Người nghệ nhân có duyên với các giải thưởng
Căn nhà giản dị Nguyễn Văn Tĩnh (Phú
Nghĩa, Chương Mỹ, Hà Nội) được trưng bày rất nhiều sản phẩm mây tre đan
độc đáo cùng rất nhiều bằng khen, giấy chứng nhận thành tích của ông.
Nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh sinh năm 1964,
được tiếp xúc với nghề đan mây tre từ nhỏ. Thân sinh ông là cụ Nguyễn
Văn Khiếu cũng là nghệ nhân nức danh với nhiều cống hiến cho nghệ thuật
mây tre đan. Nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh, không chỉ kế tục những tinh hoa
các lối đan truyền thống của cha ông mà còn kết hợp khả năng tìm tòi,
sáng tạo cùng bàn tay khéo léo của mình, ông đã làm ra nhiều sản phẩm
tinh tế và rất có giá trị. Từ những sợi mây, ống tre, ông đã tạo ra
nhiều vật dụng sinh động, thiết thực và có tính nghệ thuật cao như chao
đèn, túi, khay, giỏ, những vật dụng trang trí...
|
Nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh
|
Các tác phẩm do ông sáng tạo luôn mới
mẻ, đa dạng lại có độ bền cao. Để có được một sản phẩm ưng ý, ông đã thử
nghiệm rất nhiều lần với nhiều cách khác nhau, từ lối đan cho đến cách
ngâm để tạo màu. Với ông, mỗi chi tiết trên sản phẩm đều phải được trau
chuốt tỉ mỉ, cẩn thận. Chính vì tính cầu toàn như thế mà các sản phẩm
của ông luôn được giới sành chơi cũng như du khách quốc tế ưa chuộng.
Hơn 40 năm tuổi nghề, ông đã vinh dự
nhận nhiều giải thưởng lớn nhỏ như huy chương vàng Hội thi làng thủ công
mỹ nghệ Việt Nam 1987; “Bàn tay vàng” năm 1999 của Hội đồng Trung ương
liên minh Hợp tác xã Việt Nam, giải thưởng thiết kế hàng thủ công của Bộ
NN & PTNT; và giải thưởng Festival Huế 2003, 2004, giải nhất và cúp
vàng sáng tạo Golden do Bộ NN & PTNT tổ chức năm 2006, Giải Nhất
cuộc thi Sản phẩm thủ công năm 2008...
Làng Phú Nghĩa có 20 người được phong
tặng là nghệ nhân của Việt Nam trong đó, vinh dự nhất là gia đình nghệ
nhân Nguyễn Văn Tĩnh khi có 3 thế hệ trong một gia đình được phong tặng
danh hiệu nghệ nhân.
Từ đời ông là nghệ nhân Nguyễn Văn
Khiếu, cụ đã tạo ra nhiều sản phẩm tuyệt tác với những lối đan hết sức
sáng tạo, nổi tiếng nhất là tượng Bác Hồ bằng mây tre chỉ với 2 màu đen
và trắng. Lối đan này đã được nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh kế tục và phát
triển thêm với những sản phẩm rất tinh xảo.
Nghề đan mây tre của ông Tĩnh còn tiếp
tục truyền đến đời con. Người con trai Nguyễn Phương Quang đã làm rạng
danh gia đình và làng Phú Vinh với sản phẩm “Bình sen mây” cực kì tinh
xảo có chiều cao tới 4,1m, đường kính 1,5m, tổng trọng lượng là 120kg
được vinh danh trong Kỉ lục Guiness Việt Nam năm 2009 và trưng bày tại
Đại lễ hội kỉ niệm 1.000 năm Thăng Long- Hà Nội. Ở tuổi 28, anh đã trở
thành nghệ nhân trẻ tuổi nhất từ trước đến nay của làng Phú Nghĩa.
Hiện tại, cha con nghệ nhân Nguyễn Văn
Tĩnh đã thành lập công ty TNHH Việt Quang. Các sản phẩm của công ty
không chỉ tiêu thụ ở trong nước mà đã và đang chinh phục các thị trường
nước ngoài như Mỹ, Anh, Tây Ban Nha, Đức, Ý và cả thị trường “khó tính”
Nhật Bản.
Những trăn trở về nghề
Làng nghề mây tre đan Phú Nghĩa là một
trong những làng nghề lâu đời nhất của Việt Nam. Thế nhưng, trong cơn
lốc hiện đại hoá và cộng thêm sự khó khăn của nền kinh tế đất nước, làng
nghề mây tre không còn lớn mạnh được như trước nữa. Nếu như trước đây
nhà nào cũng theo nghề, thì đến nay con số hộ gắn bó với nghề đang giảm
đi trông thấy. Bởi lẽ, cái nghề này càng ngày càng khó nuôi sống được
gia đình họ.
Nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh tâm sự: “Mong
muốn tột bậc nhất của người nghệ nhân là được say hết mình với nghề. Đó
là khi sản phẩm của mình được cả xã hội nâng niu, trân trọng. Khi đó sẽ
là động lực để họ tạo ra nhiều sản phẩm độc đáo hơn nữa”.
Tuy nhiên, những người nghệ nhân làng
mây tre đan nói chung và nghệ nhân Nguyễn Văn Tĩnh nói riêng đang phải
đối mặt với những nguy cơ về thị trường tiêu thụ khi thị hiếu của người
dân đang có xu hướng chuyển sang các sản phẩm công nghiệp khác, trong
khi, chính sách bảo tồn làng nghề chưa thực sự tạo điều kiện để khôi
phục lại sức sống cho làng nghề mây tre đan./.
Theo: VOV