(langnghevietnam.vn)
–
Nhân ngày Phụ nữ Việt Nam 20-10, Ban biên tập trang thông tin điện tử HHLN Việt
Nam xin được khắc họa lại hình tượng một người
phụ nữ đã đi vào lịch sử như một điểm sáng về tài năng vượt trội, người phụ nữ
ấy là hội tụ của một trí thức Nho học, một nghệ sĩ xuất sắc chế tác đồ gốm, một
doanh nhân buôn bán trên phạm vi quốc tế, một nữ hàng hải. Người phụ nữ ấy là nghệ nhân tài hoa Bùi Thị Hý.
Chân dung tượng gốm của Bà Bùi Thị Hý được
Bảo tàng lịch sử Quốc gia đưa lên áp phích
triển lãm – “ Di sản Văn hóa Biển Việt Nam” - 5/2012
Sự nghiệp của bà, người
nghệ nhân với những chế tác đồ gốm hoa lam đặc sắc “mỏng như giấy, trong như ngọc, kêu như chuông” mà người đời vẫn
thường ca ngợi. Bà Bùi Thị Hý đã tạo dựng và làm rạng rỡ cả một dòng gốm thời
bấy giờ và cho tới tận ngày hôm nay. Kế thừa sự thanh thoát, uyển chuyển của
gốm thời Lý, vóc dáng khoẻ khoắn của gốm Trần và được nghệ nhân làng nghề gốm
Chu Đậu – Nam Sách, thổi vào tác phẩm hồn dân tộc, phản ánh sinh động thiên
nhiên và cuộc sống của cư dân ở vùng châu thổ sông Hồng nên đã tạo được nét độc
đáo riêng. Trải qua nhiều biến động của lịch sử, gốm Chu
Đậu có thời gian tưởng như đã bị mai một và mất hẳn đi. Vậy là sau 3 thế kỷ nằm
im lìm, gốm Chu Đậu đã “đội đất” chui
lên khẳng định một dòng gốm tuyệt tác của Việt Nam.“Việc phát hiện dòng gốm Chu Đậu, đang trả lại cho Việt Nam
một chương trong di sản nghệ thuật mà người ta từng nghĩ đã hoàn toàn biến mất".
Hiện nay, gốm Chu Đậu được người chơi đồ cổ trên thế giới săn tìm và được quốc
tế xem như tinh hoa văn hoá vật thể của Đông Nam Á. Bà Bùi Thị Hý còn được biết
đến là một doanh nhân kinh tế, một nữ hàng hải xuất sắc của thế kỉ XV. Bà và
chồng đã tổ chức sản xuất sản phẩm và tự chở sản phẩm ra nước ngoài tiêu thụ.
Các nhà nghiên cứu còn cho rằng, đã có một con đường gốm sứ trên biển từ Chu Đậu đi trực tiếp đến các thương cảng từ xa xưa. Trong
quá trình thông thương, sản phẩm gốm sứ Chu
Đậu đã có mặt đến 32 nước trên thế giới. Đến nay còn nhiều cổ vật quý giá đang
được lưu giữ ở khắp các châu lục, có mặt ở 46 bảo tàng danh tiếng trên thế giới
từ châu Á sang châu Âu trong đó tại bảo tàng Topkapi Saray – Ixtanbun
– Thổ Nhĩ Kỳ có trưng bày chiếc bình hoa lam quý giá có ghi dòng chữ Hán: “Thái
Hòa bát niên, Nam Sách châu, tượng nhân Bùi Thị hý bút” (nghĩa là: Năm Thái Hoà
thứ tám (đời vua Lê Thánh Tông 1450), thợ gốm họ Bùi, người châu Nam Sách, vẽ
chơi).
Ảnh:
Chiếc bình hoa lam quý giá trưng bày tại bảo tàng
Topkapi Saray – Ixtanbun – Thổ Nhĩ Kỳ
Ngày rằm tháng tám âm lịch vừa qua, Hiệp
hội làng nghề Việt Nam kết hợp với Hội sử học tỉnh Hải Dương, UBND xã Đồng
Quang đã tổ chức chương trình vinh danh phong
tặng danh hiệu Tổ nghề cho bà Bùi Thị Hý với mong muốn tôn vinh tài năng và thể
hiện sự biết ơn sâu sắc đối với một cổ nhân làng nghề tài ba.
Đại diện: HHLN Việt Nam, Hội sử học tỉnh Hải
Dương, Đảng ủy - HĐND – UBND xã Đồng Quang – Huyện Gia Lộc tại lễ phong tặng
danh hiệu Tổ nghề gốm sứ Chu Đậu – Nam Sách –Hải Dương cho bà Bùi Thị Hý
Chân dung bà Hý (Thế kỷ XV)
Bản sao tượng chân dung bà Hý
Bằng vinh danh danh hiệu Tổ nghề gốm sứ Chu
Đậu, Nam Sách, Hải Dương cho bà Bùi Thị Hý
Bà đã để lại cho đời nhiều giá trị tinh hoa
quý giá, mang đậm văn hóa Việt. Dù đã qua đời cách đây rất lâu, nhưng hình
tượng của bà Bùi Thị Hý mãi mãi tỏa sáng trong thời đại hôm nay, bà là minh
chứng muôn đời cho sự tài giỏi và thành đạt của người phụ nữ Việt Nam.
Cao Hường
Ghé thăm website:
Gốm sứ Bát Tràng -
Bếp gas âm -
Máy rửa bát