![hondat1.JPG](/pic/news/Images/abc/cho%20tre/hondat1.JPG)
Sản phẩm từ đất
|
Xuất hiện vào cuối những năm 20 của thế kỷ XX, vị sư tổ của làng nghề là
người Khmer, về sau người Việt đã học được nghề này. Nghề nắn nồi là
một thuật ngữ chứa một khái niệm chung chỉ công việc tạo ra các sản phẩm
làm từ đất nung.
Từ xưa, nghề nắn nồi đối với người dân ở đây chỉ là một nghề phụ được
người dân làm sau khi sạ lúa xong. Trước năm 1980, vùng này chỉ làm
ruộng một vụ nên sau khi sạ lúa có khoảng thời gian dài rảnh rỗi người
dân lại làm nghề… Cũng như bao nơi khác, nguyên liệu dùng để nắn nồi là
đất sét, phải có đủ các tiêu chuẩn như dễ đánh bóng, chịu nhiệt cao,
tính kết dính cao… mà loại đất này có sẵn trên địa bàn huyện. Để hoàn
thành một sản phẩm bằng đất phải qua nhiều công đoạn, công đoạn đầu là
nắn hay còn gọi là tạo hình vì tất cả các sản phẩm đều có khuôn (khung)
bằng gỗ hoặc bằng đất nung, đến công đoạn vỗ, do đất ướt chứa nhiều nước
nên sản phẩm mới đầu thường biến dạng, đòi hỏi người làm phải có kỹ
thuật vỗ bằng các thanh tre, sau đó là công đoạn làm bóng, tạo hoa văn
để sản phẩm được nhẵn bóng hoàn chỉnh. Nếu được chứng kiến các công đoạn
làm mới thấy để có được sản phẩm như ý đòi hỏi người thợ phải có kỹ
thuật cao, bàn tay phải uyển chuyển, mềm mại, sáng tạo.
Sau một tuần lễ, các sản phẩm được phơi khô và có thể đưa vào nung,
gọi theo tiếng nhà nghề là “đốt nồi”. Công đoạn đốt nồi khá đơn giản
nhưng phải là người có nhiều kinh nghiệm trong nghề, trước kia cũng có
nhiều thợ đốt nồi chuyên nghiệp đi đốt thuê nhưng đến nay ai cũng có thể
đốt được. Trước khi “nung” người thợ phải sắp mọi sản phẩm lên mặt đất,
chèn rơm hoặc cỏ khô vào các sản phẩm, phía trên lớp rơm có một lớp củi
tràm. Người ta thường tiến hành đốt vào lúc ban đêm để dễ theo dõi lửa
cháy cho đều. Thông thường, các loại sản phẩm “nặng lửa” được đặt ở
trung tâm, loại “nhẹ lửa” sắp ở chung quanh để sản phẩm không bị sống
hoặc chín quá.
|
Trước sự phát triển của kim loại, nhiều vật dụng đã thay thế các sản
phẩm bằng đất nung nhưng nghề nắn nồi ở Hòn Đất vẫn tồn tại và được
nhiều người biết đến. Những hình ảnh cái nồi đất không phai mờ trong
sinh hoạt của con người, càng ngày càng được tái hiện sinh động và chân
thực dưới bàn tay tài hoa của những nghệ nhân nắn nồi. Giờ đây nhắc đến
nồi đất là người ta nhớ đến một làng nghề nắn nồi ở Hòn Đất, một làng
nghề thủ công truyền thống nổi tiếng ở Kiên Giang.
Theo KienGiang Online