Cùng với bánh Trung thu, thị trường đồ chơi trẻ em trong những ngày này cũng trở nên sôi động. Tuy nhiên, cũng như mọi năm, đồ chơi ngoại nhập, đặc biệt là đồ chơi Trung Quốc vẫn lấn át, còn đồ chơi truyền thống thì bị lép vế.

 Đồ chơi ngoại chiếm ưu thế

Trên các con phố chuyên bán đồ chơi trẻ em như Hàng Mã, Hàng Lược, Lương Văn Can (Hà Nội), hay ở các cửa hàng bán đồ chơi trên các tuyến đường như Lương Nhữ Học, Hải Thượng Lãn Ông, Nguyễn Áng (TP.HCM)… các loại đồ chơi được bày bán la liệt. Ở các chợ truyền thống và các cửa hàng đồ chơi của hầu hết các địa phương đều có bày bán các sản phẩm đồ chơi cho trẻ em trong dịp này.

 Dạo một vòng quanh những phố bán nhiều đồ chơi trẻ em, điều dễ dàng nhận thấy là các sản phẩm đồ chơi nhập ngoại, đặc biệt là hàng Trung Quốc vẫn lấn át các đồ chơi truyền thống. Lựa chọn mãi mà chị Nguyễn Thu Dung (quận Tây Hồ, Hà Nội) cũng không tìm được cho con trai một món đồ chơi ưng ý.

Chị Dung phàn nàn: “Những đồ chơi dành cho các bé trai vẫn chủ yếu là mặt nạ, súng, dao, kiếm... đều là đồ chơi Trung Quốc, lại có tính bạo lực, nên tôi không muốn mua. Tôi muốn tìm những đồ chơi thông minh, có ích cho sự phát triển của trẻ thì lại không thấy, hoặc đều là những loại cũ. Trong khi đồ chơi truyền thống thì mẫu mã đơn giản, con tôi lại không thích”. Thừa nhận thực trạng này, chị Chuyên, chủ một cửa hàng đồ chơi ở Long Biên (Hà Nội) cho biết, so với đồ chơi trong nước, đồ chơi Trung Quốc vẫn chiếm ưu thế vì đa dạng mẫu mã, nhiều tính năng, thu hút trẻ như các loại ô tô, robot, súng ống... cho bé trai; búp bê biết hát, vương miện công chúa, đồ chơi xếp hình... cho các bé gái. Các loại đèn lồng cũng có thêm nhiều hình dáng và tính năng mới. Giá các loại đồ chơi này dao động từ vài chục đến hàng trăm nghìn đồng.

Theo khảo sát của phóng viên tại TP Hồ Chí Minh, mặc dù giá các mặt hàng đồ chơi tăng nhưng về mẫu mã lại ít có sự đổi mới. Chị Nguyễn Thị Nhỏ, chủ của hàng chuyên bán buôn lồng đèn trên đường Lương Nhữ Học (quận 5), cho biết: Năm nay, lồng đèn Trung Quốc vẫn được ưa chuộng hơn các loại lồng đèn truyền thống. Giá dao động từ 35.000 - 75.000 đồng/chiếc tùy từng chủng loại, kiểu dáng, kích cỡ.

Chủ cửa hàng này cho biết, bên cạnh mẫu đồ chơi giống như mọi năm, năm nay có thêm những chiếc lồng đèn hình con rồng tượng trưng cho năm Thìn. Theo đánh giá của nhiều chủ hàng, đồ chơi của Trung Quốc chiếm tới 80% thị trường. Giá các loại đồ chơi năm nay tăng từ 10 - 20% so với năm ngoái.

 Đồ chơi truyền thống bị lạnh nhạt...

 Trái ngược với sự phong phú về chủng loại của các đồ chơi ngoại nhập là sự đìu hiu của các loại đồ chơi truyền thống với sự lặp đi lặp lại của đèn ông sao, đầu sư tử, đầu lân, trống bỏi, đèn lồng bằng giấy... và rất ít khách hỏi mua. Nguyên nhân của tình trạng ế ẩm này là do mẫu mã của các mặt hàng truyền thống ít thay đổi, nên các em nhỏ không thích, trong khi đó, các bậc phụ huynh khi đi mua đồ chơi thì thường chiều theo ý muốn của các con.

Chị Nguyễn Hoàng Mai, ở Bình Dương, lấy hàng tại khu vực chuyên bán đồ chơi trên đường Lương Nhữ Học (TP.HCM) cho biết: “Các loại lồng đèn Việt Nam bán chậm lắm nên tôi cũng chỉ lấy một ít về cho phong phú các mặt hàng là chính. Các loại lồng đèn chủ yếu là ông sao, cá, bướm, củ ấu… giá chỉ từ 10.000 - 15.000 đồng/chiếc”.

Mặc dù đã gần Tết Trung thu nhưng tại những địa điểm làm lồng đèn truyền thống trên địa bàn TP.HCM cũng khá đìu hiu. Gia đình chị Như Lan, ngụ ở Trịnh Đình Trọng (quận 11) là một trong những gia đình có truyền thống làm lồng đèn lâu năm ở đây cho biết: “Kể từ ngày các loại lồng đèn Trung Quốc vào Việt Nam thì những loại lồng đèn truyền thống hầu như rất khó bán. Đặc biệt năm nay thị trường này còn đìu hiu hơn rất nhiều. Đến thời điểm này rồi mà vẫn rất ít đơn đặt hàng. Mấy năm trước tôi còn làm mỗi loại hơn nghìn chiếc nhưng năm nay mỗi loại chỉ làm khoảng trên dưới 500 chiếc mà vẫn chưa bán được”.

Trung bình mỗi một chiếc lồng đèn bán buôn tại chợ dao động từ 7.000 - 13.000 đồng/chiếc. Còn riêng đèn ông sao thì giá 4.000 - 6.000 đồng/chiếc tùy từng kích cỡ.

Anh Nguyễn Duy Thanh (TP.HCM) cũng có nhiều năm trong nghề làm lồng đèn than vãn: “Cứ tình trạng này thì lồng đèn Trung thu chắc vài năm nữa chẳng còn ai làm. Cách đây 10 năm tại con đường Trịnh Đình Trọng này nhà nào cũng làm lồng đèn và nghề này nuôi sống cả gia đình thì đến nay ở đây chỉ còn lác đác vài nhà làm mà chỉ làm để giữ nghề, chứ kiếm sống bằng nghề này thì không sống nổi.

Những năm trở lại đây, dụng cụ làm lồng đèn truyền thống cũng ngày càng khan hiếm, đặc biệt là loại tre nứa dùng làm khung, năm nay mỗi một cây tre nứa tăng 10.000 đồng. Mặc dù các loại vật liệu tăng nhưng bỏ mối cho các chợ cũng không dám tăng giá”.

Theo ghi nhận của phóng viên tại TP.HCM, trung bình chiếc lồng đèn hình con cá, bướm loại trung tại các lò bán ra có giá dao động từ 10.000 - 13.000 đồng/chiếc thì tại các chợ bán ra với giá từ 20.000 - 25.000 đồng/chiếc. Nhiều cửa hàng lấy về gắn thêm một vài phụ kiện rồi nâng giá lên tới 30.000 - 40.000 đồng/chiếc. Đa số các chủ cửa hàng bán tại khu vực Hải Thượng Lãn Ông, Chợ Lớn (TP.HCM) cho biết, các loại đèn Trung thu truyền thống cũng tăng từ 5.000 - 10.000 đồng/chiếc.

Tết Trung thu là tết truyền thống, nhưng những món đồ chơi truyền thống, có nhiều giá trị và chiều sâu văn hóa lại bị “lạnh nhạt” như vậy cũng là một điều đáng buồn. Để đồ chơi truyền thống có sức hút, ngoài việc các cơ sở sản xuất phải tăng cường thay đổi mẫu mã, thì các bậc cha mẹ cũng nên có những định hướng khi lựa chọn đồ chơi truyền thống cho con, em mình, từng bước giúp con, em mình làm quen và gắn bó với các đồ chơi truyền thống vừa an toàn, vừa giàu ý nghĩa văn hóa.

 Theo tin tức