Bức tượng Chiến thắng từ thế kỷ XIX, trái ngược với khu nhà những năm 70 của thế kỷ XX ở Mehringplatz

Lịch sử phức tạp và uy lực của Berlin, những mâu thuẫn nội tại và khả năng thay đổi tích cực được khắc sâu trong mỗi con phố, khu nhà. Lấy Mehringplatz làm ví dụ, khu nhà tập thể bình dị từ thập niên 1970, khu ổ chuột ở cực Nam của con phố Friedrichstrasse nổi tiếng . Tuy nhiên, đây từng là một trong những công trình đô thị lớn của Berlin và là biểu tượng của hòa bình và văn hóa cao bị tiêu hủy trong các vụ ném bom của liên quân năm 1945. Điều khiến nó trở thành khu nhà bê tông không thể quên có thể là tài năng cải tạo của Berlin, khôi phục vị trí sừng sững của nó ở Thủ đô.

Từ năm 1995, nghệ sỹ Bonger Voges đã theo đuổi giấc mơ về không gian này của Berlin. Đầu tiên, ông muốn xây dựng một khu nhà lắp ghép. Sau đó là ý tưởng về Path of Visionaries, với một loạt tấm bảng khắc những phát ngôn của các nhân vật vĩ đại từ nhiều quốc gia, biểu tượng của đối thoại rộng mở giữa các nền văn hóa trên thế giới, dẫn đến Mehringplatz dọc Friedrichstrasse, theo trục Bắc - Nam của Berlin. Con đường này sẽ nối liền thành phố, đất nước và châu lục.

Voges là nhà biên đạo và nghệ sỹ múa. Ông cảm thấy buộc phải làm điều gì đó ở Mehringplatz. Bởi, “tôi băn khoăn tại sao ở trung tâm Berlin lại có kiến trúc lạ mà bạn thường chỉ nhìn thấy ở ngoại ô những thành phố lớn . Tôi tìm hiểu và thấy rằng, nơi này có lịch sử đặc biệt, rằng nó là một trong những điểm đẹp nhất ở Berlin”.

Bị phá hủy, giống như hầu hết thành phố ở Đức, trong ba tháng cuối của Thế chiến II, những gì không gian công cộng tuyệt vời này còn lại tiếp tục bị san ủi trong quá trình khôi phục thành phố thời hậu chiến. Và chính quá trình gọi là tái thiết này khiến Berlin cổ kính bị phá hủy nghiêm trọng hơn so với những vụ đánh bom.

Hans Scharoun, kiến trúc sư hậu chiến có ảnh hưởng nhất của Berlin, người thiết kế phòng hòa nhạc Philharmonie và Thư viện Quốc gia gần Potsdamer Platz, đã giành chiến thắng trong cuộc thi quy hoạch khu vực này những năm 1960. Voges cho đây là điều may mắn. “Nhờ Sharoun mà chúng tôi giữ được kiểu baroque của nơi này. Nhưng không may, ông đã không thể hoàn thành quy hoạch của mình” (do Bức tường Berlin).

Từng là cột mốc ở Berlin, cổng dẫn vào phố Friedrichstrasse bị biến thành khu đất hoang khi thiết kế mang tính đô thị của Sharoun bị thay thế bằng những tòa nhà rẻ tiền và đúc sẵn phổ biến thời cộng sản. Các khu nhà tập thể gây ra nhiều vấn đề xã hội và nhiệm vụ của Voges là giúp cộng đồng này qua nghệ thuật. “Để tạo ra thay đổi thực sự ở đây, cần có một ý tưởng”. Màu sắc và công trình xã hội không đủ . Voges muốn tạo ra điểm khác biệt cho khu vực này bằng việc khôi phục vai trò biểu tượng của nó trong thiết kế đô thị của Berlin. “Belle-Alliance Platz thay cho khái niệm về hòa bình. Nó có một cột ở giữa với tượng nữ thần hòa bình và chiến thắng” - Voges nói về tượng đài được dựng lên vào thời điểm chiến thắng trong cuộc chiến tranh giải phóng chống lại Napoleon. Nó là “họ hàng” với bức tượng Chiến thắng lớn hơn ở Tiergarten. “Điều làm cho dự án Path of Visionaries thú vị ở chỗ nó kết nối với lịch sử của nơi này”.

Kế hoạch ban đầu của Voges là dựng một bức tượng điêu khắc ở Mehringplatz, nhưng năm 2006 ông ưu tiên làm con đường từ đây dọc theo Friedrichstrasse, lắp đặt những tấm bảng ghi lại phát ngôn của 27 nước thành viên Liên minh châu Âu. Những tấm bảng ghi lại phát ngôn của các hiền triết châu Âu như Albert Einstein và Antoine De Saint-Exupery. Lúc đó, Thị trưởng Berlin rất ủng hộ dự án, viết: Berlin là nơi trải nghiệm lịch sử, văn hóa và chính trị của lục địa từng bị chia rẽ... Thành phố chúng ta là một bước đệm lý tưởng cho những cuộc gặp gỡ với châu Âu, cho sự trao đổi ý tưởng. Path of Visionaries cũng cam kết thúc đẩy đối thoại ở châu Âu . Lúc đó, dự án cũng nhận được sự bảo trợ của Tổng giám đốc UNESCO Irina Bokova. Ngay cả Chính phủ Tunisia, mấy tháng trước khi bị phế truất trong phong trào Mùa xuân Ảrập, cũng cám ơn dự án của Voges, trong đó nhấn mạnh: dự án sẽ thúc đẩy đối thoại giữa các nền văn hóa trên khắp thế giới. “Lấy cảm hứng từ tất cả các nước trên thế giới, đây là một dự án độc đáo. Chúng tôi có một thông điệp: dù bạn nghĩ các nước láng giềng thế nào, điều phải giữ là sự kính trọng nhân dân và văn hóa. Đó là cái chúng tôi đang đại diện. Đó là nơi giao thiệp hoàn toàn có thể” - Voges nói.

Khi công việc xây dựng khu vực này hoàn tất, Cột Hòa bình, trên đỉnh là hình tượng thiên thần sẽ trở lại Mehringplatz hy vọng vào mùa xuân tới. Con đường được hình thành từ ý tưởng về một châu Âu thống nhất, và rõ ràng nó đang cố gắng để kết nối thế giới.