Nói đến làng nghề truyền thống ở Cà Mau, có lẽ không ai không biết đến
một nghề vốn đã tồn tại và nổi tiếng hàng mấy trăm năm qua, đó là nghề
dệt chiếu. Những địa danh một thời làm nghề chiếu như: chiếu Tân Duyệt
Đầm Dơi, chiếu Tân Lộc Thới Bình... nhưng nổi tiếng nhất vẫn là chiếu
Tân Thành Cà Mau.
Thiếu nữ bên khung dệt
Chiếu Cà Mau có mặt khắp Nam kỳ lục tỉnh
Cách trung tâm thành phố Cà Mau chừng 6km, làng
chiếu Cà Mau thuộc xã Tân Thành, thành phố Cà Mau, từ lâu đã nổi tiếng
với các loại chiếu hoa truyền thống. Theo lời cụ bà Châu Thị Niệm, nghệ
nhân đã theo nghề dệt chiếu 72 năm, cũng như những cụ bà cao niên của
địa phương, nghề chiếu Cà Mau đã hình thành từ hàng trăm năm trước. Nghề
dệt chiếu có nguồn gốc từ miền ngoài và truyền vào miền Nam khoảng từ
thế kỷ 15, từ đời vua Lê Thánh Tôn chiến thắng Chiêm Thành. Từ đó đến
nay, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, có lúc bị cạnh tranh dữ dội
bởi các loại chiếu ni lông ngoại nhập, nhưng chiếu Cà Mau vẫn âm thầm,
bền bỉ tồn tại.
Cụ Châu Thị Niệm 80 tuổi nhưng đã có đến 72 tuổi nghề dệt chiếu
Bằng những nguyên liệu đơn giản như cọng lác, cây
bố và với một khung dệt kết cấu thành nhiều lỗ để dệt theo kích cỡ khác
nhau. Làng chiếu Cà Mau không chỉ “dệt nên đôi chiếu bông có chiều dài
hai thước, để điểm tô nơi chốn loan phòng” mà ngay từ những gia đình
sang trọng cho đến các gia đình bình dân nhất vẫn tin dùng chiếu bông Cà
Mau. Nét đặc biệt của chiếu Cà Mau là rất dày, nằm êm lưng hơn so với
chiếu của các địa phương khác. Khi nằm trên chiếu Cà Mau sẽ cảm được cái
mát lạnh và ấm áp, cùng với mùi thơm dịu của hương đồng cỏ nội.
Những sợi lác đầy màu sắc đã làm nên chiếc chiếu bông nổi tiếng ở Cà Mau
Nhuộm lác – khâu quyết định tạo nên màu sắc đa dạng cho chiếu bông Cà Mau
Nếu như ngày xưa “Chiếu Cà Mau nhuộm màu tươi
thắm, công em cực lắm mưa nắng dãi dầu” và “Ghe chiếu Cà Mau chỉ cắm sào
trên dòng kênh Ngã Bảy” và thì ngày nay chiếu Cà Mau đã hiện diện ở
khắp miền Nam và chỉ có những nghệ nhân làng chiếu Cà Mau mới dệt nên
những đôi chiếu bông lẩy chữ, chiếu hoa văn, với nhiều họa tiết đẹp
trang trí rất tinh xảo, và nhờ vào những đôi bàn tay khéo léo cộng với
tính chịu thương chịu khó của của chị em phụ nữ Cà Mau mới có thể giữ
được nghề dệt chiếu truyền thống, tồn tại và phát triển đến ngày hôm
nay.
Theo: datmui