Chú Tễu biến hóa trong tranh Phạm Khắc Quang
Không nặng về số lượng tác phẩm, các
tác giả dường như dồn hết tâm huyết cho chất lượng và thông điệp gửi gắm
trong mỗi sáng tác của mình. Triển lãm tranh khắc gỗ lần này chỉ bao
gồm 6 tác phẩm: Từ trong nhà hộp (Nguyễn Khắc Hân); Mây vuông hảo hảo
(Nguyễn Nghĩa Phương); Cười và Kéo co ( 2 tác phẩm của Phạm Khắc
Quang); Chuyển động tâm hồn (Nguyễn Hữu Trầm Kha); Hình dáng của kí ức
(Nguyễn Quang Vinh). Qua triển lãm này, người xem đã có cơ hội tiếp cận
với tranh khắc gỗ mới ở các khía cạnh kỹ thuật, chất liệu, hình thức
trình bày cũng như quan niệm nghệ thuật.
Nghệ thuật tranh khắc gỗ là nghệ thuật
lâu đời nhất trong các thể loại tranh in, xuất hiện từ thế kỷ thứ V tại
Trung Quốc. Sau đó, đến thế kỷ thứ IX đã tìm thấy tác phẩm tranh khắc
gỗ đầu tiên trên thế giới trong Kinh Kim Cương. Trải qua những thăng
trầm trong lịch sử, ngày nay tranh khắc gỗ đã có rất nhiều sự thay đổi
về kỹ thuật, hình thức cũng như chức năng nghệ thuật. Triển lãm tranh
khắc gỗ của các nghệ sĩ lần này thể hiện được một bước tiến, một sự tìm
tòi mới lạ trên những yếu tố và chất liệu truyền thống.
Tại triển lãm, công chúng có thể cảm
nhận về mối cấu kết cộng đồng làng xã rất đặc trưng trong văn hóa Việt
qua tác phẩm Cười của Họa sỹ Phạm Khắc Quang. Tác phẩm vừa lột tả được
tình cảm mạnh mẽ của cộng đồng, mặt khác cũng phản ánh những thói hư tật
xấu trong xã hội.
Bằng cách vận dụng linh hoạt hình ảnh
chú Tễu trong nghệ thuật múa rối nước truyền thống như nhân vật xuyên
suốt trong tác phẩm của mình, tác phẩm Kéo co đã được họa sĩ Phạm Khắc
Quang thể hiện khá thành công bức tranh xã hội bằng ngôn ngữ nghệ thuật
thị giác. Tác phẩm được tạo thành từ 12 bức tranh khắc gỗ, in nâu và đen
trắng rồi được liên kết lại theo hình thức của chiếc đèn kéo quân, một
hình ảnh khá quen thuộc của mỗi người Việt Nam. 12 bản in còn mang triết
lí nhân sinh, thể hiện chu kỳ tuần hoàn của một vòng kim đồng hồ, của
12 tháng trong năm và của 12 con giáp…Vì thế, mỗi tác phẩm trong số 12
bản in này còn gợi sự liên tưởng về quy luật nhân quả luôn tồn tại song
hành cùng với mọi hành động của mỗi người, trong chu trình vận động của
thời gian và số phận.
Người xem cũng có thể tìm thấy sự mới
mẻ và sự sáng tạo độc đáo trong tác phẩm "Hình dáng của kí ức”. Không
như một tác phẩm khắc gỗ thông thường, Hình dáng của kí ức là một video
được dựng theo phương pháp làm phim tĩnh từ rất nhiều hình khắc trên
nhiều ván gỗ có khuôn khổ tương ứng với khuôn khổ màn hình tivi. Tác
phẩm là những câu hỏi của họa sĩ khi muốn tìm lời giải trong nghệ thuật,
qua những kỷ niệm, kí ức, mối quan hệ giữa cái "tôi” bản ngã với những
môi trường sống. Đây cũng là sự nhìn lại, đi sâu hơn vào kí ức bản
thân; là một cách để đánh giá lại mình, suy ngẫm về những điều được-
mất của một thế hệ trẻ thời toàn cầu hóa.
Triển lãm nghệ thuật khắc gỗ lần này
là sự phát triển thể loại tranh khắc gỗ lên một bước mới, đồng thời góp
phần khẳng định đây là một phương tiện giàu tiềm năng để mở rộng ngành
nghệ thuật đương đại ở Việt Nam.
Theo: Đại Đoàn Kết - Đức Hiệp |