Chèo tại sân đình Kim Liên
1.
"Tiếng vọng ngàn năm” tái hiện lại toàn bộ không gian diễn xướng của
chèo truyền thống thông qua việc đưa khán giả về với sân đình Kim Liên
để thưởng thức những trích đoạn chèo cổ như: "Xúy Vân giả dại”, "Thị Mầu
lên chùa”, "Lưu Bình - Dương Lễ”… Khán giả trẻ được về với sân đình,
ngồi khoanh chân trên chiếu hoa, học cách thưởng thức chèo cho ra chèo,
nghe tiếng trống, tiếng thanh la, tiếng sáo, tiếng đàn nhị, đàn bầu… hòa
chung một điệu vỡ nước, say mê với cái lúng liếng đưa tình của cô Thị
Mầu, thấy tim nhói khi chứng kiến Thị Kính bị bà Sùng đổ oan, dở khóc dở
cười với cảnh cả làng phạt vạ nàng Mầu lẳng lơ nhưng trái ngang mang
lòng yêu Tiểu Kính… để rồi sẽ thắt lòng khi chia sẻ tâm sự với những
nghệ sĩ chèo chân chính và bối rối với những trăn trở nghề chèo…
Bao thế hệ người Việt từng say mê
những Quan Âm Thị Kính, Từ Thức gặp tiên, Lưu Bình - Dương Lễ,… Ấy vậy
mà chiếu chèo nay đã thiếu vắng đi những gương mặt trẻ cả ở góc độ nghệ
sĩ và khán giả. Nguyên nhân từ đâu? Vì người Việt trẻ không còn yêu
chèo? Vì chúng ta đánh rơi tiếng nói chung giữa khán giả hiện đại và
cách truyền tải ngàn xưa của nghệ sĩ? Hay bởi sự lên ngôi của những loại
hình nghệ thuật hiện đại đang vô tình làm mờ dần đi những tinh túy dân
tộc vốn vẫn được tôn vinh bao đời?
2. Làm
thế nào để khán giả háo hức trở lại với chèo, đặc biệt là giới trẻ Việt
yêu chèo? Đây hẳn là một câu hỏi lớn của những ai yêu chèo, của những
nghệ nhân tâm huyết với loại hình nghệ thuật truyền thống này. Thay đổi
mình để phù hợp với cuộc sống mới quả là điều không đơn giản, nhất là
với một loại hình nghệ thuật truyền thống. Nếu thay đổi thì chèo sẽ phải
thay đổi những gì và liệu tất cả mọi người có đồng ý và yêu mến sự thay
đổi đó của chèo hay không?
Đi tìm câu trả lời, Dự án "Tôi xê
dịch” xây dựng chương trình Windy Day 9 "Tiếng vọng ngàn năm” với mong
muốn mang chèo xưa về với ngày nay, nghĩa là tái hiện chèo một cách trọn
vẹn nhất. Bên cạnh việc tham quan các di tích, thắng cảnh, điểm nhấn
của các chương trình này là các bạn trẻ có thể lắng nghe và trao đổi
trực tiếp với các chuyên gia văn hóa - lịch sử, nhằm có được những bài
học sống động, gần gũi và thú vị nhất về đất nước và con người Việt Nam.
Với hàng loạt các hoạt động triển lãm và biểu diễn, Dự án "Tôi xê dịch”
hy vọng mang lại cái nhìn gần gũi, đầy đủ nhất về nghệ thuật chèo ngàn
xưa tới các bạn trẻ. "Tôi xê dịch” tin tưởng mạnh mẽ rằng: Chính vẻ đẹp
mộc mạc mà tình tứ từ những câu hát, những điệu múa chèo sẽ trở thành
tiếng nói mạnh mẽ nhất, thôi thúc nhất dành cho thế hệ trẻ chúng ta, từ
đó cùng nhau bảo vệ và giữ gìn nghệ thuật chèo - "viên ngọc long lanh
sắc màu” tỏa sáng trong lòng tinh hoa văn hóa dân tộc Việt.
3.
Cùng với đó, TS. Trần Đình Ngôn - người được mệnh danh là "vua chèo đất
Bắc” đã có những tâm tư, mang tới cho công chúng những kiến thức cơ bản
về loại hình nghệ thuật truyền thống này. Ông cũng chia sẻ về "cái
nghiệp chèo” của mình. Qua nửa thế kỉ không chỉ giữ lửa cho biết bao sân
khấu chèo từ thành phố tới những miền quê Việt, từ trong nước cho tới
những cộng đồng văn hóa quốc tế, ông còn mang trong mình niềm mong mỏi
một lớp những người Việt "không già”, trước hết là thích, về sau là yêu,
là đam mê, rồi từ đó đau đáu một lòng "tiếp lửa”.
NSƯT Thanh Ngoan chia sẻ với khán giả:
Chèo là một loại hình nghệ thuật truyền thống, bước ra từ những sân
khấu nhỏ nơi đình làng. Trình diễn chèo trong không gian đình cổ là cách
để đưa chèo về lại với môi trường diễn xướng truyền thống của loại hình
nghệ thuật này. Không chỉ có vậy, đây còn là cách để kéo khán giả hiện
đại về gần hơn với các loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc.
Sân đình là một không gian mở. Các tiết mục chèo cổ được trình diễn ở
đây sẽ tạo cảm giác gần gũi, xóa đi ranh giới, khoảng cách giữa diễn
viên và khán giả so với khi diễn ở sân khấu trong các nhà hát. Chặng
đường Thanh Ngoan gắn bó với chèo 35 năm qua với nhiều thành công, nhưng
luôn đau đáu nỗi niềm "gắn kết những con người trong làng chèo lại với
nhau, truyền lửa cho họ, nhất là thế hệ trẻ, làm sao để các thế hệ diễn
viên sau này nhận thức được việc giữ nghiệp chèo truyền thống như Trung
Quốc giữ kinh kịch, Nhật Bản giữ kịch nô.
Theo: daidoanket
|