Diễn xướng ca trù tại Trung tâm văn hóa Ca trù Thăng Long
Kết nối của Hà Nội rất lỏng lẻo
Ca trù có phạm vi ảnh hưởng ở 15 tỉnh,
thành phố miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Trong đó Hà Nội được công nhận là
cái nôi của ca trù bởi Thăng Long từ xưa vốn là nơi tụ hội của nhân tài.
Vào thời điểm ca trù được công nhận là di sản văn hóa thế giới, toàn
quốc có khoảng 20 câu lạc bộ (CLB) ca trù hoạt động, trong đó có 13 giáo
phường, CLB ca trù tại Hà Nội. Được thế giới vinh danh từ năm 2009,
nhưng tới cuối năm 2012 mới có một liên hoan ca trù đầu tiên của Hà Nội.
Nhưng liên hoan chỉ là cách làm hết sức hình thức. Ông Bùi Trọng Hiền
(Viện Văn hóa Việt Nam) cho biết: Việc bảo tồn ca trù mới có sự vào
cuộc, nỗ lực của các cá nhân. Ngay sau khi ca trù được UNESCO vinh danh
là "Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”, Bộ VHTT&DL đã
công bố Chương trình hành động quốc gia bảo vệ ca trù, nhưng tất cả mới
chỉ dừng lại ở chính sách mà chưa đi vào thực tế. Trong khi đó, một
trong những nguyên tắc của hồ sơ di sản khi trình UNESCO là phải có
Chương trình hành động. PGS.TS Lê Văn Toàn, Giám đốc Viện Âm nhạc - nơi
đã chuẩn bị hồ sơ di sản cho ca trù, cho biết: Sau khi ca trù trở thành
di sản, Viện cũng không có dự án âm nhạc nào với Hà Nội về vấn đề này,
liên lạc này rất lỏng lẻo.
Làm gì trong 1 năm tới?
Chỉ còn 1 năm nữa, ca trù sẽ trải qua
vòng kiểm tra gắt gao của UNESCO để được công nhận là Di sản Văn hóa Phi
vật thể Thế giới vĩnh viễn. Trở lại câu chuyện Sở VHTT&DL Hà Nội sẽ
báo cáo những gì về hoạt động của ca trù theo yêu cầu của Cục Di sản,
ông Tô Văn Động - Giám đốc Sở VHTT&DL Hà Nội cho biết: Việc thống kê
hiện vẫn đang được các đơn vị cơ sở tiếp tục thực hiện. Một con số cụ
thể sẽ có vào tháng 10 tới. Nhưng không có người quản lý, theo dõi, điều
đó có nghĩa các CLB, giáo phường ca trù còn manh mún, mạnh ai nấy làm.
Không riêng Hà Nội, đã 4 năm trôi qua ở những tỉnh có loại hình nghệ
thuật này, những việc đã làm được so với kế hoạch, chương trình đặt ra
mới chỉ là kiểm kê, lên danh sách các nghệ nhân, các CLB, tổ chức hội
thảo, hội nghị và các cuộc liên hoan ca trù… Ngay như việc để có một chế
độ đãi ngộ với các nghệ nhân, nghệ sĩ và có những chính sách cho các
CLB ca trù, sau nhiều năm "nâng lên, đặt xuống” thì tới nay các nghệ
nhân vẫn tiếp tục phải chờ đợi. Điều này khiến cho phần lớn nghệ nhân
khó lòng dồn tâm huyết với ca trù.
Chỉ ra đơn vị cần có trách nhiệm với
ca trù, nhà nghiên cứu âm nhạc Đặng Hoành Loan cho rằng: Có lỗi của Bộ.
Bộ không tìm ra được phương án hoạt động cho các tỉnh, không đề xuất
được với các UBND tỉnh. Ca trù mấy năm nay hầu như người tham gia do tự
thích là chính. Tự học. Tự truyền. Tự xây dựng. Sự ủng hộ của các tổ
chức văn hóa rất yếu. Vậy là thời hạn chỉ còn 1 năm nữa, ngành văn hóa
sẽ làm gì để bảo tồn và phát huy di sản ca trù như cam kết với UNESCO,
để đảm bảo danh hiệu quốc tế cho ca trù? Theo: Đaidoanket
|