Mỗi ngày sản xuất hàng nghìn chiếc, các nghệ nhân làng bánh chưng Tranh Khúc (Thanh Trì, Hà Nội) đang hối hả gói bánh để phục vụ Tết Quý Tỵ.

 Mấy ngày nay, các hộ gia đình ở Tranh Khúc bắt đầu lấy lá dong về chất đầy sân để chuẩn bị gói bánh chưng phục vụ dịp Tết. 

 Lá dong chủ yếu được lấy từ Thanh Hoá, Hà Giang. Công đoạn rửa lá khá quan trọng và mất nhiều thời gian. Sau khi rửa sạch, lau khô, lá dong được cắt sống để khi gói không bị gẫy, bánh sẽ vuông, đẹp.

 Gạo nếp chủ yếu được lấy từ Hải Hậu thơm và ngon, rất hợp để làm bánh Tết, kèm theo với gạo ngon là hương vị của thịt lợn đỗ xanh được nấu nhuyễn, nặn thành bánh kẹp thịt lợn ba chỉ ở giữa.

 Với người dân làng Tranh Khúc, việc gói bánh kinh doanh cũng được tính toán tỉ mỉ. Từ khâu đong gạo, đỗ xanh thật chuẩn thậm chí cân đo trọng lượng miếng thịt trước khi gói.

 Người dân cho biết, hầu hết các gia đình trong thôn đều làm nghề gói bánh chưng phục vụ khắp các tỉnh thành gần Hà Nội. Vào ngày thường mỗi nhà sản xuất khoảng 300 chiếc một ngày, nhưng đến dịp Tết phải huy động người quen tới làm giúp.

 Bác Nguyễn Đăng Được cho biết: “Bánh chưng được làm quanh năm, bên cạnh đó các hộ gia đình trong làng làm thêm cả các loại bánh khác như bánh gai, bánh giò, bánh dày”.

 Cụ Nguyễn Thị Nhàn đã 90 tuổi nhưng vẫn nhanh nhẹn nắm từng quả nhân bánh. Theo cụ bánh chưng được làm nhộn nhịp nhất trong năm bắt đầu từ 22 tháng chạp, đây được coi là thời điểm tiêu thụ mạnh nhất, các hộ gia đình làm bánh ít cũng tiêu thụ được 800 chiếc/ngày, nhiều thì hàng ngàn chiếc.

 Điều đặc biệt ở Tranh Khúc là người dân không bao giờ dùng khuôn để gói bánh. Mỗi bánh thường được gói bởi 6-7 lá dong. Khi gói phải thao tác nhanh, nếu không gạo sẽ rơi ra ngoài. Dù chỉ gói bằng tay mà hàng trăm chiếc bánh vẫn vuông và đều như nhau.

 Cu Tít 4 tuổi bên chiếc bánh chưng bà mới gói, Tít cho biết lớn lên cũng muốn được gói bánh chưng như người lớn trong nhà.

 Sau khi gói, bánh được luộc bằng hệ thống nồi hơi công nghiệp, trước khi đưa ra thị trường, mỗi mẻ thường hơn 8 tiếng là bánh chín rền. Sau đó bánh được vớt ra rửa qua nước lạnh và đem ép nhẹ.