Những ngày giáp tết, các lò ran nổ nếp
ở thị trấn Phú Long (H.Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận) lại đỏ lửa và rộn
ràng không khí làm việc để cung ứng nguyên liệu cho các cơ sở đóng cốm
phục vụ tết.
Sản phẩm nổ nếp của một cơ sở làng nghề ở Phú Long
|
Hằng năm, vào dịp tháng 12 âm lịch, làng nghề nổ nếp Phú Long lại
nhộn nhịp vào vụ làm ăn mới. Để có hàng kịp giao cho khách, hầu như lò
rang nổ nào cũng tất bật làm việc trước hừng đông.
Ở thị trấn Phú Long có hơn 15 cơ sở rang nổ nếp. Ngoài ra, còn có 3
cơ sở kinh doanh với quy mô lớn chuyên sản xuất nổ nếp quanh năm.
Làng nghề truyền thống
Ghé thăm cơ sở rang nổ của bà Võ Thị Sáu (52 tuổi, thôn Phú Cường,
thị trấn Phú Long), đập vào mắt chúng tôi là những đống nổ mới rang có
màu trắng ngần, dậy mùi thơm phức của nếp mới. Các công nhân liên tay
liên chân làm việc, cười nói vui vẻ. Từng mẻ nếp liên tục được cho vào
chảo rang, phát ra tiếng nổ tách tách, những hạt nổ trắng tinh, bung xòe
trông rất thích mắt.
Chỉ cho chúng tôi đi xem từng công đoạn làm nổ, bà Sáu kể, nghề làm
nổ nếp được ông cha truyền lại cho bà đến nay đã hơn 30 năm. Nếp để
rang nổ do gia đình bà tự sản xuất, năm nào đơn hàng nhiều thì phải mua
thêm bên ngoài nhưng phải là nếp “xịn” thì mới nổ to, bung ra như cánh
hoa và đạt chất lượng. Đối với những cơ sở chuyên sản xuất nổ quanh năm
thì thường phải mua nếp ở các tỉnh miền Tây mới đủ đùng.
“Để có những mẻ nổ nếp bung đều phải xử lý nếp bằng cách phun lên
ít nước cho vào máy trộn đảo đều. Tiếp đó là cho lên lò rang để nếp nổ
bung rồi chuyển qua máy sàng để lọc vỏ trấu. Để chất lượng nổ nếp đồng
đều còn phải cho vào máy đảo, lọc bớt hạt nhỏ ra rồi đóng bao và xuất
đi. Trước kia người dân làm chủ yếu bằng thủ công, nay áp dụng máy móc
vào sản xuất nên cũng đỡ cực hơn”, bà Sáu nói.
Hiện cơ sở rang nổ của bà Sáu có tới tám công nhân thay phiên nhau
hai ca, làm liên tục từ 5 giờ sáng cho tới tận đêm khuya. Mỗi ngày, cơ
sở bà Sáu cho ra lò khoảng 700kg nếp nổ thành phẩm, giá dao động từ
25.000đ - 30.000 đồng (nếp thường) và 55.000đ - 60.000 đồng (nếp đặc
biệt). Tuy công việc thời vụ vất vả, nhưng ngày công làm nổ trong những
ngày cũng khá. Người đứng lò rang được trả công 300.000 đồng/ngày, công
nhân đứng máy sàng, đóng bao thì 200.000 đồng/ngày.
Lò rang nổ của bà Nguyễn Thị Trường (KP.Phú Hòa, Phú Long) những
ngày này đều phải tăng ca, hoạt động hết công suất mà vẫn không đủ hàng
giao cho khách. “Nghề này mỗi năm chỉ làm chưa đến hai tháng, công việc
có vất vả một chút nhưng bù lại thu nhập cũng được, có tiền trang trải
cuộc sống và sắm tết”, bà Trường vui vẻ nói.
Mỗi vụ rang nổ nếp, cơ sở bà Trường cho ra thị trường gần 20 tấn
nổ, thu lợi hàng chục triệu đồng. Cũng như bà Trường, bà Sáu, các hộ
khác trong làng nghề đều có cái tết ấm áp hơn nhờ vào những tháng cật
lực làm nổ tết. Sản phẩm nổ nếp của làng nghề Phú Long chủ yếu cung ứng
cho các huyện trong tỉnh như Hàm Thuận Nam, Tuy Phong, Bắc Bình, La Gi,…
Nhiều cơ sở còn mở rộng thị trường ra các tỉnh như: Ninh Thuận, Khánh
Hòa, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu… Nổ nếp được các cơ sở khác mua về để
đóng thành những hộp cốm vuông vức, dậy mùi thơm của gừng, mứt và vị
ngọt của đường. Cốm còn là đặc sản nổi tiếng và cũng là thứ đồ cúng
không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên trong dịp tết đến xuân về của
người dân Bình Thuận.
Theo : thanhnien.com.vn