(langnghevietnam.vn) Tỉnh Phú Thọ nằm trong Vùng trung du miền núi Bắc Bộ, có diện tích tự
nhiên 3.533,4 km2 và được chia thành 13 đơn vị hành chính, gồm thành phố Việt
Trì, Thị xã Phú Thọ và 11 huyện. Phú Thọ nằm ở vị trí thuận lợi của vùng, là
nơi hợp lưu của ba sông lớn là sông Hồng, sông Đà và sông Lô. Ngoài ra, tỉnh
còn là cầu nối giữa vùng Tây Bắc với Thủ đô Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ
và nằm trên trục hành lang kinh tế quan trọng Hải Phòng – Hà Nội – Côn Minh
(TQ).
Nằm vị trí địa lý thuận lợi cho nên làng nghề tỉnh Phú Thọ có nhiều thuận
lợi để phát triển. Theo Sở Công Thương, tính từ năm 2004 đến hết năm 2011 trên
địa bàn có 45 làng nghề được UBND tỉnh công nhận. Hiện nay, các làng nghề của
Phú Thọ được phân thành 7 nhóm chính: Nhóm làng nghề mộc, nhóm làng nghề đan
lát mây tre, nhóm làng nghề chế biến chè, nhóm làng nghề chế biến nông sản thực
phẩm, nhóm làng nghề làm nón và thổ cẩm, nhóm làng nghề xây dựng và sản xuất
vật liệu xây dựng, nhóm làng nghề cây trồng và kinh doanh sinh vật cảnh. Hoạt
động của các làng nghề được duy trì và phát triển tương đối ổn định, một số
làng nghề có tiềm năng phát triển mạnh, có giá trị thu nhập lớn như nhóm nghề
mộc, nhóm nghề chế biến chè. Các làng nghề đã giải quyết việc làm cho nhiều lao
động ở nông thôn, nhất là lao động trong thời gian nông nhàn, điển hình như
nghề chế biến lâm sản, nghề đan lát. Tổng số lao động cả chuyên và không chuyên
năm 2011 là 43.208 lao động, doanh thu đạt 404 tỷ đồng, thu nhập 252 tỷ đồng.
Đạt được những thành tựu trên là nhờ được sự quan tâm, chỉ đạo của các
cấp, các ngành từ Trung ương và của tỉnh Phú Thọ. Cùng với các chính sách,
khuyến khích phát triển làng nghề, ngành nghề nông thôn của tỉnh thì đến hết
năm 2011 trên địa bàn đã có 45 làng nghề được công nhận. Tuy nhiên, trong số 45
làng nghề đạt tiêu chí công nhận làng nghề thì chưa có làng nghề nào được công
nhận là làng nghề truyền thống. Để bảo tồn và phát triển làng nghề ngày
02/11/2010, UBND tỉnh có Chương trình số 3814/CTr – UBND về chương trình Bảo
tồn và phát triển làng nghề, làng có nghề tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2010 – 2015 và
định hướng đến năm 2020 và quyết định số 761/2010/QĐ-UBND, ngày 25/03/2010 của
UBND tỉnh về việc ban hành quy định tiêu chí xét công nhận làng có nghề khu vực
nông thôn tỉnh Phú Thọ vào hàng năm.
Định hướng phát triển các làng nghề trong giai đoạn tiếp theo cần tiếp
tục bảo tồn và phát triển các làng nghề đã được công nhận. Phát triển ngành
nghề, làng nghề là phát triển sản xuất nghề phi nông nghiệp gắn với thị trường
tiêu thụ và thương hiệu, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng công
nghiệp, tạo thêm việc làm, khai thác tiềm năng lợi thế của tỉnh, giữ gìn và
phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa
nông nghiệp, nông thôn, xây dựng nông thôn mới. Bảo tồn và phát triển bền vững
các làng nghề đã công nhận theo mục tiêu tại Chương trình bảo tồn và phát triển
làng nghề, làng có nghề tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2010 – 2015, định hướng đến năm
2020 đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Với mục tiêu và giải pháp thực hiện trong giai đoạn trên tiếp tục củng
cố và phát triển những làng nghề đã được công nhận; Hàng năm xây dựng và đề
nghị UBND tỉnh công nhận thêm 5 – 6 làng nghề mới; Ưu tiên phát triển các làng
nghề có lợi thế nguyên liệu, thị trường ổn định; Xây dựng kế hoạch, đề nghị
UBND tỉnh cấp kinh phí để bảo tồn và phát triển các làng nghề truyền thống như:
làng nghề giấy dó của người Dao, làng nghề dệt Thổ cẩm của người Mường, Làng
nghề tơ tằm. Mục tiêu đến năm 2020, toàn tỉnh có 60 làng nghề đạt tiêu chí công
nhận làng nghề (mục tiêu của quy hoạch, kế hoạch về phát triển ngành nghề nông
thôn tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2006 – 2010 và định hướng đến năm 2020). Quy hoạch
và tổ chức một số điểm du lịch làng nghề định hướng đến năm 2020. Những giải
pháp thực hiện như: nguồn nguyên liệu; khoa học công nghệ; thị trường, xúc tiến
thương mại, tiêu thụ sản phẩm; xây dựng cơ sở hạ tầng; nguồn nhân lực; xử lý
chất thải, vệ sinh môi trường và vốn…đẩy mạnh mục tiêu chương trình bảo tồn và
phát triển làng nghề, làng có nghề của tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới.
Nguyễn Vân