Từ nhiều năm nay, Trường Mầm non Bắc Giang- TP Bắc Giang đã đưa trò
chơi dân gian vào hoạt động học tập, vui chơi của các cháu. Năm học
2008-2009, thực hiện phong trào "Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực” của Bộ GD&ĐT, giờ học và giờ chơi có các trò
chơi dân gian của trẻ ở Trường Mầm non Bắc Giang đã được đặc biệt
chú trọng và có thời lượng giáo dục cụ thể, nhiều hơn so với những
năm trước.
Các bé nhà trẻ chơi với những bài đồng dao đơn giản như chi
chi chành chành, kéo cưa lừa xẻ, chu cha chu chít, pháo nổ pháo
nang… Những bé lớn hơn có hàng chục trò chơi dân gian đi kèm với
các bài đồng dao như kéo co, bịt mắt đánh trống, cơm canh rau
muống…
Cô giáo Vi Thị Bình,
hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Đối với Giáo dục mầm non, ngoài
sự cần thiết có một môi trường xanh- sạch- đẹp, còn phải xây
dựng bầu không khí vui tươi thân thiện cho trẻ thông qua các trò
chơi, đặc biệt là trò chơi dân gian. Qua các trò chơi dân gian,
trẻ sẽ được hình thành, phát triển các phẩm chất về thể lực, trí
tuệ và tình cảm đạo đức”.
Trò chơi "Gánh lúa qua cầu" bé nào cũng cố gắng khéo léo để giữ thăng bằng không làm rơi những dạ lúa...
Được biết, ngay từ đầu năm học 2008-2009, trường đã phát động
cán bộ giáo viên sưu tầm, lựa chọn trò chơi dân gian; đi sâu
khai thác phân nhóm trò chơi theo các lĩnh vực phát triển của
trẻ; chỉ đạo giáo viên vận dụng đưa trò chơi dân gian vào hoạt
động học tập- vui chơi phù hợp với chủ điểm và nội dung giáo dục
của từng hoạt động. Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên dự giờ,
đóng góp ý kiến cho giáo viên về cách thiết kế, tổ chức hoạt
động học và chơi cho trẻ theo yêu cầu đổi mới GDMN, trong đó đặc
biệt chú trọng yêu cầu tích hợp trò chơi dân gian phù hợp.
Từ thực tiễn giáo dục “Học mà chơi- chơi mà học” của các cô giáo
Trường Mầm non Bắc Giang, trò chơi dân gian được tổ chức cho trẻ
ở mọi lúc mọi nơi. Ví dụ trong hoạt động ngoài trời, phần phát
triển vận động giáo viên có thể lựa chọn các trò chơi dân gian
thuộc nhóm phát triển thể chất như kéo co, cướp cờ, bịt mắt bắt
dê…; phần chơi tự do có các trò chơi dân gian nhóm trí tuệ, thẩm
mỹ như cơm canh rau muống, chi chi chành chành, bịt mắt đánh
trống... Trong hoạt động góc trẻ có thể chơi các trò chơi lộn cầu
vòng, đánh chuyền, chồng nụ chồng hoa…
Các bé đều cố gắng để giành phần thắng trước sự cổ vũ động viên của thầy cô và bạn bè
Theo kinh nghiệm của các cô giáo Trường Mầm non Bắc Giang: để
thực hiện tốt việc tích hợp trò chơi dân gian vào hoạt động học
tập của trẻ, giáo viên cần lựa chọn trò chơi phù hợp, gắn với
nội dung bài dạy, đảm bảo yêu cầu kiến thức, kỹ năng, thái độ và
tâm sinh lý lứa tuổi; kết hợp sử dụng phương tiện trực quan đơn
giản, gần gũi bằng nguyên vật liệu địa phương như lá, sỏi, hột
hạt…. Đối với các trò chơi có lời đồng dao kết hợp, cô nên hướng
dẫn trẻ đọc diễn cảm và thể hiện động tác minh hoạ.
Trò chơi "Bịt mắt đánh trống"
Về hứng thú cũng như khả năng tiếp thu của trẻ khi chơi các trò
chơi dân gian, cô giáo Phan Thị Phượng giáo viên dạy lớp mẫu
giáo 5, 6 tuổi cho biết: “Các giờ học có trò chơi dân gian
làm cho các bé đều hứng thú và học rất say mê, khi đọc và diễn tả
các bài đồng dao, các bé rất thích và học thuộc rất nhanh. Hầu
như các bé có thể chơi các trò chơi dân gian ở mọi lúc mọi nơi”.
Trò chơi dân gian đã được chú trọng và “chiếm lĩnh” một cách
hiệu quả hoạt động học tập, vui chơi của trẻ ở Trường Mầm non Bắc
Giang. Khi chơi trò chơi dân gian, trẻ thấy thoải mái, tự tin,
tự nhiên, không đòi hỏi những kỹ năng phức tạp; các hành động
minh hoạ linh hoạt; số lượng trẻ tham gia trong mỗi trò chơi
không hạn chế. Trò chơi dân gian thường gắn với các bài đồng
dao, vì vậy, trẻ được rèn luyện kỹ năng đọc, thể hiện cảm xúc
(đọc theo nhịp điệu, vần điệu, đọc diễn cảm…) và cũng rèn luyện
cho những trẻ nhút nhát, tự kỷ hoà đồng hơn với các bạn trong
nhóm, lớp.
Các cô giáo Trường
Mầm non Bắc Giang đã sưu tập được gần 100 bài đồng dao đi kèm
những trò chơi dân gian và khuyến nghị các bậc cha mẹ học sinh
cùng tham gia. Khu vui chơi dân gian của trẻ trong trường có rất
nhiều mô hình trò chơi như: bàn cờ lúa ngô, ô ăn quan, cầu gánh
lúa… và nhiều mô hình khác để các cháu có thể chơi ở mọi lúc, mọi
nơi. Trường đang tiếp tục củng cố và xây dựng thêm khu vui chơi
dân gian cho trẻ, tạo cơ hội cho trẻ được sống trong môi trường
thân thiện, gần gũi. Hội thi “Bé với dân ca- đồng dao- trò chơi
dân gian” được nhà trường tổ chức vào tháng 5/2009, đây là một
sân chơi mới, đầy hấp dẫn cho các bé, được các bậc cha mẹ, các
ban ngành và nhân dân ủng hộ tích cực.
"Hồn nhiên" và "Vô tư" các bé không hề bị "căng thẳng" bởi sự cạnh tranh trong các cuộc thi
Cô giáo Vi Thị Bình tiếp tục trao đổi: “Trước yêu cầu của
phong trào xây dựng trường học thân thiện- học sinh tích cực, cần
có sự phối hợp của các bậc cha mẹ trẻ với nhà trường trong việc
giúp trẻ tiếp cận với trò chơi dân gian, sự quan tâm của các cấp
chính quyền địa phương để tăng cường cơ sở vật chất, xây dựng
khu vui chơi dân gian cho trẻ trong trường”
Năm học 2009-2010 đang đến gần, chúng ta tin tưởng cán bộ giáo
viên Trường Mầm non Bắc Giang sẽ tiếp tục có nhiều biện pháp tích
cực trong việc chỉ đạo, vận dụng tích hợp trò chơi dân gian vào
hoạt động học tập, vui chơi của các cháu; để trò chơi dân gian
luôn đồng hành với đời sống của trẻ thơ với những niềm vui mới;
đóng góp hiệu quả vào việc thực hiện phong trào “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” của Bộ GD&ĐT.
Hoàng Thị Uyên