Hiện nay, một số gia đình người dân tộc
thiểu số ở bon N’Dâr, xã Quảng Tâm (Tuy Đức) còn lưu giữ 8 bộ chiêng, được xem
là những bộ chiêng cổ do dòng họ truyền lại.
Năm nay 65 tuổi, ông Điểu Plang vẫn
thường xuyên lên nương, lên rẫy và có thể tham gia đánh chiêng thâu đêm suốt
sáng trong các lễ hội của bon làng. Thấy có người đến hỏi về bộ chiêng, ông
Điểu Plang nói ngay: “Tôi không bán đâu, vì đây là bộ chiêng của ông bà để lại
mà. Trước khi mất, cha tôi dặn phải giữ chiêng cho tốt, không để mất, không để
bể và dạy lại cho con cháu biết tiếp nối truyền thống dân tộc”. Theo ông Điểu
Plang thì để có được 2 bộ chiêng này, dòng họ của ông ngày trước đã phải đổi
hàng tạ vỏ cây trầm trắng (một loại vỏ cây quý ngày xưa). Gia đình ông Điểu
Xrơi cũng được bố mẹ để lại cho 2 bộ chiêng mà theo ông được biết là trước đây
phải đổi mỗi con bò cho mỗi chiếc chiêng. Ông Điểu Xrơi tâm sự: “Dù cuộc sống
khó khăn thế nào tôi cũng không bao giờ bán vì đây là tài sản của ông cha để
lại. Hơn nữa, tôi giữ chiêng là để dạy
cho con cháu cách đánh các bài chiêng truyền thống của dân tộc mình”. Tương tự,
các gia đình như Điểu Đôi, Điểu Gơn, Điểu Grơi, Điểu Krâng ở cùng bon cũng đang
giữ mỗi gia đình một bộ chiêng hết sức cẩn thận.
|
2 bộ chiêng cổ của gia
đình ông Điểu Plang
|
Không chỉ giữ chiêng, các gia đình còn
thường xuyên dạy cho con cháu những bài chiêng của dân tộc mình. Được bố Điểu
Plang truyền nghề, anh Điểu Tuấn năm nay 30 tuổi đã biết đánh khá nhiều bài
chiêng khó. Điều Tuấn tâm sự: “Thời gian đầu học khó nhớ, tay phồng rộp, nhưng
giờ thì tôi có thể đánh thâu đêm suốt sáng trong các lễ hội mà không thấy đau
nữa”.
Theo ông Điểu Dơi, Trưởng bon N’Dâr thì
trước đây, gia đình nào có nhiều chiêng là thể hiện cho sự giàu có, biết làm
ăn, có kinh tế ổn định trong vùng. Những bộ chiêng thường được mang đi phục vụ
bon làng trong các lễ hội như: lễ mừng lúa mới, lễ ăn trâu, sinh hoạt cộng đồng...
Hiện nay, các gia đình không chỉ biết nâng niu, giữ gìn chiêng cổ mà còn biết
cách chỉnh chiêng, truyền lại các bài chiêng để các thế hệ sau tiếp nối truyền
thống dân tộc. Vì vậy, dù khó khăn thế nào, người dân vẫn luôn giữ gìn các bộ
chiêng, xem như là “vật báu” của bon
làng.
|