Làng nghề vắng tiếng chày giò
Về
Ước Lễ những ngày cận Tết Bính Thân, một không khí vắng vẻ đến u tịch
bao chùm khắp đường làng ngõ xóm. Ông trưởng thôn Trang Công Trịnh cho
biết, cả làng hiện chỉ còn duy nhất một gia đình làm giò chả. “Cả làng
hiện có 542 hộ và 800 nhân khẩu, số hộ còn làm nghề chiếm 50%, nhưng chủ
yếu là đi nơi khác làm nghề, như: nội thành Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Đà
Lạt, Sơn La… Tại làng, hiện chỉ còn duy nhất một gia đình làm nghề,
nhưng quy mô nhỏ” – ông Trịnh nói. Hỏi người dân trong thôn thì được
biết: ở làng bây giờ người ta không còn làm giò chả nữa. Tiếng chày giã
giò cũng chỉ còn là một thời vang bóng. Bởi vì làm giò chả ở thôn thì
không bán được. Nhu cầu tiêu thụ của người dân nơi đây không nhiều. Nếu
vận chuyển đi nơi khác bán, chi phí sẽ rất tốn kém.
|
Làng Ước Lễ từ lâu vắng tiếng chày giã giò. |
Hiện
số hội viên Hội đồng hương Ước Lễ đi làm ăn ở những địa phương khác lên
tới 2.500 người, hơn cả số nhân khẩu hiện đang sinh sống tại làng Ước
Lễ. Hằng năm, cứ vào ngày hội làng (15 tháng giêng), những người đi làm
ăn xa lại tụ họp về quê để thăm gia đình, người thân cũng như trao đổi
kinh nghiệm làm nghề. Để lưu giữ truyền thống của làng nghề, người dân
Ước Lễ tổ chức rước Thánh, rước bằng công nhận làng nghề đã được Nhà
nước phong tặng, kèm với đó là biểu tượng làng nghề. Đây là hoạt động
duy nhất để bảo tồn và lưu giữ nghề truyền thống ở Ước Lễ hiện nay.
Mang hồn Ước Lễ đi muôn phương
Ở
Hà Nội, lãng đãng những con phố, nơi tiếp nhận ôm chứa nhiều người dân
lành hiền của Ước Lễ mở cửa hàng làm giò chả, trong đó có vợ chồng ông
Châu và bà Duyên, mấy chục năm mang nghề ra Thủ đô lập nghiệp.
Gặp
bà Duyên tại cơ sở sản xuất nem của gia đình vào một buổi chiều muộn,
cô đang cùng công nhân gói giò lụa, nem chua. Nghỉ tay tiếp khách, bà
Duyên cho biết sắp đến những ngày lễ, tết nên công việc của nhà hàng bận
hơn thường. “Tôi là người làng Ước Lễ, lớn lên trong tiếng giã thịt làm
nem giò của gia đình. Cả gia đình tôi đến với nghề làm giò chả nem là
vì có duyên nghề truyền thống của quê hương”, bà Duyên bắt đầu câu
chuyện.
|
Nhiều người con của Ước Lễ hiện đang "Đem chuông đi đánh xứ người". |
Sáng
sớm hàng ngày, bà Duyên cùng chồng con bắt đầu công việc chọn thịt làm
nem, giò được lựa chọn kĩ lưỡng phải là thịt mông sấn từ những con lợn
khỏe, không bệnh tật và đảm bảo độ tươi ngon, lưu giữ những bí quyết giã
thịt sao cho thật dẻo cho ra những ổ giò ngon. “Quãng thời gian đó gia
đình gặp nhiều khó khăn, không ít người khuyên nên chuyển nghề khác có
cơ hội làm giàu nhanh chóng. Nhưng cái nghề truyền thống này cứ như ngấm
vào thịt, vào cơ thể chúng tôi rồi nên không dứt nó ra được nữa”, ông
Châu nói.
Bây giờ, tiếng giã thịt
bằng cối đá năm xưa nay thay bằng tiếng máy xay chạy bằng điện để hạn
chế sức lao động của con người. Sản phẩm nem giò của gia đình đã có mặt
khắp các nhà hàng lớn nhỏ ở Thủ đô và các tỉnh lân cận. Ngoài những mặt
hàng truyền thống của làng ước lễ, như giò chả lợn, bò, nem chua, nem
tai, gia đình ông châu cùng nhiều nghệ nhân của làng Ước Lễ sáng tạo ra
những món mới như nem chua rán, nem chua nướng, được thị trường ưa
thích.
Nhưng có điều mà ông Châu, bà
Duyên luôn trăn trở, hiện các loại thực phẩm ăn sẵn đang bị “tai tiếng”
vì các loại chất phụ gia và giò chả Ước Lễ cũng không tránh khỏi liên
lụy. Đặc biệt, ở vùng quê nhà Ước Lễ những người theo nghề làm giò chả
chỉ đếm trên đầu ngón tay. Mỗi khi về quê, bà Duyên thường vận động các
bạn trẻ trong làng theo nghề ông cha để lại. “Để giữ thương hiệu giò chả
Ước Lễ, tôi luôn ghi nhớ lời dạy tổ tiên làm giò chả mình ăn được rồi
mới đến khách hàng ăn. Tôi đặt mục tiêu đưa thương hiệu nem giò ước lễ
đi khắp bắc - nam”, cô Duyên khẳng định.
Theo doisongphapluat.com