Làng trầm giờ đã phát đạt trở lại nhờ lượng khách quốc tế ngày càng nhiều, trầm mỹ nghệ theo đó hút khách
Việc kinh doanh các sản phẩm trầm hương ngày càng phát triển nhờ
lượng du khách đến Khánh Hòa ngày càng tăng. Vì thế, nghề chế tác trầm
hương ở thôn Phú Hội 1, xã Vạn Thắng, huyện Vạn Ninh sau một thời gian
trầm lắng, giờ đang bừng lên sức sống mới…
Rộn rã làng nghề
Một
ngày đầu tháng 7, chúng tôi tìm về thôn Phú Hội 1 để tìm hiểu về nghề
chế tác trầm hương. Dọc theo hai bên đường vào thôn, không khó để nhận
ra nhiều gia đình làm nghề chế tác trầm hương. Nhà ít thì 4 - 5 nhân
công, nhà nhiều lên đến 20 - 30 người. Dăm trầm được chất thành đống chờ
bán cho những người làm nhang.
Làm trầm mỹ nghệ ở làng trầm Phú Hội 1
Ghé
chân vào nhà anh Phạm Hữu Nghĩa (33 tuổi), ngay giữa sân nhà, 3 người
thợ đang ghép một gốc trầm mỹ nghệ khá lớn. Thân cây trầm cao quá đầu
người, vòng tay một người ôm không xuể. Vừa ngồi xoi trầm, anh Nghĩa bộc
bạch: "Cây trầm này được làm cả tháng nay, bởi bây giờ trầm tự nhiên
rất hiếm, nên muốn có một khúc trầm cảnh đẹp phải ghép từ các miếng
nhỏ". Theo anh Nghĩa, ở Phú Hội 1 gần như nhà nào cũng có người làm
trầm, không làm chủ thì cũng làm công. Gia đình anh làm ăn nhỏ, nên
ngoài các thành viên trong gia đình thường chỉ thuê thêm 3 - 4 người
thợ. Hiện tại, giá nhân công xoi trầm khoảng từ 150 đến 200.000
đồng/ngày.
Ngồi nhâm nhi tách trà, ông Ba Đơn (ba anh Nghĩa) góp
chuyện: "Trước đây, người dân vùng này chủ yếu đi địu, khi trầm tự nhiên
khan hiếm họ chuyển sang xoi và chế tác trầm. Tuy tồn tại một thời gian
dài, nhưng làng nghề cũng có lúc thăng, lúc trầm. Mấy năm trước, những
hộ làm trầm cảnh tưởng như phải bỏ nghề, bởi thị trường ế ẩm. Nhưng 3
năm trở lại đây, nhờ lượng khách Trung Quốc đông, nghề làm trầm hương ăn
nên làm ra. Nhà nhà làm trầm, người người sống được với trầm. Kinh tế
các hộ gia đình được cải thiện đáng kể, mở ra một triển vọng mới cho
làng trầm Phú Hội 1".
Tại nhà anh Trung, một người chuyên làm nghề
xoi trầm, khi chúng tôi đến, anh Trung đang cùng mấy nhân công "phá
gió" (vạt phần gỗ bên ngoài cây gió bầu), phía trong mấy phụ nữ đang xoi
trầm. Dù đã nghe kể về nghề xoi trầm, nhưng phải đến đây chúng tôi mới
cảm nhận được sự tỉ mỉ của nghề này. Càng vào sát mạch trầm, người thợ
càng phải nhẹ tay, để không phạm vào trầm. Với những mạch trầm uốn lượn
như trôn ốc, phải tỉ mẩn dùng cây móc nhỏ nạo từng chút gỗ nhỏ.
Anh
Trung cho biết, trước đây, người làm trầm ở Vạn Thắng chỉ biết xoi trầm
tự nhiên. Bây giờ, trầm tự nhiên rất hiếm, dân đi địu phần lớn về tay
không nên từ vài năm nay người làm trầm ở Vạn Thắng phải mua cây dó
trồng về để làm. Mấy năm trước, những chủ lớn ở làng nghề phải ra Hà
Tĩnh để mua cây dó về cho cả làng cùng làm. Nhưng thời gian gần đây, các
đầu nậu ở ngoài đó tự mua cây rồi mang vào tận nơi để bán cho các hộ
làm trầm. Việc có nguồn nguyên liệu nhân tạo đã tạo việc làm cho người
dân làng trầm Phú Hội 1 quanh năm. "Cây nào nhiều trầm, chúng tôi để
nguyên làm trầm cảnh; còn với những cây ít trầm thì cắt khúc ra để làm
trầm miếng, rồi bán cho người làm trầm mỹ nghệ để ghép thành cây lớn
hoặc cho các cửa hàng bán trầm để xông…", anh Trung nói.
Đa dạng sản phẩm
Nghề
xoi trầm tồn tại ở xã Vạn Thắng hàng trăm năm nay, thứ hương thơm mê
hoặc lòng người đã quyện chặt vào người dân làng trầm. Chỉ với mấy cái
dũm (công cụ để xoi trầm) với hòn đá mài, những người thợ xuất thân từ
nghề đi địu tỉ mẩn xoi từng thớ gỗ, cho đến khi mạch trầm hiện rõ như
vân mây. Từ chỗ chỉ biết đi địu, xoi trầm, giờ đây người làng trầm đã
biết tự mình vượt ra khỏi cách làm truyền thống để tiếp cận với những
sản phẩm theo nhu cầu thị trường như: tháp trầm, tượng Phật, chuỗi hạt
trang sức…
Khi chúng tôi đến, anh Trần Phê (người đã gắn bó với
nghề 40 năm) đang ngồi nắn nót, xoi tỉa lại khối trầm tự nhiên có giá cả
trăm triệu đồng. Bên ngoài những người thợ làm công đang đánh bóng hạt
trầm, xâu chuỗi hạt. Hỏi chuyện, anh Phê cho hay: "Bao đời nay chỉ biết
xoi trầm miếng bán cho các thương lái ở TP. Hồ Chí Minh. Mấy năm trở lại
đây, khách Trung Quốc sang nhiều, nhu cầu mua trầm hương để trưng bày,
làm đồ trang sức tăng cao, vì vậy người làm trầm đã tự động chuyển hướng
làm ra các sản phẩm mới phục vụ thị trường".
Khách hàng mấy năm
trở lại đây rất đa dạng, từ khách Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, gần
đây còn có thêm người Việt. Nhờ khách du lịch, làng trầm Phú Hội ăn nên
làm ra. "Sản phẩm làm ra bao nhiêu bán hết bấy nhiêu. Nhiều đoàn du
khách tìm đến tận nơi để mua hàng. Thậm chí họ còn đặt hàng sản xuất
theo sở thích. Gặp đoàn khách mê trầm, có gia đình bán được cả mấy trăm
triệu đồng tiền hàng là bình thường", anh Phê kể.
Giá các sản phẩm
trầm hương cũng đa dạng, đáp ứng nhiều đối tượng khách hàng khác nhau. Ở
dòng trang sức, có tràng hạt, vòng tay, mặt dây chuyền... mỗi sản phẩm
có giá từ vài trăm ngàn cho tới hàng triệu đồng. Còn những du khách có
nhu cầu sử dụng trầm mang màu sắc tâm linh thì có sẵn trầm khối phong
thủy, hương trầm không tăm hoặc tháp xông trầm mỹ nghệ. Dòng sản phẩm
này có giá thành khá cao, riêng trầm tự nhiên có giá vài trăm triệu đồng
là chuyện bình thường.
Theo những người có kinh nghiệm ở làng
trầm Phú Hội 1, khách Trung Quốc thường mua các sản phẩm trầm làm đồ
trang sức, hoặc trầm cảnh loại nhỏ vì trầm lớn khó đưa đi xa, họ cũng
khá dễ tính trong việc chọn hàng. Riêng khách Đài Loan, Nhật Bản, Hàn
Quốc lại chuộng trầm tự nhiên và có yêu cầu rất cao về chất lượng. Gặp
mặt hàng đẹp họ sẵn sàng mua với giá cao. "Khách Nhật thường chọn loại
hàng có chất lượng cao. Nhiều khách hàng sẵn sàng bỏ ra 100 triệu đồng
để mua 1kg nhang không tăm về thưởng thức. Tuy không được ai định hướng,
nhưng trước xu thế thị trường như vậy, chúng tôi phải đa dạng hóa sản
phẩm để thích nghi với nhiều đối tượng khách hàng", bà Hồ Thị Thu (thôn
Phú Hội 2 làm nghề chế tác trầm) cho hay.
Rời làng trầm Phú Hội 1
khi chiều vừa ngã bóng, trong phảng phất mùi hương dịu nhẹ, những mong
ước của người dân làng trầm về việc phát triển thương hiệu trầm hương
Phú Hội hiển hiện. Hy vọng một ngày không xa danh tiếng của trầm hương
Phú Hội sẽ vươn xa hơn nữa.
Theo: nld.com.vn