Lụa Thái góp phần không nhỏ vào việc thu hút du khách ngoại
quốc đến đất nước Thái Lan. Ra đời cách đây hơn 3.000 năm, ngành lụa
Thái thật lắm thăng trầm khi dường như bị lãng quên hàng thiên niên kỷ,
rồi bỗng xuất hiện lộng lẫy trên sân khấu Mỹ ở những năm 50. Và nay lụa
Thái được người yêu lụa cả thế giới tôn vinh.
![](http://www.doanhnhansaigon.vn/files/articles/2016/1098734/dsc-4163.jpg) |
Bên trong ngôi nhà lụa Thái Jim Thompson |
Với
bề dày lịch sử phát triển lâu đời, nghề dệt lụa có ở khắp các vùng miền
trên đất Thái, nhưng sản phẩm làm ra chủ yếu phục vụ nhu cầu thường
dụng, không có sản phẩm xuất khẩu - giao thương nên ít được thế giới bên
ngoài chú ý. Vậy nên lụa Thái từ hàng thiên niên kỷ qua chưa có những
bước tiến thăng hoa so với những trung tâm sản xuất lụa khác của khu vực
và thế giới. Nhưng những phương cách thô sơ, mộc mạc, đậm yếu tố thủ
công của lụa Thái lại nhận được sự chú ý của một thương nhân người Mỹ
đến Thái vào thập niên 40 là Jim Thompson - người góp công đầu trong
việc đưa ngành lụa Thái ra thế giới và đạt đến đẳng cấp vượt trội như
hôm nay.Ông vua lụa Thái
Đấy là mỹ từ
người đời tôn kính dành tặng Jim Thompson, vị vua không ngai của ngành
lụa bởi có công lớn giới thiệu những nét hoa mỹ, đặc sắc và mềm mại của
lụa Thái đến toàn cầu. Nhờ có thời gian tham gia quân ngũ, những chuyến
đi đây đó trên địa bàn Thái Lan đã giúp Jim Thompson phát hiện ra giá
trị vô giá của ngành lụa nhưng chẳng được ai chú ý, tưởng như sắp mai
một.
![](http://www.doanhnhansaigon.vn/files/articles/2016/1098734/dsc-5772.jpg) |
Từ kén đến tơ rồi dệt nên lụa Thái |
Jim
Thompson bắt đầu dành thời gian nghiên cứu, tìm hiểu, gặp gỡ các thợ
dệt lành nghề từ các làng mạc, sưu tầm mẫu dệt và mở công ty chuyên kinh
doanh lụa Thái, vào năm 1948 với số vốn ban đầu được công bố là 25.000
đô la Mỹ. Jim Thompson sử dụng nguồn lao động địa phương tại các làng
mạc rất hiệu quả nhờ sắp xếp nhân công làm việc tại nhà.Các thợ
dệt tùy thích gia công sản phẩm vào thời gian rỗi rãi sau vụ mùa. Người
của công ty sẽ đến thu gom sản phẩm. Thế nên sản phẩm của công ty lụa
đầu tiên ở Thái Lan khi ấy rất đa dạng về mẫu mã, số lượng dồi dào,
nhưng vẫn chưa được người tiêu dùng quốc tế biết đến.
Vào thời của
Jim Thompson, ở lĩnh vực sân khấu Mỹ có hai "ông hoàng" nhạc kịch là
Richard Rodgers (1902 - 1979) và Oscar Hammerstein II (1895 - 1960), do
sáng tác vở nhạc kịch Nhà vua và tôi (The King and I) vào 1951, dựa trên
cuốn tự truyện nhan đề Anna và vua nước Xiêm (Anna and the King of
Siam) do Anna Leonowens, cô giáo dạy học cho con vua Mongkut ở những năm
1860 viết nên.
Vở
nhạc kịch được trình diễn trên sân khấu nổi tiếng thế giới tại New York
là Broadway, trong đó chi tiết thú vị là mẫu lụa Thái của Jim Thompson
được nhà thiết kế trang phục sân khấu nổi tiếng của Mỹ Irene Sharaff
chọn thiết kế phục trang cho vở kịch. Và chính những mẫu thiết kế ấy đã
đem về cho Irene Sharaff giải thưởng Tony 1952 bởi cống hiến xuất sắc
trong nghệ thuật sân khấu.Cũng từ đó, giới văn nghệ sĩ, thiết kế
thời trang, giới đam mê nghệ thuật Mỹ... biết đến nét đẹp độc đáo của
lụa Thái. Sự nghiệp của Jim Thompson nhờ đó ngày càng phát triển, lụa
Thái trở thành ngành hàng xuất khẩu cao cấp, và Jim Thompson cũng là
thương hiệu sản xuất lụa Thái đỉnh cao cho đến tận ngày nay.
Hoàng hậu Sirikit với ngành lụa Thái
Hoàng
gia Thái cũng đặc biệt chú ý đến sự phát triển của ngành lụa và người
tiên phong là Hoàng hậu Sirikit. Trong khuôn viên của hoàng cung trên
trục lộ Na Phra Lan có một tòa kiến trúc đặc biệt xây theo phong cách Ý
từ năm 1870, được Hoàng hậu Sirikit lựa chọn để mở ra một bảo tàng lụa
mang tên mình (Queen Sirikit Silk Museum) từ năm 2003.
Nói
về ngành lụa Thái, hoàng hậu Sirikit từng có những chia sẻ: "Khi đồng
hành cùng nhà vua, tôi có nhiều cơ hội gặp gỡ người Thái ở các vùng quê
trên khắp đất nước. Rất nhiều người trong số họ thực sự là nghệ nhân tài
năng. Họ làm ra các sản phẩm dệt thủ công đầy tính sáng tạo. Họ là
những người bảo tồn và duy trì nét đẹp di sản của ngành lụa Thái, luôn
hết mình vì công việc mà chẳng chờ đợi được tưởng thưởng".Không
gian bảo tàng lụa là nơi trưng bày các hiện vật liên quan đến ngành lụa
Thái ở khắp các vùng miền, cả những mẫu hoa văn, họa tiết đặc trưng
riêng của lụa Thái, các mẫu lụa gắn liền với đời sống hoàng gia Thái và
Hoàng hậu Sirikit, đặc biệt là các bộ trang phục thiết kế riêng cho
Hoàng hậu tham dự các buổi hội họp và yến tiệc trọng đại trong đời sống
hoàng gia.
Từng hiện vật trong bảo tàng lụa sẽ giúp người xem hiểu
rõ hơn về kỹ thuật, màu sắc, yếu tố vùng miền... của ngành lụa Thái.
Mỗi bộ trang phục của Hoàng hậu dành tặng cho bảo tàng mang một câu
chuyện riêng, vừa gắn với giá trị lịch sử, cũng đồng thời là những dịp
trọng đại để Hoàng hậu giới thiệu vẻ đẹp lụa Thái đến với thế giới.
Chẳng hạn như bộ quốc phục Thai Dusit được Hoàng hậu sử dụng ngày
9/7/1963 trong chuyến công du đến Philippines. Bộ quốc phục này ra đời
năm 1958, dành cho các buổi dạ yến long trọng, với các đường dệt lụa
phối cùng các sợi chỉ vàng ròng, kết hợp cùng kỹ thuật thêu vạt áo đầy
phức tạp đã tạo nên nét đẹp vượt thời gian.
Thái
Lan có 8 mẫu quốc phục, tất cả đều làm từ lụa Thái và do Hoàng hậu
Sirikit giới thiệu, phát triển và tôn vinh từ những năm 50 của thế kỷ
trước. Tên gọi các bộ quốc phục là: Thai Dusit, Chakri, Ruean Ton, Chit
Lada, Amarin, Borom Phiman, Chakkraphat và Thai Siwalai.Việc thăm
thú bảo tàng lụa sẽ là trải nghiệm thú vị, cơ hội để hiểu rõ hơn về lụa
Thái trước khi tìm mua một sản phẩm lụa trên thị trường. Những trung
tâm mua sắm lớn tại Bangkok, bảo tàng lụa Jim Thompson và chuỗi cửa hàng
cùng tên, Silom Village, chợ vải Pahurat... đều là những điểm đến để có
thể sở hữu một sản phẩm lụa Thái hoàn hảo, món quà vô giá được truyền
đời và nay đã thực sự thăng hoa.
Theo: doanhnhansaigon.vn