Từ
trước đến nay, trong một số cuộc thi ở Việt Nam, người chiến thắng đều
được đeo vòng nguyệt quế nhưng chỉ là vòng nguyệt quế giả. Cây nguyệt
quế được coi là biểu tượng của sự chiến thắng, có nguồn gốc từ Hy Lạp,
xuất hiện trong những câu chuyện thần thoại cách đây nhiều nghìn năm...
Hiện nay, nó đã có mặt tại những vườn cây cảnh, trong rừng sâu của Việt
Nam. Nó tồn tại thật nhưng người chiến thắng vẫn phải đeo vòng nguyệt
quế tượng trưng, vì sao lại vậy? Có những bí ẩn gì liên quan tới cây
chiến thắng, “thần hộ mệnh” này không? Nó hiện diện trong đời sống, sao
không đeo vòng nguyệt quế thật cho người chiến thắng, mà lại làm “hàng
giả” để tượng trưng?
Vườn nguyệt quế “hộ mệnh” của gia đình ông Tài
Sinh ra từ truyền thuyết tình yêu lãng mạn
Theo
thần thoại Hy Lạp, cây nguyệt quế được sinh ra từ tình yêu của thần
Apolon (tượng trưng cho thần Mặt trời, âm nhạc, xạ thủ) và tiên nữ
Dapnes. Tiên nữ Dapnes là con của thần sông Penes. Eros là con trai của
thần Aproditer (thần tình yêu và sắc đẹp). Eros khi đó là một cậu bé
tinh nghịch (sau này, Eros kế thừa cha, cũng trở thành một vị thần tình
yêu và sắc đẹp lừng lẫy) nhưng vì mang trong huyết quản là thần tình yêu
nên lúc nào cậu bé cũng muốn ghép đôi. Và vị thần nào trúng mũi tên
vàng của Eros chắc chắn sẽ yêu rất mãnh liệt. Eros đã bắn 1 mũi tên đồng
vào Dapnes và mũi tên vàng vào Apolon. Thế là, Apolon yêu tiên nữ
Dapnes nhưng vị tiên nữ này đã không đáp lại tình yêu đó của vị thần Mặt
trời.
Cuối
cùng, để gìn giữ tình cảm tinh khiết của mình, Dapnes đã khẩn khoản cha
mình là thần sông Penes bắn vào người mình một mũi tên. Mũi tên này đã
biến Dapnes xinh đẹp thành cây nguyệt quế. Cây này có lá màu xanh mướt,
hoa màu trắng tinh khiết, mùi hoa rất thơm, loa tỏa trong không khí sự
dịu mát. Nó y như Dapnes xinh đẹp khi là tiên nữ. Cũng trong thần thoại
Hy Lạp thì khi những vị thần làm việc nghĩa, trở về, đến cạnh cây nguyệt
quế, mùi hoa toả ra thơm hơn. Nếu vị thần nào độc ác, cố tình ngắt
cành, bẻ hoa nguyệt quế thì nó sẽ héo rũ và đem lại sự thất bại cho vị
thần đó.
Từ
sự lạ đó, các vị thần cho rằng, Dapnes chỉ phù hợp với người chiến
thắng, đem lại may mắn cho thần chiến thắng, làm việc tốt nên mỗi lần ra
trận, chiến thắng trở về, các vị thần đều được ban thưởng một vòng
nguyệt quế xanh màu là và trắng màu hoa với mùi thơm dịu mát. Cây nguyệt
quế nghiễm nhiên trở thành cây chiến thắng từ đó. Trong thần thoại Hy
Lạp còn giải thích, vì chủ nhân của loài cây này là tiên nữ Dapnes, có
tình yêu trong sáng, thuần khiết nên phù hợp với biểu tượng của sự chiến
thắng. Thần thoại là vậy. Còn ngoài đời, sau này, trong tiếng Hy Lạp
cũng ghi nhận Dapnes là nguyệt quế.
Sau
này, các nhà khoa học đặt tên khoa học cho cây nguyệt quế là Muraya
paniculata Laurus nobilis, thuộc họ Lauraceae. Nó là một loài cây thân
gỗ hoặc cây bụi lớn với lá thường xanh có mùi thơm, cao tới 1018 m, có
nguồn gốc tại khu vực ven Địa Trung Hải, vùng có mùa khí hậu lạnh lẽo.
Lá nguyệt quế dài khoảng 612cm và rộng khoảng 24cm, với mép lá nhăn và
có khía răng cưa đều đặn rất đặc trưng. Nó là một loài cây có hoa đơn
tính; hoa đực và hoa cái mọc trên các cây khác nhau…Theo các nhà thực
vật học, các tài liệu y học thì cây nguyệt quế có chất được dùng để
chống ôxi hóa, giảm đau,â chống viêm nhiễm và chống co giật (của bệnh
động kinh). Các nhà khoa học nông nghiệp Âën Độ thì khẳng định rằng,
trong lá, hoa và vỏ của nguyệt quế, nhất là ở các lộc non có nhiều tinh
dầu. Bài thuốc đông y của người làm thuốc nam thì sử dụng hầu hết các bộ
phận của cây nguyệt quế như vỏ, lá, rễ, hoa, quả tươi (quả phơi khô)
làm các vị thuốc chữa bệnh ỉa chảy, ho có đờm, phong thấp, đau nhức
răng, đắp vết thương...
Như
vậy, xuất thân của nó trong thần thoại hay ngoài đời, đều là cao quý,
đều liên quan đến con người và tình yêu. Sự bí ẩn cũng có thể xuất phát
từ đây.
Cây nguyệt quế cổ thụ được giới chơi cây săn lùng
Trừ tà ma, xua đuổi bệnh tật?
Thời
gian qua, cây nguyệt quế được nhiều người tìm mua và trồng trong những
chiếc chậu, đặt ở trong nhà. Cây nguyệt quế có vẻ “lên ngôi” từ khi
người ta rỉ tai nhau rằng, trồng nó trong nhà sẽ trừ được tà ma, xua
đuổi được bệnh tật.
Ông
Nguyễn Thế Tài, ở thị trấn Xuân Mai (huyện Chương Mỹ, Hà Nội), người có
vườn nguyệt quế rất “ấn tượng” cho biết, nguyệt quế đã mang lại cho gia
đình ông sức khoẻ, sự bình an. Theo ông Tài, từ khi được giới thiệu và
hứng thú với cây nguyệt quế, gia đình ông đã bình yên trở lại, mấy người
thân đang ốm đau, quặt quẹo đã hồi phục và khoẻ lại. Từ ngày cây nguyệt
quế hiện diện, sự u ám, nỗi buồn lẩn quất bị bỏ xa, các thành viên
trong gia đình cảm nhận được không khí trong lành và sự thanh thản mỗi
khi ở nhà.
Ông
Tài kể: Trước đây, con gái và vợ ông rất hay nhìn thấy người âm, mặc áo
trắng, đi lại khắp nhà vào ban đêm. Nhiều đêm, đang ngủ, con gái ông rú
lên, 2 vợ chồng chạy sang phòng con, vẫn thấy bình thường. Lay gọi con,
hỏi vì sao thì cháu bảo là mê ngủ. Vợ ông cũng nhiều lần tâm sự rằng,
đêm đến, nhìn thấy rất nhiều người đàn ông, đàn bà mặc áo trắng đi quanh
nhà, thậm chí đi qua đầu giường 2 vợ chồng. Họ chẳng làm gì cả, chỉ mỉm
cười, có khi ngồi ở đầu giường, rồi lại đi. Từ khi cây nguyệt quế được
ông trồng trong các chậu, để quanh vườn cảnh và để ngay sảnh nhà thì
không thấy con gái mơ ngủ, không thấy vợ tâm sự nhìn thấy ma nữa.
Anh
trai và cháu ông, đang mắc bệnh, trước đó rất bi quan về tình trạng
bệnh của mình. Từ khi gia đình trồng cây nguyệt quế, anh và cháu bỏ dần
suy nghĩ bi quan về bệnh tật đi (trước đó thì rất nặng nề, có cái nhìn
bi quan về cuộc sống thông qua lăng kính của người bệnh và không muốn
chữa bệnh).
Ông
Tài cho biết: “Tôi không tin lắm cái sự chẳng rõ ràng mà vợ và con gặp
phải. Bởi, thần kinh tôi khỏe, không nhìn thấy ma quỷ bao giờ. Nhưng tôi
cũng là người có chút “căn cơ” về bói toán nên tôi cảm nhận được lời
vợ, con nói là đúng. Tôi đã đi gặp một ông thầy mà tôi vẫn gọi là sư
phụ. Nhìn thấy tôi, ông ấy nói ngay rằng, cây chiến thắng ấy hợp với
mệnh của vợ con cậu. Bỏ nó đi, nhà cậu sẽ rơi vào trạng thái cũ. Tôi
giật mình, bởi, tôi chưa từng kể với sư phụ là nhà trồng nguyệt quế”.
Ông
Tài kể tiếp: “Sư phụ phân tích rằng, sao của vợ con tôi là các vị
thần... những vị thần đó rất hợp với thần tình yêu, thần mặt trời, thần
đất, nước. Mà, cây đó là cây được kết hợp từ các vị thần nên nó sẽ giúp
vợ con cậu không bị tà ma, bệnh tật ám ảnh.” Đó là lý do vì sao, trong
vườn nhà ông Tài có nhiều cây nguyệt quế như vậy.
Theo
phân tích của ông, mỗi một nhánh cây, tượng trưng cho 10 năm phát
triển. Cây 4 nhánh, nhánh màu bạc phếch như gỗ mốc có tuổi đời 40, bán
trên thị trường khoảng 30 – 35 triệu đồng. Ông Tài khẳng định: “Từ khi
biết “công dụng” của cây này đối với gia đình mình, tôi không bán mà chỉ
cho những ai quý nó, biết về nguồn gốc và trân trọng nó. Tôi còn hướng
dẫn cả cách trồng. Đặc biệt, không nên trồng nguyệt quế trong chậu bằng
sứ đẹp mà trồng vào cái chum, được nung nguyên bản bằng đất sét. Như
thế, cây sẽ cho lá xanh và hoa thơm hơn rất nhiều. Tôi cũng chẳng biết
vì sao lại thế, cũng có thể cây nguyệt quế được sinh ra từ vị thần Mặt
trời, con thần sông nước nên hợp với chum đất nung?”.
Với
cái sự ‘tín” cây của ông Tài, thì nguyệt quế còn là cây mang ‘thần
tài”, mang lộc vào nhà. Ông Tài lý giải, nó là cây chiến thắng nên lộc
về đầy nhà là đúng rồi. “Từ ngày có cây lộc này, công việc làm ăn của
tôi và gia đình hanh thông hơn nhiều. Tôi cũng giới thiệu cho nhiều
người bạn về cây chiến thắng. Họ cũng hào hứng trồng nó và nhiều người
phản hồi lại rằng, từ ngày có nó trong gia đình, mọi việc tiến triển
theo chiều hướng tích cực. Tôi cũng mừng vì mình đã làm được việc tốt,
có ý nghĩa cho bạn bè”, ông Tài nói.
Việc
cây nguyệt quế có thể xua ta đuổi ma hay mang tài lộc cho gia chủ chỉ
là quan điểm chủ quan của một số người và chưa được kiểm chứng khoa học.
Điều quan trọng hơn, cây nguyệt quế cần được nhìn nhận ở góc độ là biểu
tượng của khát vọng chiến thắng, của sự vươn lên. Và đó cũng là điều mà
nhiều gia đình đã mua cây nguyệt quế về trồng trong nhà với mong ước
con cháu sẽ thành danh, có ích cho đời…
Bà
Nguyễn Thanh Thảo – Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Đông (Hà Nội) phân
tích: Nguyệt quế thuộc họ long não, có nhiều tinh dầu và mùi thơm. Theo
tài liệu của Đông y nước ngoài thì nguyệt quế hay còn gọi là quế chi,
mục quế có nhiều tác dụng như chống ôxy hoá, chống tán phong hàn, làm
giảm đau, chống viêm, chống co giật. Một số vị có trong bài thuốc Đông
y đó hiện tại Việt Nam, nó chưa được áp dụng rõ ràng.
Trao
đổi với bà Bùi Thị Thu Thuỷ – phó trưởng ban VTV3 – Đài Truyền hình
Việt Nam và đặt câu hỏi: Vì sao, chương trình “Đường lên đỉnh Olimpya”
và một số chương trình khác, người chiến thắng lại đeo vòng nguyệt quế
tượng trưng mà không phải là vòng nguyệt quế được kết bằng cành, lá, hoa
nguyệt quế thật, trong khi, cây nguyệt quế hiện giờ được trồng rất
nhiều ở Việt Nam, bà Thuỷ cho biết: “Đây là câu hỏi thú vị. Phần trao
giải thưởng ở cuộc thi là do nhà tài trợ và ban tổ chức cùng thống nhất
thực hiện. Chúng tôi sẽ lưu tâm đến vấn đề này”.
|
Lê Anh