Tâm sáng,
lòng trong mới nắm được cái hồn trong từng bức tranh thêu. Sự sáng tạo,
cần mẫn của đôi tay sẽ tạo nên những bức tranh thêu hoàn mỹ nhất. Cũng
vì lẽ đó, tất cả những tác phẩm thêu của ông luôn có những nét riêng,
độc đáo, khác lạ và chứa đựng cả tấm lòng của ông gửi gắm vào đó.
Nghệ
nhân Lê Văn Kinh có hai bức tranh thêu về tác phẩm "Tẩu lộ" (Đi đường)
trong tập thơ "Nhật ký trong tù'' của Chủ tịch Hồ Chí Minh, khổ 59 cm x
94 cm.” Đi đường mới biết gian lao/ Núi cao rồi lại núi cao trập trùng/
Núi cao lên đến tận cùng/ Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”. Đây là
bốn câu thơ trong bài "Đi đường'' trong tập thơ "Nhật ký trong tù'' của
Bác. Ông Kinh cho biết, hai bức tranh thêu này của ông dựa vào bản dịch
của Nam Trân. Một bức được thực hiện theo lối chữ viết quốc ngữ và phần
phiên âm. Bức thứ hai được thực hiện bằng lối viết thư pháp chữ Hán. Cả
hai bức thêu này được thể hiện trên nền gấm màu trắng ngà, dệt bằng bảy
màu chỉ khác nhau hay còn gọi là gấm thất thể, thực hiện trong thời gian
hơn 1 tháng. Hiện hai bức tranh được treo trang trọng trong cửa hiệu
thêu Đức Thành, số 82, đường Phan Đăng Lưu, thành phố Huế (tỉnh Thừa
Thiên - Huế). Ông xem đây như là những báu vật của cuộc đời mình, bởi đó
còn là cả tấm lòng của người thợ thủ công Huế đối với Bác Hồ kính yêu.
Nghệ nhân Lê Văn Kinh còn nghiên cứu, thực hiện các mẫu thêu áo Kimono xuất khẩu sang Nhật Bản. |
Cửa
hiệu của ông hiện có hàng ngàn bức tranh thêu về hình ảnh quê hương,
đất nước, cảnh sông Hương, núi Ngự, cầu Tràng Tiền, chùa Thiên Mụ, Đại
Nội... Ông cũng là người nổi tiếng với các bức tranh thêu về phong cảnh
và cung đình Huế. Ông đang sở hữu bức tranh thêu "Cáo tật thị chúng"
(tác phẩm của Mãn Giác thiền sư) được thể hiện bằng 14 thứ tiếng như:
Việt, Hán, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Đức, Hà Lan, Đan Mạch... để giới
thiệu tới du khách.
Giải thích về ý tưởng làm
bộ tranh thêu này, ông cho biết: Một vị khách người Đức tên Jeff Bo
Bollinger đến cửa hiệu, đã đề nghị: "Ông hãy dành cho tôi một đặc ân
mang tính văn hóa thuần Việt Nam trước khi tôi về nước". Vậy là bức "Cáo
tật thị chúng" được đặc biệt chú ý từ đó. (Nội dung bức tranh thêu đó
là: Xuân đi, trăm hoa rụng/Xuân đến, trăm hoa cười/Trước mắt, việc đi
mãi/Trên đầu, già đến rồi/Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết/Đêm qua sân
trước một nhành mai (theo bản dịch của Tản Đà)". Bức tranh thêu này được
du khách khắp nơi trên thế giới đặt mua với số lượng lớn.
Nghệ
nhân Lê Văn Kinh năm nay đã ngoài 90 tuổi, nhưng khi giới thiệu về nghề
thêu, ông say sưa như quên hết tuổi tác. Sinh ra trong một gia đình có
ông nội và cụ thân sinh làm nghề thêu, do đó từng đường kim, mũi chỉ đã
ngấm vào máu ông từ tấm bé. Cụ thân sinh của ông là Lê Văn Hỡi, từng
thêu áo Hoàng bào cho vua Khải Định. Cụ còn thêu "Thất sư khí cầu" (tức 7
con sư tử đùa với quả cầu) dâng vua, thêu khăn phủ trên đôn để lư đồng
trước ngai vua. Riêng bức "Thất sư khí cầu" hiện còn lưu lại được một
bức, như vật gia bảo của gia đình. Ông Hỡi được vua ban cho hàm và tước
vị "Hàn lâm viện", có thể được ra vào cung vua khi cần thiết... Thừa
hưởng truyền thống gia đình, năm lên 10 tuổi, ông Lê Văn Kinh đã thêu
được bức tranh "Tùng, hạc", với đường nét sắc sảo và được ông lưu giữ
cho đến bây giờ. Năm 1958, ông đã thêu bức tranh "Bất khuất", tỏ rõ khí
phách của người dân nước Việt về Trần Bình Trọng, khổ 1,8m x 1m, trong 9
tháng miệt mài kim chỉ để gửi đi triển lãm ở Mỹ.
Sau
năm 1975, ông thành lập Hợp tác xã thêu Cẩm Tú, thu hút 150 lao động
vào làm nghề thêu. Sau đó, ông vào làm ở ngành ngoại thương và dạy nghề,
mở các cơ sở thêu ở Phú Lộc, Hương Phú, Quảng Điền, Hương Điền, Triệu
Hải. Sản phẩm thêu từ đó được xuất đi các nước Đông Âu, Liên Xô (cũ).
Suốt thời gian ấy, ông đã dạy và truyền nghề cho hàng chục nghìn người.
Nhiều người trong số đó, bây giờ trở thành thợ lành nghề và tài hoa của
thành phố Huế và nhiều địa phương khác trong vùng. Nghệ nhân nhân dân Lê
Văn Kinh được xem như "báu vật nhân văn sống" của vùng đất Cố đô Huế.
Theo: tuoitre.com.vn