Bằng các công cụ thô sơ và kỹ thuật điêu luyện tại thôn Giáp Long (xã Thống Nhất, Thường Tín, Hà Nội), nhiều người dân vẫn giữ lửa nghề thổi thủy tinh truyền thống.

Dù đã trải qua nhiều thăng trầm và ngày dần mai một nhưng nghề thổi thủy tinh tại xã Thống Nhất vẫn còn nhiều hộ gia đình gắn bó, hàng ngày tạo ra những sản phẩm thủy tinh thiết yếu để cung cấp cho thị trường.

Tại nhà ông Lương Văn Trãi - người có gần 30 năm gắn bó với nghề thổi thủy tinh, dưới cái nóng như đổ lửa, trong căn xưởng nhỏ vẫn không ngừng đỏ lửa để hoàn thành những đơn hàng của khách.

Hàng ngày, ông Trãi và những người thợ phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt khi suốt ngày ở cạnh lửa khò với nhiệt lượng hơn 700 độ, thậm chí là hơn 1.000 độ để chế tạo những loại thủy tinh chịu nhiệt.

"Vài năm gần đây, gia đình tôi không chỉ sản xuất bóng đèn, ống nghiệm mà còn làm những sản phẩm thủy tinh trang trí có độ phức tạp, cầu kỳ hơn như chuông gió, cây thông, 12 con giáp...", ông Trãi cho hay.

Theo ông Trãi, càng ngày nhu cầu của người dân càng cao, vì vậy, ông thường xuyên phải thay đổi mẫu mã đa dạng, có như thế thu nhập của ông và gia đình cũng cao hơn.

Quy trình làm các sản phẩm từ thủy tinh gồm nhiều công đoạn, đầu tiên phải hơ nóng ống tuýp thủy tinh để kéo ra từng khúc ngắn.

Sau đó, thủy tinh nóng chảy vào đầu một cái ống dài rồi kê miệng vào đầu kia của ống và thổi, khi đó, người thợ sẽ điều chỉnh hình dạng chiếc ống theo mong muốn.

Để tiết kiệm nhân lực cũng như tăng sản lượng, đáp ứng nhu cầu của thị trường, gia đình ông Trãi đã đầu tư, sắm máy móc để sản xuất hàng loạt sản phẩm bằng thủy tinh

Mỗi một chiếc máy có giá hơn 200 triệu đồng, có thể thay thế được công sức của 10 - 15 nhân công.

Trước đây, gia đình ông Trãi chỉ có thể sản xuất hơn 1.000 ống nghiệm mỗi ngày, nhưng nhờ chiếc máy này mỗi ngày có thể làm ra 10.000 - 20.000 sản phẩm.

"Những ống nghiệm này là sản phẩm nổi bật của gia đình tôi, chủ yếu được tiêu thụ tại các bệnh viện lớn nhỏ khắp cả nước. Giá cho mỗi ống là 200 đồng", bà Ngà vợ ông Trãi cho hay.

Hình ảnh ống thuốc Philatop.

"Tay của những người thợ làm thủy tinh truyền thống ít ai lành lặn, lúc nào cũng chai sạm, đặc biệt hai đầu ngón tay cầm nắm thủy tinh sẽ to hơn bình thường, nhiều người làm nghề lâu năm còn mất cả vân tay. Vì thế, nếu không chịu khổ, chịu khó thì sẽ không thể trụ được với nghề", ông Trãi chia sẻ.

Để tạo ra sản phẩm thủy tinh ưng ý và đẹp mắt, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ.

Để cho ra một sản phẩm chất lượng, thủy tinh cần đảm bảo không bị bám bẩn và được phân loại theo màu.

Tùy từng sản phẩm mà quy trình sản xuất cũng khác nhau như dùng cách thổi, ép, kéo...

Theo bà Ngà, nghề thổi thủy tinh phải thực sự chịu khổ, vào ngày mát thì còn đỡ nhưng vào ngày hè, có lúc thời tiết lên đến 40 độ C mà vẫn phải ngồi gần lò lửa, người lúc nào cũng ướt đẫm mồ hôi. Người thợ muốn làm nghề này phải rèn luyện được tính kiên trì, khéo léo, đòi hỏi phải có trên 1 năm kinh nghiệm, khi làm phải kết hợp giữa mắt nhìn và đôi tay cảm nhận.

Để làm ra được các sản phẩm ưng ý, người thợ lành nghề phải biết được độ “chín” của thủy tinh làm 100 sản phẩm thì cả 100 sản phẩm như nhau.