Làng gạch, gốm thủ công Long Bình, quận 9, TP HCM, sau
bao năm thăng trầm, nay số lượng lò còn hoạt động chỉ đếm trên đầu ngón
tay. Nhiều hộ làm gạch đang chuyển sang làm gốm giả cổ có giá trị cao,
để xuất khẩu.
Để làm ra sản phẩm, ban đầu người thợ phải nhào, nặn ra lớp đất sét dẻo, dày khoảng 2 cm đắp lên bề mặt khuôn mẫu.
Toàn bộ các công đoạn đều thực hiện bằng tay. Do vậy,
mỗi sản phẩm đều lưu những dấu ấn riêng của từng thợ. Anh Thắng, một thợ
gốm có 15 năm kinh nghiệm, chia sẻ, thợ làm gốm rất cực nhưng thu nhập
lại thấp. Mỗi sản phẩm hoàn chỉnh thợ chỉ được trả công 10.000-18.000
đồng. Tuy mức lương thấp, nhưng ai đã làm gốm thì gắn bó và không muốn
bỏ nghề.
Mỗi ngày một thợ đắp được 10-20 sản phẩm.
Những chiếc bình xuất khẩu luôn được "ưu tiên" trau
chuốt tỉ mỉ, cẩn thận, vì hàng lỗi sẽ bị trả về, với nhiều công đoạn rất
tốn kém.
Lớp men đặc biệt được phủ bên ngoài khiến những sản phẩm giả cổ không khác đồ cổ "xịn".
Đa phần các lò gốm ở đây đều sử dụng công nghệ đốt
củi, vì chi phí thấp. Những chiếc lò củi này thường cao 2,5 m, chiều dài
30 m.
Nền lò được phủ lớp cát trắng khá dày. Với lò củi,
phải mất 3-4 ngày mới hoàn thiện một mẻ gốm. Người thợ cũng đã quen và
có kinh nghiệm canh lửa để tạo nước men tốt cho sản phẩm.
Anh Trịnh Anh Tuấn, giám đốc một công ty xuất khẩu gốm
sứ cho biết, hiện giá một sản phẩm gốm giả cổ men cát ở mức 100.000
đồng đến 1 triệu đồng. Mặt hàng thịnh nhất là những chiếc lục bình giả
cổ cao 1-2 m, bán tại lò với giá khoảng 500.000 đồng. Loại này chủ yếu
để xuất khẩu. Hiện tại, nhiều chủ lò gạch, gốm ở đây chuyển sang gia
công sản phẩm này.
Sau khi ra lò, gốm được tập kết vào bãi chờ xe đến
chở. Trung bình mỗi tháng, một lò sản xuất được hơn 7.000 sản phẩm gốm
giả cổ.
Những chiếc bình giả cổ được tráng bằng lớp men lạ trông như nham thạch của núi lửa là mặt hàng bán chạy ở làng gốm này.