Trao đổi với VnExpress, Chủ nhiệm Làng nghề Một thoáng Việt Nam Trần Thị Tuyết Nga cho biết: "Những nguyên liệu sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống như mây, lục bình, cả tre nữa đang ngày càng trở nên khan hiếm, không đủ để đáp ứng nhu cầu đơn đặt hàng sản phẩm của khách nước ngoài". Thậm chí vừa rồi có khách hàng đề nghị ký hợp đồng mua tro tre xuất khẩu nhưng không thể nào tìm đủ tre để đốt thành tro giao hàng. Chi phí mua tro tre còn cao hơn giá tre nguyên liệu nhiều lần.

Bà Nga cảnh báo, Nhà nước khuyến khích phát triển ngành nghề truyền thống, nhưng chưa có kế hoạch tái trồng nguyên liệu, thì trong vòng 2-3 năm nữa nguyên liệu sẽ cạn kiệt. Phó chủ tịch Hiệp hội làng nghề Việt Nam (Vicrafts) Lưu Duy Dần cho rằng, khoảng 35% làng nghề trên cả nước đang phải sản xuất cầm chừng với nguyên liệu nguồn gốc không rõ ràng, không ổn định. Vấn đề đặt ra là chính quyền cũng như các làng nghề cần chú trọng đến việc trồng và phát triển nguyên liệu, chứ không nên chỉ tập trung khai thác nguyên liệu tự nhiên.

Ông Ngô Thế Tân, Phó chủ tịch liên minh các hợp tác xã tỉnh Bắc Ninh khẳng định, ngoài việc thiếu nguồn nguyên liệu sản xuất, một điều làm các nghệ nhân làng nghề đau đầu là thiếu ứng dụng công nghệ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên năng suất thấp, trong khi chi phí lại tăng khiến giá thành sản phẩm quá cao. "Thiếu vốn, các làng nghề muốn đầu tư phát triển công nghệ sản xuất cũng đành bó tay", ông Tân nhận xét. Đây cũng là trăn trở của ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó chủ nhiệm, trưởng ban quản lý làng nghề cá sấu Sài Gòn.

Thợ thủ công Hợp tác xã Ba Nhất đan giỏ bằng dây lục bình. Ảnh: P.A.

Theo ông Thành, nếu chi phí sản xuất thủ công cho 1 sản phẩm từ da cá sấu hiện nay là 300.000 đồng, thì chi phí khi có dây chuyền sản xuất hay máy móc tương đối hiện đại chỉ còn 50.000 đồng. Hiện nay toàn bộ quy trình nuôi cá sấu, chế biến, thuộc da, sản xuất sản phẩm từ da cá sấu của làng nghề này đều phải làm thủ công.

Tình trạng này đã làm chậm tiến trình sản xuất của làng nghề, không xử lý kịp tồn đọng da của gần 10.000 con cá sấu đang được nuôi tại TP HCM, chưa kể khoảng 100.000 con cá sấu đang được các trại nuôi khác chăm sóc ở các tỉnh phía Nam. "Chúng tôi cần 4-5 tỷ đồng đầu tư nữa để trang bị dây chuyền sản xuất hiện đại nhằm nâng năng suất sản xuất, nhưng hiện đang thiếu vốn mở rộng hoạt động", ông Thành cho biết. Theo ông Thành, đầu ra thị trường rất lớn, vì hiện nay hầu hết sản phẩm của làng nghề này đều được tiêu thụ trong nước, chưa kể các đơn đặt hàng của đối tác nước ngoài. "Nhưng với công nghệ hiện nay, chúng tôi không đủ sức để đáp ứng nhu cầu thị trường", ông Thành tiếc rẻ.

TP HCM phấn đấu đến năm 2007 sẽ nâng số hộ nuôi cá sấu lên 200 và tổng đàn là 20.000 con. Ông Thành nhận định, nguồn nguyên liệu cá sấu không khó vì đang rất dồi dào và được chú trọng phát triển, tuy nhiên lại thiếu vốn để nâng cao công nghệ sản xuất.

Theo số liệu của Hiệp hội làng nghề Việt Nam, cả nước hiện có trên 2.017 làng nghề, trong đó có trên 300 làng nghề truyền thống với hàng triệu cơ sở sản xuất. Đã có hơn 40% sản phẩm ngành nghề nông thôn được xuất khẩu đến hơn 100 nước, vùng lãnh thổ trên thế giới, kim ngạch xuất khẩu liêu tục tăng mỗi năm.

Theo: Vnxpress