Nằm bên cạnh dòng sông Tô Lịch, làng Cót (phường Yên Hòa, quận Cầu
Giấy) là vùng quê mang truyền thống hiếu học và khoa bảng, nằm trong “tứ
danh hương” của huyện Từ Liêm xưa, gồm: Mỗ, La, Canh, Cót. Tuy nhiên,
người ta biết đến làng Cót chủ yếu với danh làng làm vàng mã hay làng
“ngân hàng địa phủ”.
Ông Nguyễn Văn Hạnh, một người dân làng Cót kể, ban đầu ngoài nghề
ruộng, dân “Kẻ Cót” làm vàng mã như nghề tay trái, tăng thu nhập. Dân
gian quan niệm, “sống thế nào chết thế ấy” nên dần dần, nghề làm vàng mã
hưng thịnh, nhà nhà chuyển sang làm vàng mã. Công nghệ in vàng mã ngày
xưa đơn giản. Các gia đình ra phố Hàng Quạt, đặt các khuôn in bằng gỗ
mít, gỗ vàng tâm, mài mực đen hoặc mài viên đá non màu gụ, màu hồng để
in tiền giấy. Giấy in tiền âm phủ được mua ở Bưởi - Thụy Khuê.
Nghề làm vàng mã và in tiền âm phủ cũng có “phân khúc”. Các loại tiền in
bằng giấy thường, chất lượng thấp bán cho đối tượng bình dân. Các gia
đình giàu có thường chọn loại giấy đắt tiền, các sản phẩm dành cho vua,
quan. Khung đồ mã như ngựa giấy, ô tô, xe máy, nhà cửa giấy... được sản
xuất ở các xã Phúc Am, Duyên Thái, Nguyễn Trãi (Thường Tín)... Người
làng Cót đặt khung sườn, chân cẳng về, chỉ cần dán râu, mắt, đuôi cho
ngựa; dán đèn, bánh xe cho xe máy... là hoàn thành một sản phẩm.
Làng Cót không được công nhận làm làng nghề, cũng không có ai được gọi
là nghệ nhân. Thời điểm này, dạo qua làng, hiếm hoi ta mới nhìn thấy 1, 2
nhà còn bày bán vàng mã. Phố thị chật chội khiến cho người dân chuyển
sang các công việc nhẹ nhàng, đỡ vất vả hơn như: cho thuê phòng trọ, bán
tạp hóa, bán bia...
Theo bà Trần Hải Yến, Phó Chủ tịch UBND phường Yên Hòa, làng Cót đang
bỏ làm vàng mã thực sự là tín hiệu đáng mừng trong khi chủ trương của
Nhà nước đang kêu gọi toàn dân tiết kiệm, chống lãng phí, mê tín dị
đoan. Cơ quan chức năng đang tích cực vận động, tuyên truyền để người
dân hiểu và hạn chế việc đốt vàng mã.
Theo : tienphong.vn