Quá trình truyền thông liên tục, con
người sẽ có sự gắn kết với nhau, đồng thời có những thay đổi trong nhận
thức và hành vi. Chính vì vậy, truyền thông được xem là cơ sở để thiết
lập các mối quan hệ giữa con người với con người, là nền tảng hình thành
nên cộng đồng, xã hội. Nói cách khác, truyền thông là một trong những
hoạt động căn bản của bất cứ một tổ chức xã hội nào.
Sức mạnh của báo chí
Sự ra đời của báo in hiện đại vào cuối thế
kỷ XVI đã đánh dấu bước khởi đầu của kỷ nguyên truyền thông đại chúng,
với những tác động mạnh mẽ tới tiến trình phát triển của xã hội. Không
chỉ đúng như câu nói của nhà tư tưởng Anh E.B.Lytton rằng “ngòi bút có
uy lực hơn cả lưỡi gươm”, hay quan niệm về “quyền lực thứ tư” đã tồn tại
hàng thế kỷ; truyền thông đại chúng nói chung (bao gồm cả báo in, phát
thanh, truyền hình và gần đây nhất là các phương thức truyền thông qua
mạng Internet) ngày càng chứng tỏ sức mạnh cũng như mức độ ảnh hưởng của
nó tới tất cả các lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội…
toàn cầu, nhất là khi “không gian công cộng” được truyền thông mở ra đã
không còn bị ràng buộc bởi những giới hạn về mặt địa lý.
Nếu truyền thông là một hành vi xuất hiện
từ trước khi hình thành xã hội loài người và có thể diễn ra không có chủ
đích, thì truyền thông đại chúng với tư cách là một quá trình xã hội có
chủ đích - quá trình truyền đạt thông tin một cách rộng rãi đến mọi
người trong xã hội thông qua các phương tiện trên thế giới từ khoảng
cuối thế kỷ XVI, trên cơ sở của nhiều loại tiến bộ kỹ thuật khác nhau,
đặc biệt là kỹ thuật in ấn. Bước sang thế kỷ XX, với sự ra đời của phát
hành, truyền hình và tiếp đó là sự xuất hiện của máy tính điện tử cá
nhân rồi đến mạng máy tính toàn cầu, truyền thông đại chúng đã có sự
phát triển mạnh mẽ cả về quy mô lẫn mức độ ảnh hưởng tới từng cá nhân
riêng lẻ đến toàn xã hội.
Được quyền thông tin là một trong những
quyền cơ bản của con người, được phát luật bảo vệ, truyền thông đại
chúng (còn gọi là báo chí) có vai trò quan trọng và không thể thay thế
trong việc đáp ứng quyền cơ bản đó và thông tin cũng được xem là chức
năng cơ bản nhất của báo chí. Truyền thông đại chúng ra đời là nhằm đáp
ứng nhu cầu trao đổi thông tin của công chúng và sự phát triển mạnh mẽ
của báo chí cũng dựa trên nền tảng là sự gia tăng nhu cầu thông tin
trong xã hội.
Báo chí - ngành công nghiệp hùng mạnh
Hiện nay, các phương tiện truyền thông đại
chúng như: báo in, phát thanh, truyền hình, quảng cáo, các loại băng,
đĩa âm thanh, hình ảnh... đã trở thành nhu cầu không thể thiếu trong đời
sống của đại đa số người dân trên toàn cầu. Theo thống kê mới nhất của
Hiệp hội Xuất bản - Báo chí thế giới (WAN-IFRA), hơn 3 tỉ người, hoặc
72% số người lớn biết chữ trên toàn thế giới đọc, theo dõi thường xuyên
các phương tiện thông tin đại chúng.
Không chỉ được xem như một công cụ phục vụ
nhu cầu thông tin, giải trí... của công chúng, sự phát triển mạnh mẽ
của truyền thông đã góp phần đưa chính nó trở thành một ngành kinh tế
mũi nhọn - một nền kinh tế truyền thông. Mặc dù không đong đếm được bằng
chỉ số lợi nhuận, nhưng vai trò của truyền thông lớn đến mức nó có thể
quyết định sự thành bại không chỉ của một công ty. Nói như chuyên gia
truyền thông hàng đầu thế giới, ông Michel Ogrizek, truyền thông mới
thực sự là những người môi giới vĩ đại.
Theo thống kê của Công ty nghiên cứu
truyền thông Magnaglobal, những tập đoàn truyền thông lớn trên thế giới
đều có doanh thu hàng chục tỉ USD mỗi năm. Năm 2012, dù gặp nhiều khó
khăn nhưng tổng doanh thu quảng cáo toàn cầu vẫn có thể đạt xấp xỉ 450
tỉ USD, trong đó quảng cáo truyền hình chiếm 187 tỉ USD (43,8%), báo in
87,4 tỉ USD (19,5%) và phát thanh đạt trên 30 tỉ USD...
Theo WAN-IFRA, riêng doanh thu của các tờ
báo in trên toàn cầu đạt khoảng 160 tỉ USD mỗi năm và con số này chắc
chắn vẫn tăng lên, tỷ lệ thuận với mức tăng số người đọc báo (tính cả
lượng người đọc các phiên bản điện tử).
Được biết, WAN-IFRA là tổ chức đại diện
cho 18.000 tờ báo, tạp chí, 15.000 website báo chí và trên 3.000 công ty
làm dịch vụ truyền thông thuộc 120 quốc gia. WAN-IFRA được xem như là
đại diện cho ngành công nghiệp báo chí trong tất cả các cuộc thảo luận
quốc tế; là tổ chức có tư cách tư vấn chính thức về những nội dung lên
quan đến ngành công nghiệp báo chí cho Liên hợp quốc và Hội đồng châu
Âu. WAN-IFRA có trụ sở chính tại Darmstadt, Đức và Pari, Pháp, cùng các
đại diện ở Singapore, Ấn Độ, Tây Ban Nha, Pháp và Thụy Điển.
Theo: baohaiquan.vn