Nhà sàn cổ 130 năm tuổi độc đáo của vùng đất Buôn
Đôn (Đắk Lắk) với chất liệu làm hoàn toàn bằng gỗ được thiết kế tinh xảo
đậm chất Tây Nguyên. Trải qua thăng trầm của lịch sử, căn nhà sàn vẫn
giữ được những nét đặc trưng và ngày nay đây là một trong những điểm đến
không thể bỏ qua của du khách khi đến khám phá với vùng đất huyền thoại
này.
Căn nhà sàn cổ 130 năm tuổi
Căn nhà sàn cổ được khởi công xây dựng vào tháng 10/1883 do ông Tha Vi
Nông Khăm sao (một nghệ nhân điêu khắc gỗ người Lào) chịu trách nhiệm
thiết kế và làm thợ cả. Căn nhà gồm 3 gian, thiết kế theo kiến trúc chùa
tháp của phong tục Lào – Thái với mái hình chop nhọn, toàn bội căn nhà
đều được làm bằng gỗ, cả phần mái cũng được lợp bằng gỗ cà chít vô cùng
công phu, tỉ mỉ.
Tương truyền, để hoàn thành ngôi nhà phải nhờ đến 18 con voi đực khai
thác và kéo gỗ. Để làm đủ căn nhà, người ta phải đẽo 8.726 thanh gỗ để
làm ngói lợp (trung bình 2cm x 12 cm x 35cm) được làm bằng gỗ cà chít –
là loại gỗ quý, giúp căn nhà mát vào mùa hè ấm vào mùa đông. Cùng với 14
người thợ lành nghề thi công liên tục trong vòng hơn 1 năm đến tháng
2/1885 căn nhà được hoàn thành, để làm lễ mừng nhà mới chủ nhân căn nhà
phải làm thịt hết 22 con trâu để đãi buôn làng. Riêng trị giá của cả căn
nhà vào thời điểm năm 1885 phải đổi 12 con voi có cặp ngà dài.
Nhà được làm hoàn toàn bằng gỗ với hình mái chóp nhọn
Căn nhà là nơi ở của vua săn voi nổi tiếng khắp vùng Buôn Đôn Khun Yu
Nốp (1828 – 1938) và của cháu của vua voi là ông Ama Kong (1910 – 2012) –
được mệnh danh là người săn voi nhiều nhất Việt Nam. Vào năm 1929, căn
nhà sàn đã được di chuyển khỏi địa điểm cũ khoảng 1.000m do xảy ra vụ
cháy ở khu vực xung quanh; đến năm 1954, một cây me già bất ngờ đổ xuống
đè sập mất 1 gian của căn nhà, chỉ còn lại 2 gian được lưu giữ cho đến
tận ngày nay.
Hiện tại, căn nhà do con gái của Ama Kong là Me Lĩnh trông coi, giữ
gìn và mở cửa để tiếp đón các khách đến tham quan, tìm hiểu. Trong ngôi
nhà sàn cổ, hiện còn lưu giữ nhiều hình ảnh và hiện vật gắn liền với vua
săn voi Buôn Đôn như: dụng cụ săn bắt voi, chiếc mâm đồng đưa từ Lào về
trong chuyến săn voi, thanh kiếm do vua Bảo Đại tặng, cùng nhiều vật
dụng gắn với chủ nhân của ngôi nhà…
Phần mái nhà được lợp bằng gỗ quý cà chít
Trong đó, thanh kiếm do vua Bảo Đại tặng là kỷ vật trong một chuyến đi
săn voi vào khoảng năm 1942 – 1943 cùng với ông Ama Phợ Pho Khăm Súc –
là tù trưởng của vùng (cháu ruột của vua săn voi) tại khu rừng Mêvan
(nay thuộc huyện Cư M’gar). Trong
lúc đang đuổi theo một con trâu rừng, thì bị con voi rừng tấn công con
voi nhà đang chở người đi săn, lập tức Ama Phợ Pho Khăm Súc đã rút thanh
kiếm vua Bảo Đại đang mang chém trả con voi rừng cứu nguy, trong lúc
hỗn chiến thanh kiếm bị gãy mất 1/3, sau đó ông được vua Bảo Đại tặng
lại thanh kiếm và đặt tên là thanh kiếm hộ mệnh. Riêng đối với chiếc mâm
đồng của vua săn voi, đây là chiếc mâm được dùng trong các dịp lễ cúng
thần linh trong mỗi dịp đi săn voi, chiếc mâm được đưa từ Lào sang Việt
Nam từ năm 1859.
Gian nhà trưng bày nhiều hiện vật của vua săn voi
Bên cạnh việc tìm hiểu về kiến trúc, nét văn hóa của nơi đây, du khách
còn được giới thiệu đến những sản vật quý, những bài thuốc quý của vua
săn voi Ama Kong truyền lại cho đời sau, giúp bồi bổ sinh lực trong
những chuyến đi săn voi trong rừng trở về. Đồng thời, được những người
con cháu của vua voi Ama Kong kể lại những huyền thoại của vua săn voi
núi rừng Tây Nguyên.
Chiếc thòng lọng được quấn quanh cổ con voi lúc thuần dưỡng
Dây thừng bện bằng da trâu để săn voi
Thanh kiếm do vua Bảo Đại tặng trong chuyến đi săn
Chiếc mâm đồng được đưa về từ Lào
Chiếc gùi ngày xưa của người Êđê
Lọng che mưa nắng lúc đi săn voi
Túi đựng quần áo của vua săn voi trong lúc đi săn
Theo: Tien phong.vn