Chùa Tùng Vân–Vĩnh Tường - Vĩnh Phúc,
điểm du lịch văn hóa tâm linh nổi tiếng tại Việt Nam
(langnghevietnam.vn) – Chùa Tùng Vân là ngôi chùa cổ, lớn nhất khu vực huyện Vĩnh Tường (tỉnh
Vĩnh Phúc). Xây dựng cách đây hơn 300
năm vào thời Lê Huy Tông, và được cấp bằng chứng nhận di tích văn hóa cấp quốc
gia năm 1992. Mặc dù trải qua những thăng trầm, biến cố của các cuộc chiến
tranh trong lịch sử dân tộc, rồi qua nhiều đợt tu bổ, trùng tu nhưng trong chùa
vẫn giữ được nguyên vẹn khá nhiều pho tương cổ cùng một số bảo vật vô giá. Với kiến
trúc độc đáo mang đậm không gian văn hóa Việt, chùa Tùng Vân, Đình làng Thổ
Tang đã và đang dần kiến tạo thành khu du lịch văn hóa tâm linh nổi tiếng lâu
đời tại Việt Nam.
Con đường dẫn chúng tôi tới tham quan Đình làng Thổ Tang và
chùa Tùng Vân như trải rộng hơn với tia nắng chiều hiếm muộn của mùa đông giá
lạnh, sau một hồi luồn lách qua mấy con phố nhỏ, với hai bên đường là những dãy
nhà khang trang nằm san sát, những chiếc ô tô và các loại xe khác được xếp chật
kín gần như không còn trống. Trước mặt chúng tôi là cổng chùa Tùng Vân. Cổng
chùa không quá to nhưng vẫn toát lên phong thái uy nghi với những bậc đá rêu
phong cùng cánh cổng dày khắc chạm nhiều khối hoa văn tinh xảo. Đầu tháng nên cuối
năm có rất nhiều con nhang, phật tử quanh vùng đến thăm vãn và lễ tạ. Trên đó
là mái tam quan được đại tu sửa chữa giữ nguyên vẻ cổ kính với mái ngói đỏ màu
rêu phong, kế đến là thế giới của những viên đá quý với ý nghĩa phong thủy xếp
tầng tạo thành một khu vực thanh tịnh và yên bình. Nơi đây theo như trao đổi
với các tăng ni và phật tử của chùa cúng tôi được biết ngôi chùa này rất linh
thiêng và được rất nhiều quý khách cả nước tham gia công đức xây dựng và tôn
tạo với những nghĩa cử cao đẹp.
Được biết hằng năm còn có rất nhiều nhà nghiên cứu văn hóa,
lịch sử, mỹ thuật, các sinh viên chuyên ngành nghiên cứu văn hóa – nghệ thuật,
tạo hình… tìm đến để khảo sát, tìm hiểu nét kiến trúc cổ của đình làng Thổ Tang
và chùa Tùng Vân. Ngoài ra, còn có nhiều những giai thoại nói về sự linh thiêng
của ngôi chùa. Ấn tượng đầu tiên khi bước vào chùa là không gian sạch sẽ, thanh
tịnh. Chỉ cách nhau một bậc cổng, nhưng không gian và phong thái nơi đây khác
hẳn với không gian đời sống nhộn nhịp bên ngoài.
Hiện nay tại chùa, Đại Đức Thích Nguyên Cao là trụ trì chùa
Tùng Vân từ 2003, với một tuổi đời rất trẻ chưa quá 40 nhưng là một người có
tâm đức hết mình cho Đạo Phật, thỉnh Đại đức chúng tôi được biết: Chùa Tùng Vân nằm trên địa bàn thị trấn
Thổ Tang là ngôi chùa cổ, lớn nhất trong khu vực huyện Vĩnh Tường, được xây
dựng cách đây 329 năm vào thời vua Lê Huy Tông và cũng được ghi vào di tích văn
hóa cấp quốc gia từ năm 1964 như đình Thổ Tang, được nhận bằng Di tích cấp quốc
gia năm 1992. Trải qua những thăng trầm biến cố, chùa Tùng Vân đã nhiều lần
được trùng tu và lần gần đây nhất là đợt khởi công tu bổ giai đoạn 1 năm 2008 -
2010. Trong chùa hiện vẫn lưu giữ nguyên vẹn nhiều bảo vật như chuông đồng,
khánh đồng… và nhất là một số pho tượng bằng đất nung, bằng gỗ trong đó có pho
tượng Thích Ca Mâu Ni, tượng mẫu có niên đại cách đây gần 300 năm với nghệ
thuật điêu khắc đỉnh cao đáng để cho các nghệ nhân và thợ giỏi chiêm ngưỡng học
hỏi. Khác với kiến trúc của nhiều ngôi chùa trong vùng, chùa Tùng Vân được xây
dựng gồm bảy gian, hai dĩ với hệ thống kết cấu nhiều hàng cột gỗ và đá. Pho
tượng Đức Phật tổ thích Ca Mâu Ni từ nguyên khối xanh ngọc nặng hơn 18 tấn, cao
3,3 m, rộng 2,1 m, dày 1,2m. Khối ngọc tạc tượng quý hiếm và lớn nhất trong các
khối ngọc tìm thấy tại tỉnh Yên Bái. Ngày 16/9/2011 là ngày diễn ra lễ công bố
kỷ lục tượng Phật ngọc nguyên khối lớn nhất tại Việt Nam. Đại đức Thích Nguyên
Cao còn chia sẻ thêm: “Trong nhịp sống bộn bề này, đôi khi người ta muốn sống
chậm lại, đến chùa vãn cảnh để thâm tâm được an lạc, lấy lại sự cân bằng trong
cuộc sống. Cảnh trí nơi đây được bố trí theo ý nghĩa ấy để những thông điệp
bình dị có thể len lỏi vào tâm hồn mỗi người. Cái riêng của cảnh chùa là sự
giao thoa giữa tâm và cảnh. Tâm cảnh viên dung thì thế giới mới tròn đầy, và
mùa xuân thường tại khắp thế gian. Chùa Tùng Vân được trùng tu và giữ được vóc
dáng như ngày hôm nay là có công lớn của người dân Thổ Tang và Phật tử cả
nước.”
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(11).JPG)
Đại Đức Thích Nguyên Cao
Cảnh quan kiến trúc trong khuân viên chùa là quần thể trang
nghiêm và kín đáo, không lộng lẫy mà uy
nghi trầm mặc. Kiến trúc toát lên màu sắc tâm linh trang trọng truyền thống nhưng rất thư thái tâm hồn cho
các phật tử. Bố cục cơ bản tổng thể như các chùa chiền Bắc bộ Việt Nam và theo
một quy định nghiêm ngặt về bố cục chuẩn của lễ bái tâm linh. Chứng tỏ trụ trì
rất uyên bác về khoa học tâm linh truyền thống Việt Nam.
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(4).JPG)
Tượng Đức Phật tổ Thích Ca Mâu
Ni được chế tác từ nguyên khối ngọc xanh
Ngay chính giữa chùa là pho tượng Đức Phật tổ Thích Ca Mâu
Ni từ nguyên khối ngọc xanh đã được sách kỷ lục xác nhận là pho tượng bằng đá
quý lớn nhất Việt Nam và đã được trung tâm này đệ trình lên để xác nhận là kỷ
lục của châu Á. Khối đá ngọc xanh này được tìm thấy ở Yên Bái (vốn là vùng đất
nổi tiếng về các loại đá quý) được vận chuyển về chùa Tùng Vân vào đầu năm
2010. Việc phát hiện ra một khối ngọc xanh có trọng lượng lớn đến hàng chục tấn
và rất ít tì vết đã gây ra sự ngạc nhiên cho giới nghiên cứu và kinh doanh đá
quý trong nước. Theo lời của Đại đức Thích Nguyên Cao, trụ trì chùa Tùng Vân
thì việc cưa, xẻ, đục, chạm khối ngọc được giám sát tỉ mỉ và làm kỳ công, phức
tạp, mỗi chi tiết mỹ thuật chạm khắc đều phải thể hiện được thần sắc của Đức
Phật (phần lộ ra bên ngoài) đúng với mô tả về 32 tướng tuyệt hảo trong kinh nhà
Phật. Tượng mang vẻ đẹp sáng bóng dịu mát của màu xanh rất gần gũi với tâm
nguyện hàng ngày mỗi người dân Việt Nam, hướng tới sự hòa bình. Sau hơn 5 tháng
chế tác, tượng Phật Thích Ca Mầu Ni đã được hoàn thành gồm: pháp tòa và đài
sen, cao 2.1m, dày 1,2m, nặng 4 tấn, được tạc liền khối dựa theo nguyên mẫu của
pho tượng Phật Thích Ca Mầu Ni bằng đất nung có niên đại cách đây gần 300 năm
và hiện đang được tôn thờ tại chùa Tùng Vân. Với những năng khiếu bẩm sinh và
kết tụ tinh hoa, tâm huyết của các nghệ nhân thợ giỏi Viêt Nam đã chế tác ra
những tác phẩm để đời giúp phật tử cảm nhận được cái “thần” của những bức tượng
khi chiêm bái.
Hiện tại, chùa đang xây dựng giai đoạn 2 là phần làm cung
thờ mẫu và nhà thờ tổ với quy mô hơn 3 tầng trên một diện tích rất lớn, khi
hoàn thành chắc chắn sẽ góp phần to lớn vào cảnh quan tâm linh chung của chùa.
Được biết chính quyền tỉnh Vĩnh Phúc và huyện Vĩnh Tường đang phê duyệt để nơi
đây sẽ là khu du lịch văn hóa tâm linh nổi tiếng có pho tượng ngọc phật lớn
nhất Việt Nam và châu Á.
Một số hình ảnh minh họa về chùa mà phóng viên ghi lại:
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(14).JPG)
Một phần tổng thể kiến trúc chùa chụp từ cung Mẫu
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/IMG_0680.JPG)
Cổng chính
chùa Tùng Vân
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/IMG_0681.JPG)
Cổng phụ
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R.JPG)
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(2).JPG)
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(1).JPG)
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(3).JPG)
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(6).JPG)
Chính diện pho tượng Quan âm chuẩn đề cổ tư thế đứng có giá trị rất cao về mặt nghệ thuật
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(7).JPG)
Mặt cạnh pho tượng Quan âm chuẩn đề
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(8).JPG)
Cảnh quan chùa giai đoạn 1 đã hoàn thành
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(9).JPG)
Hành lang bên phải sau cải tạo
Xây dựng cung mẫu và nhà thờ Tổ ( Giai đoạn 2)
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(13).JPG)
Mặt bằng tầng 3 công trình cung mẫu và nhà thờ Tổ
![langnghevietnam.vn chua-tung-van](/pic/news/Images/abc/ngay%2021-12/bai%20dinh/Ch%C3%B9a%20T%C3%B9ng%20V%C3%A2n%20R%20(15).JPG)
Đại Đức giới thiệu quy mô xây dựng & cải tạo ( Giai đoạn 2)
Giang Phong
(Tổng hợp)