Xã Bản Hon, huyện Tam Đường, một xã người Lự, được nhiều khách du lịch biết đến là nơi thấm đậm văn hóa dân tộc Lự.
Nằm cách thị xã Lai Châu 20 km, trên
tuyến du lịch "Vòng cung Tây Bắc", cách điểm du lịch Sa Pa không xa,
đường đi thuận lợi và nguồn tài nguyên du lịch nhân văn độc đáo, đó là
những lợi thế giúp Bản Hon thu hút khách du lịch.
Có lẽ lý do lớn nhất mà Bản Hon thu hút
được khách du lịch là vì họ vẫn còn giữ được nguyên bản sắc, đặc trưng
của dân tộc mình về kết cấu nhà ở, về kiến trúc, về ẩm thực, về trang
phục, về phong tục tập quán…
Bản Hon bây giờ, gần như 100% người Lự
vẫn ở nhà sàn. Những ngôi nhà sàn, những nét văn hóa truyền thống mang
đậm bản sắc dân tộc và tấm lòng chân chất, mến khách của đồng bào dân
tộc Lự đã biến Bản Hon thành một điểm đến ưa thích của hàng ngàn lượt
khách quốc tế mỗi năm.
Người dân địa phương cho biết, lượng
khách nước ngoài đến Bản Hon tương đối ổn định. Trung bình mỗi tuần có
từ 1 đến 2 đoàn khách, mỗi đoàn có ít nhất là 5 khách và nhiều có thể
tới trên 30 khách. Vào mùa khô, số đoàn khách đến Bản Hon có thể nhiều
hơn, trong đó có cả khách du lịch trong nước.
Đến Bản Hon, khách du lịch được khám phá và trải nghiệm cuộc sống sinh
hoạt, lao động của người dân bản địa. Các hoạt động mà du khách được
khám phá rất bình dị, mộc mạc trong cuộc sống thường nhật nhưng lại rất
sinh động. Họ thích nhất là ngắm cảnh, quay phim các hình ảnh về quang
cảnh bản làng, những ngôi nhà sàn, những bộ trang phục dân tộc và chụp
ảnh với bà con dân bản. Ngoài ra, du khách còn thích xem phụ nữ dệt vải
và tham gia các sinh hoạt văn hóa dân gian của dân tộc Lự.
|
Dân tộc Lự là một trong số ít các dân
tộc mà bản sắc văn hóa, lối sống, sinh hoạt và phong tục tập quán hầu
như vẫn còn nguyên vẹn. Cuộc sống của người Lự rất phong phú, họ biết
làm ruộng nước từ lâu đời và còn làm thêm nương rẫy để trồng ngô, khoai,
sắn, bông. Họ còn biết săn bắt cá, biết đan lát, biết dệt thổ cẩm, biết
trồng dâu nuôi tằm. Nét độc đáo là phong tục nhuộm răng đen của phụ nữ
Lự có điểm xuyết một vài chiếc răng bằng vàng giả còn giữ được đến bây
giờ. Phụ nữ Lự lên rừng lấy cây mẹt, cây xuyến cắt thành từng khúc nhỏ,
đem đốt, sau đó, lấy ống tre chụp khói, rồi dùng khói chà răng khoảng
vài lần là có một bộ răng đen bóng. Người Lự cũng luôn đề cao đời sống
văn hoá tinh thần, có cuộc sống lạc quan, yêu đời và rất dễ gần. Trên
mái tóc của người phụ nữ Lự không bao giờ thiếu lá thơm (lá nếp). Đến
mùa hoa xoan nở, người già, người trẻ đi chợ phiên, trên đầu cài rất
nhiều hoa xoan, lá thơm và các loại hoa khác nữa. Những vật dụng đan lát
của họ rất đẹp, rất tinh xảo. Những giỏ đựng cá có thể đựng hoa được.
Họ cũng rất yêu văn nghệ, khi có khách đến, vui vẻ kể chuyện, uống rượu,
họ sẵn sàng thổi sáo, thổi khèn và hát ngay.
Nói đến các làn điệu dân ca ở Tây Bắc,
ít ai biết đến các điệu dân ca khỏe khoắn mà không kém phần trữ tình,
đằm thắm của người Lự. Những làn điệu dân ca ấy đã là một tài sản tinh
thần quý báu của người Lự.
Sự mới lạ và đặc sắc về thiên nhiên và văn hóa với những giá trị truyền
thống độc đáo vẫn được bảo tồn duy trì, nhiều tập quán tốt đẹp trong
sinh hoạt được còn chưa bị mai một là thế mạnh của du lịch Lai Châu, mà
Bản Hon là một trong số rất nhiều bản làng trong tỉnh có tiềm năng phát
triển du lịch cộng đồng.
Những năm gần đây, tỉnh Lai Châu đã kết
hợp với người dân địa phương lập kế hoạch xây dựng chương trình du lịch
cộng đồng tại Bản Hon; đồng thời liên kết hợp tác, đầu tư du lịch với
nhiều địa phương, công ty lữ hành trong cả nước, Tổ chức Phát triển Hà
Lan xuất bản ấn phẩm du lịch, website du lịch và xây dựng chương trình
du lịch hấp dẫn nhằm thu hút khách đến Bản Hon. Đến nay, dân bản đã
thuần thục trong việc đón, tiếp khách; bố trí chỗ ăn, ngủ cho khách; chế
biến các món ăn đảm bảo vệ sinh, phù hợp với khẩu vị của khách; biểu
diễn các tiết mục văn hóa văn nghệ dân gian phục vụ du khách như: hát
khắp, thổi sáo, thổi khèn, chơi đàn nhị, chơi trống,ném én, kéo co…
Với chủ trương phát triển du lịch cộng
đồng tại Bản Hon nhưng không làm mất đi nét đẹp văn hóa bản làng truyền
thống, Bản Hon đã trở thành một trong những điểm đến lý tưởng của du
khách trên hành trình khám phá "Vòng cung Tây Bắc".
Theo: Thethaovietnam