Ngày xuân đi hội xứ Mường
(Ngày đăng: 17/02/2014 Lượt xem: 2305)
Trên hành trình du xuân ở cung đường hoa Tây Bắc, ngoài những sắc
hồng thắm hoa đào, sắc trắng tinh khôi hoa mận… còn có cả màu sắc của
những nụ cười xúng xính váy áo ngày xuân. Đồng bào các dân tộc vùng cao
vào mùa hội. Người Mông, Dao ở vùng cao có Lễ hội Lồng Tồng.
Đây là một lễ hội xuống đồng, mở cửa rừng diễn ra vào ngày 7-8 tháng
Giêng. Sau lễ hội, người dân xuống đồng và lên rừng sản xuất. Lễ hội là
sự khởi đầu cho một năm mới, là dịp để nhân dân bày tỏ lòng kính trọng
vị thần đã lập ra Mường và cầu cho một năm mưa thuận, gió hoà, mùa màng
tươi tốt, cuộc sống ấm no, quê hương giàu đẹp. Lễ hội đã làm sống lại
những nét văn hoá dân gian xưa, kết hợp hài hòa với văn hoá hiện đại.
Theo sự tích, ở vùng Ba Vì (Sơn Tây), vùng sông Tích Giang và các vùng
Mường cổ đều thờ Thánh Tản Viên (người Mường Hòa Bình gọi là Thánh
Đản).
Cũng như đồng bào Mường ở các vùng khác, đồng bào Mường ở vùng Mường Bi
(Tân Lạc) thờ vong hồn Quốc Mẫu Hoàng Bà và Tam vị Tản Viên Sơn Thánh.
Lễ hội diễn ra gồm 2 phần. Phần nghi lễ tế được tổ chức trang nghiêm tại
miếu thờ xóm Lũy, xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, Hòa Bình. Đồ tế gồm có
thịt trâu, xôi trắng và đặc biệt là một con hoẵng săn được trong thời
gian chuẩn bị lễ hội (đôi khi được thay bằng bò). Thầy tế xướng lên
những lời văn khấn cổ, cầu cho mùa màng tốt tươi, mưa thuận gió hòa,
nhân dân an thái. Sau khi thầy mo làm lễ cúng thành hoàng là Quốc Mẫu
Hoàng Bà và tam vị Tản Viên Sơn Thánh, người dân rước thành hoàng ra sân
vận động xem hội với dàn cò ke ống sáo và đoàn tấu diễn cồng chiêng,
đoàn cờ, đoàn tế, các cụ cao niên và nhân dân trong xã. Ở cuối phần lễ
là nghi thức Tịch Điền, tái hiện đường cày đầu tiên của năm mới trên một
thửa ruộng thẳng. Sau lễ Tịch Điền là Lễ tu sửa mương Lò. Đây là con
mương đảm nhiệm việc tưới tiêu cho toàn vùng, có vai trò hết sức quan
trọng với nền nông nghiệp. Theo quy định, mỗi gia đình trong vùng đều cử
một người tham gia vào việc chung như: nạo vét lòng mương, lưu thông
dòng chảy để cầu cho mùa màng tươi tốt.
Phần hội diễn ra sôi động với nhiều tiết mục văn nghệ, biểu diễn Cồng
chiêng xứ Mường, các trò chơi dân gian đậm bản sắc dân tộc như: Hát Ví
Mường, hát Thường đang Bọ mẹng, bắn nỏ, bóng chuyền, đẩy gậy, đánh mảng…
và thi người đẹp.
Nhân dân các xã trong huyện Tân Lạc mang đến ngày hội những món ăn cổ
truyền thường ngày như: rượu cần, cá nướng, thịt chuột rừng, cơm lam,
rau đồ, cua đá, ốc lá khao, nhái ôm măng… vô cùng hấp dẫn.
Theo: anninhthudo