Hình ảnh chùa Sổ xuống cấp (Ảnh tư liệu năm 2010)
Người dân không được giám sát
Gần 5 năm trước, vào 3-2010, đoàn cán
bộ Ban quản lý Di tích danh thắng Hà Nội đã cùng với Phòng VHTTDL huyện
Thanh Oai, UBND xã Tân Ước tiến hành khảo sát, kiểm tra hiện trạng chùa
Sổ và nhận thấy di tích đang bị xuống cấp nghiêm trọng, hệ thống vì kèo
mục nát, tường nền ẩm thấp, mái ngói xô lệch có nguy cơ bị sụp đổ, tháp
chuông mục nát, chuông han gỉ… Còn nhớ khi ấy, chính quyền xã cũng đã
không khỏi lo lắng, bởi ngay cả khi kiểm tra thấy hỏng, để được sửa thì
còn phải qua quá nhiều thủ tục. Dân làng thì không biết rõ trình tự, sợ
chùa sập, chùa hỏng đều bảo nhau góp tiền đề nghị được tự sửa.
Rồi cũng phải chờ đợi hơn 2 năm, quyết
định tiến hành tu bổ chùa Sổ mới được cấp phép. Người dân vui ra mặt,
tuy không được đóng góp hay tham gia trực tiếp vào việc tu bổ nhưng ai
ai cũng hy vọng vào một viễn cảnh ngôi chùa của làng sẽ được tu sửa
khang trang, to đẹp hơn. Nhiều gia đình có điều kiện còn đề nghị xin
được đóng góp tượng Phật, đồ đạc để góp phần tạo nên cảnh quan đẹp hơn
cho chùa…
Tuy nhiên, khi mọi việc tu sửa bắt đầu
tiến hành thì gần như khu vực chùa bị phong tỏa. Nhiều người dân làng
còn nói đùa "Bí mật như xây dựng căn cứ quân sự vậy!”. Ngay cả đến sư
trụ trì chùa - Thích Tâm Đức cũng không được tham gia bất cứ việc gì
trong công tác tu sửa. Người dân Ước Lễ sống trong những ngày lo lắng,
như thể câu chuyện nghịch lý người ta vào sửa nhà mình mà chủ nhà không
được phép ý kiến, hay việc đơn thuần là giám sát thi công. Và rồi mới
đây sau thông tin Sở VHTTDL Hà Nội yêu cầu dừng thi công, người dân Ước
Lễ đã không khỏi thất vọng và quanh đó là bao sự hoài nghi.
Mong muốn trả lại nguyên trạng chùa
Chùa Sổ được xếp hạng là di tích
nghệ thuật kiến trúc cấp quốc gia vào năm 1990. Sự tích và truyền
thuyết có từ thời Lý- Trần, những dấu tích vật chất như văn bia có từ
thời Mạc. Khi câu chuyện vi phạm trùng tu chùa Sổ được phản ánh công
khai, không ai khác- những người cảm thấy đau đớn nhất chính là người
dân làng Ước Lễ. Bởi cho đến giờ tất cả những gì còn lại trong di sản
của tiền nhân là la liệt những mảnh vỡ của ngói, vôi vữa, gạch vỡ, những
hoành, những rui, những cột trốn, những mảng chạm từ thời Lê; những
hàng gạch Mạc được in nổi những hình rồng, hoa lá, hươu nai, hổ… nay chỉ
còn là một đống gạch vụn. Được biết tiền đầu tư cho tu bổ chùa Sổ không
hề ít, ban đầu tiền vốn được cấp là 13 tỷ đồng, sau đó con số bổ sung
đã lên tới 29 tỷ đồng…
Trong trường hợp trùng tu chùa Sổ, dù
sao thì cũng phải thừa nhận rằng: hầu như những người thợ trực tiếp thi
công, hạ đặt, trùng tu di sản chưa đủ trình độ và tâm huyết. Họ chỉ là
những người đi làm thuê và việc trùng tu chỉ là một nghề chứ không phải
do kiến thức và tình yêu với vốn văn hóa truyền thống, với kiến trúc
với lịch sử. Chính vì vậy, nên chăng, trước khi khởi công trùng tu di
tích, ban quản lí dự án cần phải mời một chuyên gia về di sản định hướng
các giá trị nghệ thuật của công trình cho công nhân, hoặc mời luôn
chuyên gia giám sát việc trùng tu để các công trình nghệ thuật quốc gia
không bị biến mất bởi sự thiếu hiểu biết, thiếu sự trân trọng di vật văn
hóa của con người?
|
Ngày
17-7, trước thông tin việc tu bổ, tôn tạo di tích chùa Sổ, tổ chức thi
công có nhiều thiếu sót, Sở VHTTDL Hà Nội đã có Văn bản
2205/VHTT&DL-QLDT yêu cầu tạm dừng thi công tu bổ di tích này cho
đến khi khắc phục xong những thiếu sót. Kết quả kiểm tra cho thấy, khu
vực thi công không có nhà bao che bảo vệ công trình và kho bảo vệ cấu
kiện, thành phần kiến trúc hạ giải; hạng mục Tam Bảo đã hạ giải hết phần
mái (ngói, bờ nóc, bờ giải, góc đao và hệ hoành, rui, thượng lương)
nhưng chưa được đánh dấu ký hiệu cho các cấu kiện; hai pho tượng "Khuyến
Thiện và Trừng Ác” được bảo quản tại chỗ bằng khung thép bọc tôn.
Đáng
nói hơn, hạng mục Lầu lục giác đang được dựng tại khu vườn cây không có
trong nội dung thỏa thuận kinh tế kỹ thuật của Cục Di sản văn hóa. Như
vậy, việc thi công tu bổ, tôn tạo di tích chùa Sổ chưa tuân thủ đúng một
số quy định tại Thông tư số 18/2012/TT-BVHTTDL ngày 28-12-2012 của Bộ
VHTTDL. |
Theo: daidoanket.vn
|