Langnghevietnam.vn - Đến nhà Nghệ nhân Trần Bá Năm (thôn Ngọ, xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội) vào một buổi chiều tà, biết tin chúng tôi đến, ông đã ra tận cổng làng đón.
Nhà của Nghệ nhân Trần Bá Năm Năm ở giữa thôn Ngọ. Mấy gian nhà chật vừa làm nhà ở vừa làm xưởng bộc lộ những khó khăn trông thấy của gia đình. Tuy khó khăn nhiều như vậy nhưng không hề tác động đến lòng yêu nghề của người nghệ nhân này.
Anh say sưa kể chuyện mà như tự an ủi mình: Những người yêu nghề, sống chết với nghề như chúng tôi thì khó mà giàu được. Người ta kết hợp với giao thương buôn bán thì lợi nhuận nhiều hơn, còn mình chỉ nghĩ đến cái đẹp, làm sao cho sản phẩm chau chuốt và mới mẻ… nên lợi nhuận cũng chỉ vừa đủ sống. Niềm đam mê nghề nghiệp đã giúp nghệ nhân thực hiện thành công tác phẩm Chiếu dời đô từ đời nhà Lý nhân dịp kỉ niệm Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội. Đây là tác phẩm khảm ốc xà cừ lớn nhất nước đã được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam xác lập.
Hộp đựng nữ trang |
Khảm ốc của vai sập gụ |
Sản phẩm của anh Năm nói riêng và của thôn Ngọ nói chung sản xuất đến đâu bán hết đến đó bởi hầu hết các mặt hàng đều do khách hàng tìm đến đặt trước. Tuy nhiên, điều anh Năm luôn trăn trở, nghề khảm trai ốc khác hẳn với các nghề khác, rất kén thợ. Nó đòi hỏi phẩm chất của người thợ rất cao về nhiều mặt. Thông thường ta nghĩ người thợ thủ công cần kiên trì, khéo tay… Nhưng với người thợ khảm trai ốc không thể chỉ có vậy. Nghệ nhân Trần Bá Năm chia sẻ: Tôi đã đào tạo được khoảng trên 50 người nhưng thật sự ưng ý chỉ được vài người. dây cũng chính là điểm khó khăn và những yêu cầu khắt khe của nghề nghiệp.
Cánh cửa tủ chè |
Khảm ốc cánh cửa tủ chè |
Ốc Singapore
Dụng cụ khảm ốc |
Buổi gặp gỡ với Nghệ nhân Trần Bá Năm đã cho chúng tôi hiểu hơn về nghề khảm trai ốc cổ truyền đầy khó khăn. Nghệ nhân hẹn lại chúng tôi cần đủ một ngày từ sớm để cùng gặp cả 5 nghệ nhân khác trong làng trao đổi về nghề nghiệp. Nhưng chúng tôi hiểu, chính những yêu cầu rất cao về tài năng đã tạo ra những người nghệ nhân tài hoa
Bài & hình : Tuấn Việt