Cuối năm 2014, khi Bộ VH-TT và DL tổ chức triển lãm "Hình
tượng nghê và sư tử trong nghệ thuật điêu khắc cổ Việt Nam" tại
Đà Nẵng. Tiếp sau đó Sở VH-TT và DL thành phố mời các nghệ
nhân làng đá Non Nước đến để vận động sáng tác nghê, sư tử
thuần Việt. Lúc đó nhiều người trông đợi, rằng sẽ sớm có
hình tượng nghê, sư tử thuần Việt. Thế nhưng, đến bây giờ kế
hoạch này vẫn còn nằm trên giấy. Vì sao vậy?
Hỏi chuyện
này, ông Nguyễn Việt Minh - nghệ nhân làng đá Non Nước nói: "Dự
kiến sau khi xem triển lãm, nghệ nhân làng đá chúng tôi sẽ chế
tác các hình tượng nghê, sử tử đá thuần Việt, sau đó Sở
VH-TT và DL sẽ chọn những tác phẩm tốt nhất để triển lãm và
đưa mô hình tốt nhất vào sản xuất kinh doanh. Các nghệ nhân tham
gia chế tác sư tử, nghê thuần Việt sẽ được hỗ trợ kinh phí.
Tuy nhiên đến nay chúng tôi chưa thấy triển khai gì. Do vậy mà
nhiều nghệ nhân vẫn tiếp tục chế tác các hình tượng sư tử cũ
để bán cho người có nhu cầu. Chứ chờ chọn hình tượng sư tử,
nghê thuần Việt để đưa vào sản xuất kinh doanh không biết đến
bao giờ".
|
Hình tượng nghê, sư tử thuần Việt được giới thiệu ở Đà Nẵng. |
Khi
Công văn 2662 của Bộ VH-TT và DL về việc "Không sử dụng biểu
tượng, sản phẩm, linh vật không phù hợp với thuần phong, mỹ
tục người Việt Nam" được triển khai đã khiến cho nhiều làng
nghề chế tác đá bị ảnh hưởng nặng. Ở làng đá Non Nước, các
sản phẩm đá sư tử bị tồn đọng, không tiêu thụ được, nhiều cơ
sở phải giảm sản xuất, công nhân và thợ đá cũng bị ảnh
hưởng, không có việc làm. Vì thế mà triển lãm nghệ thuật nghê
và sư tử trong nghệ thuật điêu khắc cổ Việt Nam với gần 60
hiện vật từ các thời Lý, Trần, Hậu Lê đến Nguyễn, được tạo
tác bằng các chất liệu như đá, gốm, sành, gỗ, đồng... thể
hiện nét tinh hoa độc đáo, sự sáng tạo nghệ thuật của người
xưa. Và việc vận động nghệ nhân làng đá chế tác các hình mẫu
được rất nhiều người chờ đợi và kỳ vọng.
Bởi những
hình tượng nghệ thuật nghê và sư tử thuần Việt sẽ giúp các
nghệ nhân sáng tạo những hình tượng mới, vừa gỡ khó cho làng
đá Non Nước, vừa giữ được hồn Việt trong các sản phẩm đá mỹ
nghệ. Lúc đó bà Đặng Thị Bích Liên - Thứ trưởng Bộ VH-TT và
DL cũng cho biết, đến tháng 7-2015 sẽ quyết liệt xử lý việc
đặt linh vật ngoại lai tại các di tích lịch sử và sẽ vận
động, khuyến khích sử dụng linh vật thuần Việt. Sở VH-TT và DL
thành phố cũng đặt ra những mốc thời gian cụ thể để nghệ
nhân chế tác nghê, sư tử thuần Việt. Theo đó các nghệ nhân tham
gia cuộc vận động sẽ chế tác và được phép sáng tạo một cặp
tác phẩm nghê, sư tử thuần Việt. Hội đồng nghệ thuật sẽ lựa
chọn những tác phẩm tốt nhất để triển lãm và sau đó áp dụng
cho làng đá Non Nước sản xuất, kinh doanh.
Nhưng buồn thay,
đến bây giờ kế hoạch đó vẫn chưa được triển khai. Ông Nguyễn
Hữu Chiến - Phó Giám đốc Sở VH-TT và DL thành phố Đà Nẵng cho
biết, đã đề xuất kế hoạch lên UBND thành phố. Tuy nhiên do khó
khăn về kinh phí nên kế hoạch này chưa thực hiện được. Thiết
nghĩ, việc đưa vào sản xuất kinh doanh hình tượng nghê, sư tử
thuần Việt là một việc làm có ý nghĩa lớn, không chỉ với
làng nghề đá Non Nước, mà còn là cách giới thiệu, bảo tồn
những nét văn hóa tạo hình độc đáo của ông cha. Một khi đã yêu
cầu "Không sử dụng biểu tượng, sản phẩm, linh vật không phù
hợp với thuần phong, mỹ tục người Việt Nam", thì phải có một
biểu tượng, linh vật thuần Việt để nhân dân sản xuất và thờ
phụng. Nếu chúng ta muốn hình tượng nghê, sư tử thuần Việt sẽ
dần thay thế cho sư tử ngoại lai thì không nên thực hiện một
cách nửa vời.
Theo : cand.com.vn