Từng là món đồ chơi được ưa chuộng của thế hệ 8X, 9X vào mỗi dịp Tết Trung thu, nhưng tàu thủy sắt Tây ở hiện tại đang đứng trước nguy cơ bị lãng quên, mai một bởi có rất ít nghệ nhân còn chế tạo sản phẩm này và giá thành cũng khá đắt đỏ.

Trước đây, tàu thủy sắt Tây vốn là món đồ chơi yêu thích của nhiều thanh thiếu niên thế hệ 8X, 9X trong dịp Tết Trung thu. Bởi khi đó những món đồ chơi này được bày bán khắp những gian hàng trên phố cổ Hà Nội. Tuy nhiên, đến nay thì món đồ vang bóng một thời đã dần biến mất để nhường chỗ cho những món đồ chơi tiên tiến hiện đại.

Hình ảnh đồ chơi tàu thủy sắt Tây ở hiện tại.

Tại thủ đô Hà Nội, tàu thủy sắt Tây có lẽ chỉ còn duy nhất trên phố Hàng Thiếc được bày bán vào mỗi dịp Tết Trung thu.

Tàu thường được sơn màu xanh, đỏ, vàng bắt mắt, mô phỏng lại hình ảnh những chiếc tàu đánh cá hay tàu chiến thời xưa.

Từng chi tiết trên tàu được chế tác khéo léo, tỉ mẩn như ống khói, lá cờ Việt Nam, máy bay, tháp pháo...

Những chiếc tàu thủy sắt Tây được làm từ những lá thép mỏng cán ra từ hộp sắt hay những ống bơ sữa.

Trong hình là chiếc bánh lái của tàu thủy sắt Tây. Đây là bộ phận quan trọng giúp tàu chạy vòng quanh trong chậu nước.

Động cơ của tàu thủy gồm 3 phần, nồi hơi, bình dầu hỏa và ống dẫn nước. Nguyên lý hoạt động rất đơn giản, lửa đốt nóng “nồi hơi”, truyền nhiệt vào ống dẫn nước khiến nước trong ống sôi lên và tạo lực đẩy giúp tàu di chuyển.

Về giá thành sản phẩm, chủ cửa hàng phố Hàng Thiếc cho biết, do khan hiếm nên giá của chúng không hề rẻ so với những món đồ chơi khác. Một chiếc tàu cỡ nhỏ có giá 100.000 đồng/chiếc, cỡ lớn hơn một chút là 300.000 đồng, cỡ trung là 500.000 đồng và loại tàu to nhất với nhiều chi tiết tinh xảo sẽ có giá 1.000.000 đồng.

Chiếc tàu thủy sắt Tây kích thước to sẽ có giá thành 1.000.000 đồng/chiếc.

Ngoài ra, còn rất nhiều tàu thủy sắt Tây kích thước nhỏ được bày bán tại gian hàng trên phố Hàng Thiếc (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Cận cảnh một chiếc tàu thủy sắt Tây kích thước nhỏ.

Phần đuôi mỗi chiếc tàu thủy sắt Tây đều được thiết kế tinh xảo, tỉ mỉ giống y chang chiếc tàu thủy được chế tạo bằng công nghệ tiên tiến, hiện đại.

Điểm đặc biệt là mỗi chiếc tàu thủy sắt Tây từ to đến nhỏ đều được treo thêm lá cờ tổ quốc trên mạn tàu.

Vài năm gần đây, do trào lưu đồ chơi bằng nhựa tràn vào Việt Nam nên những đồ chơi truyền thống dần dần ít được các em nhỏ lựa chọn, trong đó có tàu thủy sắt Tây.

Hiện tại, tàu thủy sắt Tây đang dần bị mai một, trở thành ký ức của nhiều người, tuy vậy, chính sự khan hiếm và quá khứ "huy hoàng" lại khiến nó trở nên khác biệt giữa vô vàn món đồ chơi khác và vẫn được săn lùng mỗi dịp đến Tết Trung thu.