Dăm năm
gần đây, Thổ Tang giàu có hẳn lên nhờ nghề gia công hàng hóa và trở
thành đầu mối lấy hàng trong khu vực. Những ngôi nhà cổ kính bị thay dần
bằng dãy nhà phố bề thế. Tuy nhiên nhiều du khách vẫn thích về đây hành
hương vì thị trấn còn nhiều kiến trúc tôn giáo nổi tiếng. Thu hút đông
khách thập phương nhất có lẽ là chùa Tùng Lâm được xây từ thời Hậu Lê.
Nét cổ kính trong chùa Tùng Lâm
Chùa được thiết kế theo kiến trúc
Phật giáo tiêu biểu của vùng Đồng bằng Bắc bộ, gồm bảy gian với hệ thống
kết cấu hàng trăm cột gỗ lim và đá. Tam quan chùa trên đỉnh có bánh xe
pháp luân, ở giữa là chữ vạn, ở trên các đầu mái uốn cong của các góc
đều là những linh vật gắn với bầu trời như: Rồng, Phượng, Mây.
Qua cổng tam quan là khuôn viên sân chùa
với lầu quan âm tọa lạc ở góc bên trái. Quanh sân trồng nhiều cây cau
cao vút tạo cho phật tử và du khách đến đây cảm thấy sự gần gũi với cuộc
sống hằng ngày của người dân. Qua năm bậc thềm từ sân lên đến tiền
đường là khu vực chính của chùa, trước cửa vào là bức bình phong lớn để
tránh mọi điều xấu du nhập từ bên ngoài vào chùa.
Một trong nhưng nét độc đáo của chùa
Tùng Vân là hàng cột đá ngay trước tiền đường. Trên mỗi cột đá đều được
chạm khắc những hoa văn mang hình tượng tứ linh: Long, Ly, Quy, Phụng và
tứ quý: Tùng, Cúc, Trúc, Mai thể hiện sự sinh sôi của bốn mùa.
Tam quan chùa Tùng Lâm với vẻ trang nghiêm, tĩnh mịch
Cách chùa Tùng Lâm chỉ mấy bước chân
là đình Thổ Tang – di tích lịch sử cấp quốc gia. Bước qua cổng nghi môn
rộng lớn uy nghi rợp mát bóng đa cổ thụ, mái đình hiện lên rộng lớn và
vững chãi, nhưng cũng rất thanh thoát và duyên dáng với màu mái ngói đỏ
tươi và những dáng nét đao đình cong vắt in trên nền trời xanh trong
trẻo.
Có quy mô khá đồ sộ, đình Thổ Tang gồm
hai tòa kiến trúc với 60 cây cột lớn làm bằng gỗ tốt. Bên trong hiện còn
21 bức chạm khắc gỗ sắc sảo, mang nội dung khái quát về chu trình: lao
động – làm ăn – hưởng thụ của người dân thời Lê Trung Hưng.
Bước vào cửa đình thì thấy ngay bức chạm
đầu tiên là Ngày hội xuống đồng rồi lần lượt đến các bức Bắn thú dữ.
Cảnh vui chơi giải trí có: Đá cầu, Chơi cờ, Uống rượu, Người múa. Cảnh
sinh hoạt gia đình có: Trai gái tình tự, Gia đình hạnh phúc. Phê phán
những thói hư tật xấu có: Đánh ghen, Vợ chồng lười… Có thể nói đình Thổ
Tang là một trong những ngôi đình đạt đến đỉnh cao về mỹ thuật điêu khắc
gỗ cổ dân gian thời Hậu Lê.
Đình Thổ Tang bề thế nhờ sở hữu 60 cây cột gỗ lớn làm bằng gỗ tốt
Vật dụng trang trí cổ xưa trong đình
Điêu khắc gỗ sắc sảo trong đình
Đặc biệt, ở chính giữa đại đình có treo bức hoành phi mang ba chữ đại tự Hòa vi quý.
Tương truyền, dân Thổ Tang vốn làm
ăn giỏi nhưng một thời hay có nhiều chuyện tranh giành đấu đá lẫn nhau.
Một hôm có vị tổng đốc Sơn Tây đi qua, dân làng xin chữ thờ ở Đình vì
đình đang tu sửa. Quan tổng đốc đã viết tặng ba chữ này, ngụ ý nhắc nhở
văn thân hào lý trong làng gương mẫu giữ lấy mối đoàn kết hòa hiếu trong
dân làm rường cột cho con cháu noi theo. Ba chữ Hòa vi quý này rất đặc
biệt, hầu như không thấy ở bất cứ ngôi đình nào vùng đồng bằng trung du
Bắc bộ.
Theo: tinnhanhchungkhoan.vn