Theo
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát, đào tạo
nghề cho lao động nông thôn phải gắn với quy hoạch nông thôn mới, đào
tạo có trọng tâm, trọng điểm. Mỗi làng, xã phải có một nghề thế mạnh.
Dạy đến đâu hiệu quả đến đó, đảm bảo phải xây dựng được sản phẩm nông
nghiệp chủ lực của địa phương trước, sau đó mới nghĩ đến các nghề bổ trợ
khác.
Đào tạo nghề gắn với xây dựng nông thôn mới
Sau
3 năm triển khai chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn
(LĐNT) theo Quyết định 1956 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, tổng số lao động nông
nghiệp đã được đào tạo nghề cho cả giai đoạn 2010 - 2013 là trên 660.000
người (đạt trên 50% mục tiêu của Đề án).
Lao động nữ nông thôn làm việc tại một cơ sở may túi xách ở Mỹ Thành Nam, Cai Lậy, Tiền Giang. Ảnh:Minh Trí - TTXVN |
Theo
các chuyên gia nông nghiệp, tuy số lượng lao động nông thôn được đào
tạo mỗi năm không hề nhỏ nhưng để người dân thực sự sống được với nghề
đã học vẫn còn là một áp lực lớn.
Ông
Nguyễn Minh Nhạn, Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ NN&PTNT) cho
rằng, chương trình đào tạo nghề cho LĐNT ở nhiều địa phương vẫn thiếu
định hướng. Thực tế, nhiều chương trình không gắn với mục tiêu xây dựng
nông thôn mới và chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Hiện
nay, Bộ NN&PTNT đang tiến hành tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp,
chuyển sang sản xuất hàng hóa quy mô lớn gắn liền với xây dựng nông thôn
mới. Quá trình này không chỉ ở khu vực đồng bằng mà còn phải đẩy mạnh
sản xuất hàng hóa ở cả những khu vực miền núi. “Việc đào tạo nghề, các
cơ sở đào tạo nghề phải dựa vào quy hoạch nông thôn mới của địa phương
để đào tạo chuyên sâu 1, 2 nghề trọng tâm. Dạy đến đâu hiệu quả đến đó,
đảm bảo phải xây dựng được sản phẩm nông nghiệp chủ lực của địa phương
trước, sau đó mới nghĩ đến các nghề bổ trợ khác. Không dạy nghề theo
kiểu được chăng hay chớ”, Bộ trưởng nói.
“Ngoài
ra, việc đào tạo nghề hiện vẫn tập trung vào các nghề cũ, chưa có nhiều
nghề mới. Đơn vị đào tạo chưa hợp tác được với các doanh nghiệp, các
công ty để tạo đầu ra cho người học. Chương trình học, có nơi, có chỗ
còn có nhiều điểm chưa phù hợp với người dân”, ông Nhạn cho biết thêm.
Bộ trưởng Bộ NN& PTNT Cao Đức Phát thì cho rằng, hiện nay một số địa
phương tổ chức đào tạo quá nhiều ngành, nghề nông nghiệp cùng một lúc
cho người dân, chưa có trọng tâm, trọng điểm.
Đào tạo có trọng điểm
Theo
Bộ trưởng Cao Đức Phát: “Trước khi đào tạo nghề, các địa phương phải
trả lời được ba câu hỏi: đối tượng đào tạo chính là ai, đào tạo như thế
nào và ai là người được đào tạo. Trong giai đoạn 2014 - 2015, các địa
phương thực hiện có chiều sâu và hiệu quả công tác đào tạo nghề nông
nghiệp, phương châm đào tạo nghề phải có trọng tâm, trọng điểm. Đào tạo
đến đâu chắc đến đó, không chạy theo số lượng”.
Ông
Phát ví dụ, hiện chúng ta có khoảng 30.000 chiếc tàu, thuyền, tương
đương với khoảng 60.000 thuyền trưởng, máy trưởng. Nhưng trong năm qua,
chúng ta mới đào tạo được khoảng 20.000 người. Vì thế cần phải tiếp tục
đào tạo nghề này cho khoảng 40.000 người nữa để đáp ứng nhu cầu thực tế.
Ngoài
ra, Bộ NN&PTNT cho rằng, ưu tiên trước nhất cho các đối tượng LĐNT
đang cần có chứng chỉ sơ cấp nghề phù hợp để có thể làm việc trong các
doanh nghiệp, hợp tác xã, trang trại để họ có thể dễ dàng tìm kiếm việc
làm một cách nhanh nhất.
Cùng
quan điểm trên, theo bà Mai Thúy Nga - Phó Tổng Cục trưởng, Tổng Cục
Dậy nghề (Bộ LĐ - TB&XH), ngoài việc đào tạo một nghề mũi nhọn cũng
nên có thêm một số nghề phụ để người dân có thêm lựa chọn, giúp họ tăng
thêm thu nhập hoặc thoát ly sản xuất nông nghiệp.
Bên
cạnh việc đào tạo nghề cho người nông dân, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho
rằng, việc hoàn thiện đội ngũ cán bộ, kỹ thuật viên nông nghiệp ở địa
phương cũng được coi là một trong những trong tâm của ngành nông nghiệp.
Bộ
trưởng Cao Đức Phát cho rằng, đội ngũ kỹ thuật viên nông nghiệp cơ sở
làm dịch vụ, phục vụ quản lý nông nghiệp như: thủy nông, khuyến nông,
thú y, bảo vệ thực vật là lực lượng nòng cốt về mặt kỹ thuật để hướng
dẫn bà con nông dân, thúc đẩy sự phát triển nông nghiệp nông thôn tại cơ
sở.
“Ngành
nông nghiệp phải cần tới 10.000 dẫn tinh viên mới đủ đáp ứng nhu cầu
dẫn tinh cho lợn, cho bò nhưng hiện nay chỉ có 900 dẫn tinh viên. Do đó,
trong 2 năm tới, nhất quyết phải làm sao để đội ngũ này được đào tạo để
cấp chứng chỉ nghề”, ông Cao Đức Phát nhấn mạnh.
Bên
cạnh đó, đội ngũ làm dịch vụ thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, không
ít người không có trình độ chuyên môn nhưng vẫn hành nghề mua bán, bán
thuốc một cách tù mù, gây nguy hiểm cho cộng đồng. Do đó, Bộ NN&PTNT
cho biết, lực lượng chức năng phải tập trung rà soát các cơ sở kinh
doanh thuốc thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, nếu không có chứng chỉ
sơ cấp nghề trở lên thì kiên quyết không cho phép buôn bán.
Cần thêm cơ chế chính sách phù hợp
Theo
đánh giá của một số địa phương, công tác đào tạo nghề ở nhiều địa
phương hiện còn triển khai chậm, thiếu đồng bộ và chưa phù hợp với đặc
điểm của từng vùng, ngành kinh tế. Đặc biệt, ở một số địa phương còn
chạy theo số lượng, chất lượng thấp, việc đào tạo chưa phù hợp với nhu
cầu của người học và người sử dụng lao động; công tác tư vấn, hướng
nghiệp học nghề chưa phù hợp với điều kiện, khả năng của người dân và
nhu cầu của xã hội. Bên cạnh đó, mạng lưới cơ sở dạy nghề còn nhiều bất
cập, cơ sở vật chất, thiết bị chưa đáp ứng yêu cầu…
Từ
thực tế này, Bộ NN&PTNT cho rằng, để thực hiện mục tiêu tới năm
2020 cả nước sẽ có 10,6 triệu lao động nông thôn được dạy nghề thì cần
có thêm nhiều cơ chế chính sách phù hợp. Đề án 1956 về đào tạo nghề cho
lao động nông thôn có nhiều nội dung không còn phù hợp, cần phải được
sửa như việc hỗ trợ người đi học còn thấp nên cần phải quan tâm, nâng
mức hỗ trợ cho người học; đồng thời phải có cơ chế để khuyến khích đội
ngũ giáo viên tại các trung tâm dạy nghề, các nhà khoa học, các kỹ sư có
tâm huyết để động viên họ gắn bó với nông dân và các lớp dạy nghề cho
lao động nông thôn. Về cơ chế tài chính, bên cạnh ngân sách trung ương,
các địa phương cần huy động các nguồn vốn khác như ngân sách địa phương,
các chương trình, dự án khác có những nội dung tác động đến khu vực
nông thôn, nông dân thì nên dành kinh phí để hỗ trợ dạy nghề.
Theo
Bộ trưởng Cao Đức Phát, để các trung tâm khuyến nông trở thành trung
tâm đào tạo nghề đạt tiêu chuẩn, đội ngũ cán bộ khuyến nông có nghiệp vụ
sư phạm, có trình độ chuyên môn cao về nông nghiệp thì trong thời gian
tới, Bộ NN&PTNT sẽ đề nghị các tỉnh tạo điều kiện để các trung tâm
khuyến nông có điều kiện thành lập cơ sở dạy nghề. Ngoài ra, các trung
tâm khuyến nông có thể hợp tác, liên kết với doanh nghiệp, trang trại để
nông thôn để tăng cường đào tạo nghề và tạo việc làm cho lao động nông
thôn”.
Đề
án đào tạo nghề cho lao động nông thôn (Đề án 1956) có tổng kinh phí
25.980 tỷ đồng kéo dài từ 2010 - 2020 với mục tiêu ban đầu mỗi năm đào
tạo khoảng 1 triệu lao động nông thôn. Theo thống kê của Tổng cục Dạy
nghề, đến tháng 12/2013 cả nước đã tổ chức dạy nghề cho gần 660.000 lao
động nông thôn, 82,2% lao động sau học nghề có việc làm, tăng năng suất
lao động... |
Theo: TTXVN