“Ma xó làng nghề” Đinh Công Đạt giật
bắn người khi nhìn thấy chiếc nôi giống hệt thứ mẹ đã đặt anh hồi bé tại
làng nghề mây tre Bao La (H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế) cách đây vài
năm.
“Trong gian nhà lợp xi măng đã cũ, các cụ ngồi làm cùng nhau như thời
hợp tác xã ngày xưa. Tôi hỏi cụ bây giờ vẫn thường làm loại nôi này hay
sao mà tay vẫn nhanh, chưa quên gì hết. Cụ bảo lâu nay chẳng ai làm. Tự
dưng có cậu trẻ vợ đẻ lại đặt cụ đan. Làm bán cho ông bố trẻ xong, tiền
còn dư cụ mua tre làm thêm cái nữa. Biết đâu có người nhìn thấy lại
mua”, Đạt nhớ lại.
“Các cụ vẫn có thể kể từng sơn cái này, xịt cái kia, dùng đèn khò
tuốt lông cho nan tre. Nhưng mây tre đi Đông Âu giờ không còn hợp đồng.
Ngoài mấy lẵng hoa, lồng đèn bán chậm, làng không còn gì nữa. Hoa giấy
thì đẹp nhưng không giặt được như hoa giả. Nón bài thơ không ai đội vì
giờ úp trên đầu là mũ bảo hiểm. Chẳng ai dám khinh làng nghề cả nhưng
thị trường không có, chẳng ai mua thì nó lụi”, Đạt nói.
![Giữ làng nghề trong resort](http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20134/T/p8.jpg;pv3c6f6f2bf1b096e5)
Nhà điêu khắc Đinh Công Đạt dạy trẻ nặn gốm tại khu làng nghề của Alba Thanh Tân - Ảnh: Thanh Thúy
|
Sự chua xót của Đạt kéo dài cho đến khi “gạ” được Khu du lịch Alba
Thanh Tân (Thừa Thiên-Huế) cho anh “ké” một khu vui chơi trẻ con có sử
dụng sản phẩm làng nghề. Theo đó, các ngôi nhà nhỏ như ở làng nghề được
dựng. Người ở làng nghề sẽ gửi bán sản phẩm thô của làng mình, còn trẻ
con học được cách làm gốm, quạt giấy, mặt nạ giá rẻ.
Để trả ơn các làng nghề đã cho mình nhiều bí quyết (các sản phẩm điêu
khắc của Đạt đều dựa trên bí quyết của làng nghề), Đạt tới đây dạy trẻ
làm các sản phẩm đó. Chỉ mất 25.000 đồng, trẻ được vẽ mặt nạ giấy trên
cốt đã đắp sẵn, với màu acrylic xịn. Cũng tầm tiền đó, các em được tự
tay làm quạt giấy rồi trang trí đúng ý mình. Còn gốm thì khỏi nói, ai
thích gì nặn lấy. “Ơ, cái bát làm thế này ạ. Cháu cứ tưởng là thổi ra
một cái bát”, một bé trai cười phá khi hoàn thành tác phẩm bát gốm.
Những hoạt động giáo dục di sản - bảo tàng - du lịch như thế này vốn
là mô hình Bảo tàng Dân tộc học đã áp dụng nhiều năm. Tuy nhiên, nó cũng
chỉ được làm ngắt quãng khi có sự kiện được tổ chức. Chẳng hạn, học làm
bánh nướng bánh dẻo dịp trung thu, gói bánh chưng tết... Chính vì thế,
nếu việc kết hợp này được nhân lên trong cả nước, nó hứa hẹn một con
đường giáo dục và nuôi dưỡng di sản sinh động.
Theo: Thanh Niên