Tại buổi họp giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội chiều 14/5, ông Phan
Đăng Long -Phó Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội khẳng định: "Đàn Xã Tắc
được bảo vệ. Bất kể di tích nào cũng phải bảo vệ theo đúng Luật Di sản,
đồng thời thành phố cũng đang có những chỉ đạo quyết liệt đối với Chùa
Một Cột và làng cổ Đường Lâm".
Quyết liệt với Đường Lâm
Sau khi có "tối hậu thư" của trụ trì chùa Một Cột gửi thành phố ghi rõ
"trong vòng 30 ngày nếu thành phố không có chỉ đạo về việc tôn tạo,
trùng tu di tích tại chùa này, trụ trì sẽ tự dỡ ngói, hạ giải để đảo
ngói toàn bộ chùa và nhà Mẫu để tạm thời tránh dột nát khi mùa mưa bão
sắp tới”.
Trước tình hình đó, thành phố đã có chỉ đạo UBND Quận Ba Đình xem xét.
![Chỉ số ít những hộ có nhà cổ mới được hưởng nhiều hỗ trợ](http://www.baodatviet.vn/dataimages/201305/original/images1217203_images1215374_lang_co_duong_lam_tra_danh_hieu_baodatviet.vn_1.jpg) |
Chỉ số ít những hộ có nhà cổ mới được hưởng hỗ trợ |
Theo ông Long, dự án di tích chùa Một
Cột là một di tích nằm trong khu vực rất đặc biệt, trong quần thể khu di
tích Phủ Chủ tịch Hồ Chí Minh nên việc đưa dự án vào việc trùng tu, bảo
trì là nhiệm vụ thường xuyên của quận, sở và thành phố.
Thành phố cũng đã chỉ đạo triển khai dự án này từ năm 2010 trong dịp đại
lễ 1000 năm Thăng Long, UBND quận Ba Đình đã lập kế hoạch tôn tạo di
tích chùa Một Cột với kinh phí hơn 31 tỉ đồng.
Khi sự việc xảy ra Thành ủy cũng thừa nhận trách nhiệm chủ quan là từ
phía các sở, ban ngành nếu cố gắng đẩy nhanh tiến độ hơn thì chắc không
xảy ra sự việc này.
Tuy nhiên, tình trạng dột ở chùa Một Cột qua kiểm tra thực tế thì nó
cũng không đến mức quá trầm trọng. Ông Long cho rằng, đây cũng là cách
để thúc đẩy chính quyền phải quan tâm, phải đẩy nhanh thực hiện công tác
trùng tu, tôn tạo của trụ trì chùa này.
Còn đối với làng Cổ Đường Lâm, thường trực Thành ủy cũng đã họp chỉ đạo
cụ thể giao cho UBND Sơn Tây xem xét lắng nghe ý kiến của dân. Ông Long
cho biết, làng cổ Đường Lâm cũng là một di tích, khi xây dựng, tu bổ
phải theo rất nhiều quy trình, rất nhiều thứ. Ví dụ nhỏ khi động đến xây
dựng thì phải tuân thủ những quy chuẩn về xây dựng, đơn giá, phê duyệt
phức tạp nhiều thủ tục, nhiều quy trình rất phiền phức.
Ông Long cũng thừa nhận, nhu cầu phát triển, đòi hỏi một không gian phù
hợp với nhu cầu sống là nguyện vọng chính đáng của người dân. Để dẫn đến
tình trạng dân phải đồng loạt trả lại di tích, Thành ủy cũng phải thừa
nhận có phần trách nhiệm trong việc chậm giải quyết những bức xúc của
người dân. Đó cũng có một phần lỗi thuộc về các cơ quan chức năng đã
chậm trễ, thiếu quan tâm.
Tuy nhiên, về hướng xử lý của thành phố, ông Phan Đăng Long cho rằng,
hiện tại cũng chưa thể đưa ra được hướng xử lý cụ thể. "Nhưng theo tôi
phải có giải pháp kết hợp hài hòa đảm bảo cho lợi ích của người dân.
Hiện tại có thể phải đưa ra phương án, tạo một khu giãn dân và khu cổ
bảo tồn. Nếu để tình trạng cải tạo ngay trong khu di tích thì sẽ làm mất
đi di tích không thể khai thác được nữa", ông Long cho biết.
Phó Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc Bùi
Mạnh Tiến cho biết, từ năm 2010 đã có hướng dẫn với Ban quản lý cũng như
tổ chức hội nghị thẩm định ý kiến các chuyên gia vào tháng 10/2012 về
trùng tu di tích.
"Chúng tôi đã hướng dẫn, chỉ đạo đơn vị tư vấn làm hồ sơ quy hoạch theo
quy định. Chính thức cuối tháng 4, Ban quản lý di tích đã gửi lại hồ sơ
cho chúng tôi. Sau đó Sở mới thẩm định, tham mưu trình UBND TP phê
duyệt" - ông Tiến cho biết.
Sở VHTTDL đã chỉ đạo ngày 17/5 tới đây tiếp tục tổ chức hội đồng chuyên
gia, thẩm định, xem xét vụ việc, sau đó 10 ngày, Sơn Tây phải hoàn thiện
hồ sơ để Sở trình UBND TP phê duyệt phương án.
"Quy chế quản lý mới cho làng cổ Đường Lâm sẽ giải quyết được các vấn đề
mâu thuẫn mà báo chí đưa vừa qua" - ông Tiến khẳng định.
Đàn Xã Tắc được bảo vệ
Trước thông tin còn nhiều tranh cãi liên quan đến dự án cầu vượt Đàn Xã
Tắc, ông Phan Đăng Long khẳng định quan điểm của thành phố "bảo tồn Đàn
Xã Tắc hay bất kỳ di sản nào cũng phải tuân thủ theo luật và chắc chắn
thành phố cũng như ai hay bất kỳ một địa phương nào nếu có một di sản
trong khu vực thì cũng đều phải chấp hành luật.
Nhưng đương nhiên vấn đề cân đối
giữa bảo tồn và phát triển thì cũng phải biết bảo tồn phải phục vụ cho
mục đích phát triển. Bảo tồn sẽ không có giá trị nếu không phục vụ mục
đích phát triển. Hơn nữa, Hà Nội với bề dày lịch sử 1000 năm tôi khẳng
định có đào xới bất kể đường phố nào cũng có thể đụng tới di sản mà cha
ông để lại. Và việc lớp sau chồng lớp trước như thế thì Hà Nội rất
nhiều", ông Long cho biết.
![Vẫn chưa có được phương án tối ưu nhất về dự án qua cầu vượt Đàn Xã Tắc](http://www.baodatviet.vn/dataimages/201305/original/images1217204_images1211294_dan_xa_tac1_bai.jpg) |
Vẫn chưa có được phương án tối ưu về dự án qua cầu vượt Đàn Xã Tắc |
Theo ông Long, dự án cầu vượt Đàn Xã Tắc hiện cũng có nhiều phương án
nhưng chưa có được phương án nào tối ưu. Tới đây, Hà Nội sẽ tổ chức hội
thảo để lắng nghe ý kiến của các nhà khoa học để có được phương án tối
ưu, vừa kết hợp được phương án bảo tồn di sản lại vừa đảm bảo cho mục
đích phát triển của thành phố.
Ông Long khẳng định: "Trong khi đang chờ
phương án cuối cùng thì không ai được xâm hại tới đàn và Đàn Xã Tắc vẫn
đang được bảo vệ".
Phạm luật:
Theo GS.TS Nguyễn Quang
Ngọc, Chủ tịch Hội Sử học Hà Nội, nguyên Viện trưởng Viện Việt Nam học và
Khoa học phát triển, di tích quốc gia theo Luật Di sản bao gồm vùng lõi và
vùng đệm, cả trên mặt đất và cả trong lòng đất, cả di tích, di vật và thiên
nhiên cảnh quan.
‘Việc xây cây cầu sắt khổng lồ nằm đè lên trên di tích Đàn Xã Tắc, dù có
không đụng chạm gì đến những hiện vật đã được lấp cát ở bên dưới thì cũng vẫn
là một sự xâm hại di tích và xét cho cùng là hành động bất chấp pháp luật,
không còn lương tâm, đạo lý để phá hoại mồ mả, hồn cốt của tổ tông’, GS Ngọc
nói.
Nhà sử học Dương Trung Quốc, Tổng Thư ký Hội Sử học Việt Nam, Đại biểu Quốc
hội khẳng định, đàn Xã Tắc có vị trí rất quan trọng cần được bảo vệ, phải
được bảo vệ. Mọi giải pháp nào đưa ra đều phải tuân thủ luật pháp.
‘Tôi khẳng định, đó là di tích rất quan trọng, những ai nói chuyện phá di
tích đàn Xã Tắc là không những vi phạm luật pháp mà còn xúc phạm cả người dân
nữa’, nhà sử học Dương Trung Quốc bức xúc.
GS Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam phân tích: Cầu vượt làm bằng bê
tông, theo nguyên tắc, móng cầu phải đào sâu, rộng, xây hết sức kiên cố. Như
vậy dù hai móng cầu này trên bản vẽ không động chạm đến đảo giao thông, nhưng
chắc chắn sẽ động chạm ngay một phần lõi của di sản đang bảo tồn trong lòng
đất nằm ngoài đảo giao thông và có thể động chạm đến phần di tích chưa khai
quật.
Tôi xin nhấn mạnh là đảo giao thông hiện nay không phải là chỉ giới vùng lõi
khu di tích. Nếu để xảy ra sự việc đó tức là vi phạm luật Di sản hết sức
nghiêm trọng, buộc phải đình chỉ thi côngts Việt.
Ngày 24/4, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính
phủ, Bộ trưởng Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch, Bí thư Thành uỷ Thành phố Hà
Nội, Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân Thành phố Hà Nội liên quan đến giải pháp giao
thông tại khu vực Đàn Xã Tắc.
Theo đánh giá của Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, dự án xây dựng cầu vượt tại
khu vực có Di tích Đàn Xã Tắc (Ô Chợ Dừa, Hà Nội) đang gây nhiều quan ngại
đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và tạo nên những dư luận trái chiều
trong xã hội và các cơ quan, tổ chức có liên quan.
|
Theo: Đất Việt