ĐẤT NGHỀ ĐAN (HÀ NỘI)
Không ở đâu nghề đan lát lại thăng hoa như Hà Nội (đặc
biệt là ở Hà Tây cũ) khi tên tuổi của biết bao làng nghề đã đi vào lịch
sử, ca dao, tục ngữvà đời sống của người Việt Nam. Thật khó kể hết tên của hàng
trăm làng nghề đan lát trên mảnh đất này, nhưng có lẽ không ai không biết đến
những cái tên đã trở nên quá quen thuộc như Phú Nghĩa, Ninh Sở hay Phú Túc...
đã làm rạng danh nghề đan lát Việt Nam trên thị trường thế giới.
Đẹp quá mây xiên
Là một làng quê thanh bình, Phú Nghĩa đã từ bao đời nay nổi tiếng với nghề đan
lát. Cái tên địa danh mà ông cha để lại đã chứa đựng biết bao ý nghĩa
. Phú
Nghĩa, theo Hán Việt, có nghĩa là sẽ giàu lên nhờ những mặt hàng có tình, đạt
nghĩa. Không ai nhớ rõ nghề đan lát ở đây đã có từ bao giờ, nhưng từ đầu thế kỷ
XVII những người thợ Phú Nghĩa đã mày mò sáng tác để làm ra những chiếc rổ,
chiếc rá cũng như các vật dụng đan lát khác trong gia đình. Từ các nguyên liệu
ban đầu là cây tre, cây nứa... người thợ đan lát đã sớm phát hiện ra giá trị sử
dụng của cây mây, một loại cây thường được trồng rất nhiều làm hàng rào, có độ
dẻo và tính thẩm mỹ cao
.
Để có được những bình hoa, những lẵng hoa hay những đĩa hoa nhẹ nhàng duyên
dáng, người ta không chỉ tìm thấy ở Phú Nghĩa mà còn có ở nhiều làng nghề khác
như Trường Yên, Đông Phương Yên, Bình Phú... Nhưng để tìm những sản phẩm đan
lát đẹp từ mây, đặc biệt là hàng mây xâu xiên thì không đâu có thể sánh được
với Phú Nghĩa, nơi luôn được mệnh danh là đỉnh cao của nghệ thuật đan mây Việt
Nam.
Cây mây thật giản dị, thoạt nhìn thật khó tìm ra cái chất ”mỹ nghệ” của nó,
nhưng với đôi bàn tay tài khéo, người Phú Nghĩa đã biến những cây mây bình
thường ấy trở thành vô giá qua những sáng tạo nghệ thuật. Người Phú Nghĩa ai cũng
biết đan và ai đan cũng đẹp. Qua năm tháng thời gian, không ai có thể đếm hết
các loại hàng mây mỹ nghệ do bao lớp nghệ nhân và người thợ Phú Nghĩa đã làm
ra, từ những lẵng mây, làn mây, túi mây, đĩa mây, bát mây, lọ hoa... Mỗi sản
phẩm lại có nhiều kiểu dáng khác nhau: đĩa gồm có đĩa tròn, đĩa bát giác, đĩa
bán nguyệt..., làn thì có làn xách tay, làn đơn, làn kép... Nhưng có một điều
ai cũng dễ nhận ra là nghệ thuật đan mây ở đây luôn thăng hoa cùng chiều dày
năm tháng với bao lớp nghệ nhân và người thợ luôn mang trong mình lời nhắn nhủ
của ông cha ”một thời nghề giỏi, muôn thời vinh quang”./.
nguồn (hrbc.com)