Vĩnh Phúc được đánh giá là tỉnh có nhiều tiềm năng về phát triển du
lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, làng nghề, du lịch tâm linh. Tuy nhiên,
ngành du lịch tỉnh vẫn đang loay hoay tìm hướng phát triển, thậm chí
đang có xu hướng tụt hậu so với một số tỉnh, thành phố phía bắc.
Ða dạng tài nguyên du lịch...
Là tỉnh thuộc miền núi trung du Bắc Bộ, Vĩnh Phúc cách Thủ đô Hà Nội 60
km, tiếp giáp các tỉnh Tuyên Quang, Thái Nguyên và Phú Thọ. Thiên nhiên
của vùng đất tiếp giáp giữa đồng bằng và núi cao đã tạo cho nơi đây
nhiều cảnh quan kỳ thú, độc đáo như: Tam Ðảo, Tây Thiên, hồ Ðại Lải, Ðầm
Vạc, trong đó có dãy Tam Ðảo khí hậu mát mẻ, là nơi nghỉ mát lý tưởng
của du khách. Bên cạnh đó còn là một hệ thống các di tích, làng nghề đã
có từ lâu đời.
Du lịch Vĩnh Phúc trước hết nổi tiếng bởi dãy núi Tam Ðảo và khu rừng
nguyên sinh bao quanh (Vườn quốc gia Tam Ðảo) với ba đỉnh núi đã đi vào
huyền thoại và thơ văn: Rùng Rình, Thiên Thị và Thạch Bàn. Ðây là một
dãy núi lớn dài hơn 80 km, rộng từ 15 đến 20 km, chạy theo hướng tây bắc
- đông nam. Từ trên Tháp truyền hình Tam Ðảo nằm trên đỉnh núi ở độ cao
1.300 m phóng tầm mắt nhìn xuống, du khách có thể trông thấy phía chân
trời một phần Thủ đô Hà Nội, TP Vĩnh Yên, TP Việt Trì và hồ Núi Cốc...
Trên khu du lịch Tam Ðảo, du khách còn được thưởng ngoạn những cảnh quan
danh lam thắng cảnh như: Ðền Mẫu bà Chúa thượng ngàn, đền Ðức Thánh
Trần, thác Bạc và thăm khu du lịch Lạc Hồng... Nếu ưa leo núi luồn rừng
khám phá, khách còn được thăm khu danh thắng di tích Tây Thiên hoặc
chinh phục các đỉnh núi Rùng Rình, Phù Nghĩa, Thiên Thị để nghiên cứu,
tham quan và chụp ảnh phong cảnh, động thực vật nơi đây. Trên đường từ
Tam Ðảo đi Tây Thiên, trong các tua du lịch tâm linh, du khách được vào
viếng các di tích khá linh thiêng như: đền Cô, đền Cậu và đền Chạch Suối
ở ngay chân núi Tam Ðảo.
Nằm trong quần thể khu danh thắng Tây Thiên, cách khu du lịch Tam Ðảo
khoảng hơn 10 km theo đường chim bay và 25 km đường bộ, là Thiền viện
Trúc Lâm Tây Thiên, một quần thể kiến trúc cổ nằm hòa với cảnh thiên
nhiên núi rừng Tam Ðảo. Ði bằng cáp treo hoặc đi bộ từ dưới chân núi lên
đến đỉnh của Tây Thiên, du khách lần lượt tham quan các điểm như: Ðền
Trình, đền Cậu, suối Giải oan, đền Thõng, đền Cô, v.v. Trong quần thể
khu du lịch Tam Ðảo còn có hồ Xạ Hương nằm trong thung lũng núi Con Trâu
thuộc xã Minh Quang, huyện Tam Ðảo. Hồ rộng 85 ha với nhiều ngóc ngách
len lỏi giữa các cánh rừng. Ðập nước của hồ cao 42 m đã tạo nên một hồ
nước có sức chứa hơn 12 triệu m3 nước. Nước trong hồ Xạ Hương trong
xanh và sạch, nếu du khách chèo thuyền giữa mênh mông sóng nước có thể
ghé thuyền vào các làng, bản ven hồ hay giữa lưng chừng núi để tham quan
phong cảnh núi rừng hùng vĩ và các sinh hoạt của người dân bản địa nơi
đây.
Ngay giữa thành phố Vĩnh Yên, thủ phủ tỉnh Vĩnh Phúc, còn có một điểm
du lịch sinh thái hấp dẫn là khu du lịch Ðầm Vạc trong quần thể các đầm,
hồ có giá trị kinh tế, du lịch với 23 nhánh chính tạo ra những hồ, lạch
nhỏ... Cùng với Ðầm Vạc, đi ngược về hướng Hà Nội khoảng 25 km, Vĩnh
Phúc còn có một vùng hồ nước mênh mông, cảnh quan tươi đẹp là hồ Ðại Lải
thuộc thị xã Phúc Yên. Giữa hồ có một đảo nổi mang tên đảo Chim. Ðến
với Ðại Lải du khách như được lạc vào một không gian xanh riêng thơ
mộng. Ở đây du khách có thể dạo chơi, ngắm cảnh, đi du thuyền mặt nước,
tắm mát, câu cá, leo núi, thăm làng, bản người Sán Dìu, nghe hát Soọng
cô, thưởng thức các món ăn dân tộc...
... Nhưng khai thác chưa hiệu quả
Với số lượng và mật độ tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn lớn như
đã nêu trên, nhưng đến nay ngành du lịch Vĩnh Phúc vẫn loay hoay tìm
hướng phát triển và dường như không tiến được nhiều so với những tỉnh,
thành phố khác ở phía bắc. Nhận xét về những hạn chế của ngành du lịch
Vĩnh Phúc, Bí thư Ðảng ủy thị trấn Tam Ðảo Nguyễn Quang Hải cho biết:
Ðến nay, cả tỉnh chưa có khu du lịch tổng hợp đạt tiêu chuẩn quốc gia.
Hệ thống các khu du lịch chuyên đề cũng chưa được hình thành một cách rõ
nét, nhất là các làng nghề truyền thống chưa được quan tâm đúng mức.
Ðiều này đã dẫn đến những hạn chế trong phát triển du lịch. Hệ thống hạ
tầng bên trong các khu du lịch cũng chưa thật sự đáp ứng được nhu cầu du
khách và các hoạt động dịch vụ du lịch đạt chuẩn đón khách quốc tế.
Hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch chưa có chiến lược dài hơi, thiếu
tính chuyên nghiệp, quy mô hoạt động hạn chế.
Sự buông lỏng trong quản lý của các cơ quan chức năng tỉnh Vĩnh Phúc
khiến nhiều khu du lịch như Ðầm Vạc, Ðại Lải,... còn bị các doanh
nghiệp, thậm chí là cả các cá nhân lấn chiếm, làm hàng quán, nhà nghỉ,
lấy đất công làm của riêng mình. Ðã có những trường hợp như Khu Vườn
quốc gia Tam Ðảo, thậm chí cả Ðập quốc gia hồ Xạ Hương - là đập giữ nước
cho cả huyện Tam Ðảo và các vùng lân cận để gieo cấy, còn bị các doanh
nghiệp dùng mìn phá đá khai thác tài nguyên hoặc có những vi phạm nghiêm
trọng gây ảnh hưởng đến kết cấu chân đập. Nhiều khu di tích lịch sử
văn hóa cũng bị các doanh nghiệp "xẻ thịt" làm mất mỹ quan, gây ô nhiễm
môi trường... Tình trạng chồng chéo trong quản lý, khai thác du lịch còn
ảnh hưởng đến phát triển du lịch của tỉnh. Những số liệu tăng trưởng về
lượng khách và thu nhập từ du lịch đã cho thấy sự bất cập đó bởi chưa
tương xứng với tiềm năng phát triển của du lịch tỉnh, chưa tạo được sự
hấp dẫn đặc biệt cho du khách, để từ đó có thể hình thành một cách rõ
nét các sản phẩm du lịch đặc thù, có sức hấp dẫn và cạnh tranh cao so
với những địa phương khác trong cả nước.
Trao đổi ý kiến với chúng tôi về tầm nhìn phát triển du lịch của Vĩnh
Phúc, các đồng chí lãnh đạo tỉnh cũng cho biết: Ðể du lịch trở thành
ngành kinh tế mũi nhọn, tỉnh Vĩnh Phúc đã phê duyệt quy hoạch tổng thể
từ nay đến năm 2015 và tầm nhìn 2020. Theo đó, tỉnh tập trung vào một số
mục tiêu chính: đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Ðảo, Tây Thiên, Thiền
viện Trúc Lâm thành một quần thể khu du lịch sinh thái và tâm linh quốc
gia với hình ảnh điểm đến rõ nét, có sức cạnh tranh trong khu vực đồng
bằng Bắc Bộ. Ðặc biệt là đầu tư quy hoạch tổng thể phát triển du lịch
đến năm 2020, hình thành và đưa vào khai thác các tua du lịch tâm linh,
văn hóa lịch sử, du lịch sinh thái, làng nghề, gắn việc quản lý, khai
thác du lịch với việc bảo vệ và tôn tạo cảnh quan thiên nhiên, bảo vệ
môi trường, bảo đảm an ninh, trật tự để phát triển ngành du lịch Vĩnh
Phúc một cách bền vững.
Theo: Nhân Dân