Thị trấn Tell el-Ajjul - một
trong những trục lộ thương mại lớn nhất thế giới thời cổ xưa - được xây
dựng cách đây khoảng 3.600 năm được các nhà khảo cổ khai quật ở Dải
Gaza nằm trên bờ biển Địa Trung Hải. Họ bất ngờ khám phá nhiều di vật cổ
quý giá như đồ trang sức và đồ gốm của đảo Síp. Lãnh đạo cuộc khai quật
là Peter Fischer, giáo sư Đại học Gothenburg của Thụy Điển.
Thị trấn Tell el-Ajjul được khai quật lần đầu từ năm
1930-1934, với số lượng lớn đồ gốm, đồ trang sức bằng vàng được tìm
thấy, trong đó nhiều hiện vật đang được trưng bày trong Viện Bảo tàng
Anh.
![](http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2016/06/16/a40ec008-6817-460a-845a-314ee8636474.jpg) |
Khuyên tai vàng hình chim ưng tìm thấy ở Tell el-Ajjul và đồ gốm khai quật ở Tell el-Ajjul. |
Theo tin từ tờ Ha'aretz của Israel, những cuộc khai quật gần đây phát
hiện mối giao thương giữa Tell el-Ajjul và người dân quanh Địa Trung
Hải diễn ra hơn 500 năm. Hơn 200 mảnh gốm hiếm tìm thấy bên ngoài Síp
được khai quật từ những đống đổ nát - yếu tố cho thấy mối kết giao khá
chặt chẽ giữa người dân Tell el-Ajjul và đảo Síp.
Sau khi chở đến Tell el-Ajjul đồ gốm Síp cũng như những món đồ bằng
đồng đỏ và đồng thanh được phân phối ra khắp khu vực Levant ngày xưa nằm
ở phía đông Địa Trung Hải (nay gồm Liban, Israel và một số khu vực
thuộc Syria và Thổ Nhĩ Kỳ) và gồm cả Transjordan (sau năm 1946 được đổi
tên thành Jordan), Giáo sư Peter Fischer tin rằng sự giàu có của Tell
el-Ajjul nhờ giao thương với đảo Síp.
Hàng hóa nhập khẩu từ Syria, Thung lũng Jordan, Ai Cập và Mycenae
(điểm khảo cổ ở Hy Lạp) là bằng chứng cho thấy tầm quan trọng của trạm
thông thương Tell el-Ajjul từ khoảng năm 1650 đến 1300 trước CN.
Giáo sư Peter Fischer nhận định: "Phần lớn trong số hơn 1.300 đồ
trang sức bằng vàng ở Tell el-Ajjul được chế tác tại địa phương này và
từ đây phân phối ra khắp vùng Levant, gồm cả Transjordan. Tuy nhiên, tại
thị trấn này cũng xuất hiện đồ trang sức tinh xảo của người Ai Cập".
![](http://static.cand.com.vn/Files/Image/hientk/2016/06/16/a35b5e01-8e2d-439e-b6fe-4c72dadde46c.jpg) |
Giáo sư Peter Fischer tại điểm khảo cổ Tell el-Ajjul. |
Một lượng lớn đồ gốm sang trọng ở Tell el-Ajjul được nhập khẩu từ đảo
Síp - một trong những nhà chế tạo đồ gốm hàng đầu ở phía đông đảo
Aegean nằm trong vùng biển cùng tên trong khu vực Địa Trung Hải. Có vẻ
như người dân Tell el-Ajjul trao đổi những chiếc lọ gốm châu Phi cùng
với rượu và dầu lấy đồ gốm sang trọng của Síp.
Điều không may là, làn sóng xây dựng nhà cửa bên trên tàn tích Tell
el-Ajjul hiện nay đang đe dọa gây cản trở những nỗ lực khai quật khảo cổ
và thậm chí có thể hủy diệt hoàn toàn di tích nền văn minh cổ. Năm
2011, những cuộc khai quật Tell el-Ajjul buộc phải dừng lại do những quy
định hạn chế của Ai Cập và Israel.
Theo: phapluatxahoi.vn