Tìm về làng nghề truyền thống dát vàng quỳ
Kiêu Kỵ, từ xa chúng tôi đã nghe tiếng âm vang khúc nhạc đập quỳ khoan
mau, suốt ngày không dứt.
Được hình thành cách đây hơn 300
năm, với bề dày truyền thống, được lưu truyền, bảo tồn từ đời này qua
đời khác, trải qua khói lửa chiến tranh, những người dân làng nghề Kiêu
Kỵ (Gia Lâm, Hà Nội) luôn ấp ủ, tâm nguyện gìn giữ và phát triển hơn nữa
ngành nghề của quê hương, khôi phục lại thời kỳ vàng son của làng nghề,
quý giá như chính chất liệu của sản phẩm đã, đang và sẽ luôn gắn bó với
họ cho đến mãi về sau.
Đặt chân đến làng Kiêu Kỵ, bạn sẽ
ấn tượng bởi tiếng đập quỳ khoan mau vang khắp đường làng. Âm
thanh ấy len lỏi từng góc nhà, ngõ xóm, vang ra cả ruộng đồng,
mang lại cuộc sống ấm no, sung túc cho người dân Kiêu Kỵ.
Mảnh đất này là nơi lưu giữ nghề truyền thống duy nhất ở Việt Nam chuyên làm vàng quỳ. Ảnh: BNEWS.
Làng
nghề có lịch sử trên 300 năm và ông tổ khởi nghiệp của mảnh
đất này là danh nhân Nguyễn Quý Trị. Cái nghề cổ truyền cha ông để
lại không chỉ tạo công ăn việc làm cho người dân Kiêu Kỵ mà từ nghề cổ
truyền của địa phương, nghề dát vàng quỳ đã được nhân rộng ra nhiều
vùng, miền trên cả nước.
Người dân làng Kiêu Kỵ đã đem theo nghề
của mình đi lập nghiệp tại nhiều nơi như Bắc Ninh, Nam Định, Huế…
Hiện nay, cả làng có 50 hộ chuyên kinh doanh vàng quỳ, thu hút
được khoảng 300 - 400 lao động với mức thu nhập khoảng 5 triệu
đồng/người/tháng.
Đối với người dân làng Kiêu Kỵ, nghề dát
vàng quỳ mặc dù không làm các hộ dân giàu nhanh như các nghề khác nhưng
đem lại công ăn việc làm ổn định. Tất cả thành viên trong gia đình từ cụ
già đến trẻ em đều có thể tham gia.
Cùng với các phụ nữ trong
gia đình và người cùng làng đang tỷ mẩn xếp từng thếp vàng quỳ, cụ
Nguyễn Thị Quý, 94 tuổi ở xóm Ngõ Đông vui vẻ tâm sự: "Cái nghề này
không nhàn rỗi đâu, đòi hỏi nhiều công đoạn, phải tỷ mỷ còn ngày công
thì thấp. Không nhớ làm nghề từ bao giờ nhưng ngay từ nhỏ tôi đã được
ông, bà truyền nghề cho và làm đến tận bây giờ.
Nghề dát vàng quỳ
đã tạo công ăn việc làm, giúp gia đình xây dựng nhà cửa, sắm sửa đồ
đạc… Từ ông bà, cha mẹ đến vợ chồng con cái đều tranh thủ làm được".
Còn
đối với nghệ nhân Nguyễn Anh Chung sinh năm 1968, đã có hơn 20 năm kinh
nghiệm trong nghề thì đây là một nghề mang lại cho người dân cuộc sống
ấm no, sung túc.
Gia đình ông đã có 4 đời làm nghề, ông rất muốn
truyền nghề lại cho con trai của mình để tiếp nối truyền thống quê
hương. Theo ông Chung, nghề dát vàng quỳ trung bình cho thu nhập từ 5 - 7
triệu đồng/người/tháng nhưng có lúc thu nhập rất cao. Có thể nói, nghề
dát vàng đã góp phần giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm lao động ở
Kiêu Kỵ và là thứ nghề phụ “hái ra tiền” trong những lúc nông nhàn của
nhiều người dân.
Nghệ nhân Lê Bá Chung, Chủ tịch Hội đồng
Quản trị của Hợp tác xã Công nghiệp Quỳ vàng Kiêu Kỵ cho
biết, được sự hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, Liên minh hợp tác xã
thành phố Hà Nội đã hỗ trợ cho các làng nghề nguồn vốn vay
ưu đãi. Bên cạnh đó, Sở Công Thương cũng hỗ trợ cho các lớp đào
tào nghề ngắn hạn. Đến nay đã có 5 lớp được tổ chức, mỗi lớp
có khoảng 35 học viên.
Cùng với việc bảo tồn nghề dát vàng quỳ
truyền thống, ông và các đồng nghiệp trong Hội dát vàng quỳ đã nghiên
cứu phục hồi thành công nghề sơn son thiếc vàng. Hợp tác xã tổ chức
đào tạo các lớp thợ từ Nam ra Bắc.
Vào vụ cuối năm như hiện
nay, các hộ sản xuất trong làng chủ yếu gõ quỳ vàng mang bán
cho các làng nghề làm tượng phật và các công trình văn hóa cho
các vùng, miền như Sơn Đồng – Hoài Đức, Hạ Thái – Thường Tín, Vũ
Long – Thanh Oai, Ý Yên – Nam Định.
Mấy năm gần đây,làng nghề dát vàng quỳ Kiêu Kỵ đã được tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi tuy chưa
được nhiều nhưng bước đầu cũng đã giúp các hộ dân đầu tư mở mang phát
triển sản xuất.
Với hy vọng đưa sản phẩm dát vàng, bạc, quỳ đến
với thị trường quốc tế, các hộ dân làng nghề mong muốn tiếp tục được vay
nguồn vốn ưu đãi và có mặt bằng để mở rộng sản xuất, tạo điều kiện cho
làng nghề ngày càng phát triển bền vững.
Theo bnews.vn