Trong thời kỳ bao cấp, kinh tế còn eo hẹp, dân ta nghèo khổ thì văn hóa
tín ngưỡng (thông qua các lễ bái), các tập tục (thông qua các lễ hội)
chưa mấy được để ý đầu tư. Còn hiện nay, mỗi khi xuân về, các lễ hội nổi
tiếng như hội: chùa Hương, đền Trần, Lim, Bà chúa Kho, Chùa Bà Ná… lại
mở ra đúng hẹn.
Lễ hội khai trương kéo theo các dịch vụ phục vụ khách thập phương,
tín đồ về dâng hương lễ Phật. Và gần như một nếp đã định sẵn từ gần hai
chục năm nay, bất kỳ lễ hội nào cũng có hiện tượng đáng buồn khi du
khách luôn bị quấy nhiễu, bị “móc túi” bởi những kẻ “ăn theo” lễ hội.
Những tệ nạn chặt chém, tăng giá vô tội vạ các dịch vụ: gửi xe, ăn uống,
đi cáp treo lại xuất hiện. Tệ nạn ăn mày thật, giả, tình trạng lợi dụng
đám đông để ăn cắp, ăn trộm, tình trạng làm ô nhiễm môi trường, sát
sinh động vật hoang dã tại nơi cửa Phật, tệ nạn buôn thần bán thánh như:
dịch vụ cúng thuê, bói toán, mua bán ấn thật, ấn giả… thống trị mọi
điểm tâm linh… Và cũng như một thói quen đã được lập trình, các cơ quan
chức năng quản lý, phục vụ lễ hội lại đăng đàn hứa hẹn, thề thốt: “Năm
nay sẽ bằng mọi biện pháp nghiêm khắc nhất chấm dứt hoàn toàn. Sẽ làm
giảm thiểu tối đa những tệ nạn này nọ xung quanh lễ hội…”. Nhưng đáng
buồn thay, cho đến xuân Giáp Ngọ 2014, tình trạng lễ hội với đầy đủ mọi
tệ nạn dường như không giảm mà lại có chiều hướng gia tăng gấp bội.
 |
| Tình trạng chen lấn xô đẩy trong mùa lễ hội cần được chấm dứt. |
Ngay tại hai lễ hội được cho là lớn và nổi tiếng nhất nước ta đó là lễ
hội chùa Hương và lễ hội đền Trần, năm nay du khách thập phương đến lễ
hội này tăng gấp bội so với những năm trước. Đây chính là cơ hội khiến
các tệ nạn phát triển rầm rộ. Năm nay, có lẽ chỉ trừ giá vé đi cáp treo
tăng lên đôi chút (từ 120.000 đồng lên 140.000 đồng một người) còn hầu
hết các loại vé từ vé đi đò khứ hồi, vé giữ xe, vé tham quan thắng cảnh
đều giữ nguyên. Nhưng đáng buồn thay rất ít du khách đến với lễ hội chùa
Hương được hưởng nguyên giá ghi trên vé mà đều phải trả thêm những
khoản phụ phí rất vô lý như: Khách đã cầm vé mua chính thức đi đò là
85.000 đồng vẫn không được lên đò nếu không trả thêm tiền. Giá cáp treo
tăng 20.000 đồng/vé nhưng khách vẫn phải trả thêm cho “cò” 10.000 đồng
mới được lên ca bin... Còn tại đền Trần, các chủ hàng tăng giá thoải mái
mà không bị xử lý. Một ấm trà nguội ngắt có giá lên đến 100.000 đồng.
Trong đền, người ta chen chúc, xô đẩy nhau để lấy ấn thì ngoài cổng đền
ấn giả và ấn thật bán công khai, thoải mái với giá 200.000 đồng/ấn, bất
chấp tiếng loa khuyến cáo của Ban tổ chức về nạn ấn giả. Tại các bãi
trông xe ôtô ở lễ hội chùa Hương thì tình trạng liên doanh ma quỷ giữa
lái đò và chủ bãi trông xe đã trở thành phổ biến. Ai gửi xe vào bãi tư
nhân với giá 40.000 đồng thì mau chóng được lên đò. Nhưng khi ra về thì
chủ ôtô lại phải trả thêm một lần nữa với lý do “tôi không biết chủ đò
là ai”. Ở lễ hội đền Trần thì năm nào cũng như năm nào tình trạng chen
lấn, xô đẩy, lộn xộn nhất là khi “cuồng ấn” lên đến đỉnh điểm khiến
khung cảnh lễ hội không còn sự tôn nghiêm. Tình trạng hỗn độn này ở lễ
hội chùa Hương cũng không kém. Vì du khách quá đông, lực lượng bảo vệ
không đủ sức quản lý, hướng dẫn nên tình trạng chen chúc lộn xộn quá mức
đã khiến không ít khách phải leo qua tường bao của chùa Thiên Trù. Cũng
tại những khu vực tôn nghiêm này, mặc dù Ban tổ chức năm nay lại thêm
một lần hùng hồn tuyên bố sẽ ngăn chặn để không còn tình trạng bán thịt
động vật hoang dã trước cửa Phật, nhưng buồn thay trên dọc đường hành
hương và ngay sân chùa Thiên Trù vẫn thấy bạt ngàn những cửa hàng treo
thịt thú rừng đủ loại còn tươi máu.
Ở đền Trần năm nay, khách thập phương còn vô cùng sợ hãi trước sự đeo
bám của đám “cái bang”. Trước khi vào đền Trần, du khách phải vượt qua
đoạn đường với tầng tầng, lớp lớp ăn mày từ những đám trẻ gầy gò, bẩn
thỉu đến các cụ già hom hem, rách rưới ngửa tay ngồi la liệt… So với lễ
hội chùa Hương thì tệ nạn ăn mày cũng diễn ra một chín, một mười như lễ
hội đền Trần…
Nhiều người tự hỏi, tại sao những việc có thể nói là rất nhỏ ở chốn lễ
hội gây phiền phức cho du khách, làm mất đi vẻ đẹp của thắng cảnh nơi
thiền môn, mất đi sự linh thiêng của tín ngưỡng truyền thống tồn tại
hàng gần hai chục năm nay mà các cơ quan chức năng dường như bất lực?
Trả lời câu hỏi này, người viết bài cho rằng, nguyên nhân chính là sự
không nghiêm của luật pháp và sự yếu kém của bộ máy quản lý của nước ta.
Vì sao ngay ở các nước láng giềng như Singapore, đường phố sạch sẽ,
hoàn toàn không có hiện tượng người dân khạc nhổ, vứt rác ra đường. Đơn
giản vì luật pháp Singapore rất nghiêm khắc và có hình phạt nặng với
những hành vi dù nhỏ nhất như vứt rác, nhổ bậy ra đường. Các nhân viên
thi hành công vụ của Singapore cũng rất nghiêm chỉnh khi thực thi nhiệm
vụ. Còn ở nước ta với một bộ máy quản lý gồm đa số những cán bộ tay
ngang, không kinh qua chuyên môn hành chính, thêm vào đó tệ nạn tham
nhũng lợi dụng chức quyền để kiếm lợi riêng cho mình lại càng khiến bộ
máy quản lý địa phương kém hiệu quả. Ai có thể khẳng định những kẻ kiếm
lợi trong các phi vụ chặt chém, buôn bán thịt động vật hoang dã, mua bán
ấn giả, ấn thật… lại không chia chác, lại quả phong bì cho một vài ông
“quan” địa phương để duy trì sự làm ăn của chúng. Trong khi đó, mặc dù
tệ nạn của các lễ hội năm nào cũng giống năm nào, cùng xảy ra trên một
địa phương mà các vị đứng đầu địa phương, có nhiệm vụ quản lý lại không
hề bị khiển trách, mất chức… Với sự không nghiêm của luật pháp, của công
tác quản lý mới thấy ở nước ta, ngay những việc rất nhỏ muốn làm thật
tốt để ích nước, lợi dân cũng khó, huống hồ các việc lớn, trọng đại….
Theo: baobaovephapluat.vn