Vị trí: Làng Thanh Khúc
hay còn gọi là Tranh Khúc thuộc huyện Thanh Trì, phía nam thành phố Hà Nội.
Đặc điểm: Bánh chưng Thanh Khúc đã có danh tiếng từ lâu đời nhờ bánh ngon, hình
thức đẹp, bảo đảm vệ sinh thực phẩm nên lượng bánh tiêu thụ hàng ngày cũng như
ngày lễ tết rất lớn.
Chiếc bánh chưng xanh từ bao đời nay đã trở thành món ăn dân tộc không thể
thiếu mỗi dịp tết đến, xuân về. Xưa kia, bánh chưng là lễ vật cao quý dùng để
dâng biếu vua quan khởi nguồn từ câu chuyện truyền thuyết về hoàng tử Lang Liêu
thời Hùng Vương, nhờ dâng vua cha loại bánh chưng quý giá này mà được nhường
ngôi vua.
Hàng năm, cứ dịp 10/3 âm lịch, người làng Thanh Khúc lại đem lễ vật bánh
chưng lên đền Hùng (Phú Thọ) để dâng cúng. Ðến làng vào dịp cuối năm ta mới cảm
nhận được cái không khí chuẩn bị tết sớm và náo nức như thế nào. Trong nhà các "ông
chủ bánh chưng" có đến cả tấn gạo, tạ đỗ. Ở làng Thanh Khúc nhà nào cũng làm
bánh chưng. Chỉ có điều làm ít hay làm nhiều thôi. Gia đình làm ít cũng 1-2 yến
gạo mỗi ngày, còn gia đình làm nhiều thì phải 1-2 tạ gạo.
Vào những ngày giáp Tết, mỗi gia đình làm bánh chưng ở Thanh Khúc cần từ
10-25 người phục vụ, cần 5-10 lò luộc của khách hàng. Không ít khách hàng từ các
tỉnh, thành phố khác tới đặt bánh. Những ngày này, từ các em nhỏ 10-15 tuổi đến
các cụ già 70-80 tuổi đều tham gia làm bánh.
Bí quyết gì giúp bánh chưng Thanh Khúc ngon và nổi tiếng đến vậy? Muốn bánh
chưng ngon thì trước hết khâu chọn nguyên liệu làm bánh phải thật chu đáo . Phải
chọn gạo nếp ngon, trước lúc gói cần được ngâm kỹ, thịt không ôi, đảm bảo mỗi
miếng thịt có đủ thịt bì mỡ. Ðậu xanh khi đồ cần hớt bọt, chín vừa tới, giúp đậu
còn độ thơm, ngậy. Nhân đậu, thịt phải cho đủ gia vị. Lá dong to bản, rửa sạch,
lau khô trước khi gói. Gói xong cần luộc ngay tránh hiện tượng thịt, đậu, gạo để
lâu dễ lên men. Khi xếp bánh để luộc cũng cần phải cẩn thận, nếu không bánh sẽ
bị sống hoặc chín nhừ quá. Lửa đun bánh phải đều giúp bánh rền, ngon và luộc
không dưới 8 tiếng đồng hồ.
Trong không khí vui tết, vui xuân, người thưởng thức bánh chưng mới cảm nhận
được cái hương vị đậm đà của một loại bánh dân tộc. Tết mang vài cặp bánh chưng
Thanh Khúc tới nhà ai thì như đem niềm vui, đem không khí ấm áp của mùa xuân
tràn ngập vào gia đình đó. |