Nghề nặn tò he là nghề truyền thống lâu năm
của làng nghề Xuân La
Với
một chiếc tráp bằng gỗ, vài hũ bột gạo dẻo hấp chín, trộn sẵn phẩm màu, ít que
tre và chiếc ghế nhựa cũ kỹ. Tất cả được chằng buộc cẩn thận trên một chiếc xe
đạp. Cứ thế, mỗi lúc rảnh rỗi hay vào các ngày lễ lớn, Đều lại lang thang qua
các góc phố, công viên, cổng chợ với công việc nặn tò he cho đến khi tối mịt
mới về. Đều chia sẻ: "Vốn liếng cho
việc này chẳng đáng là bao, chỉ mất công thôi. Mỗi que tò he, mình bán 10.000
đồng. Những ngày lễ hội lớn như dịp Tết Thiếu nhi vừa rồi, mình bán hơn 200
que, nặn mỏi tay mà thấy rất vui. Bán tò he cũng tùy người, tùy lúc, có lúc sắp
hết hàng mà gặp em bé thích mua thì 5.000 đồng mình cũng bán".
Những hình hài con vật ngộ nghĩnh được nặn
từ bột
Lục
lọi trên Internet, Đều còn tìm kiếm được những hình ảnh ngộ và lạ để làm. Cũng
chính vì sự sáng tạo đó nên ngoài những con vật truyền thống như 12 con giáp,
Tôn Ngộ Không..., Đều có thể nặn được những con vật lạ như con sóc, con ngựa
hay những con picachu, siêu nhân biến tấu, đầy màu sắc cafe film 3d tại hà nội. "Mỗi ngày, mình
chỉ thu được vài trăm nghìn đồng nhưng nếu là ngày lễ thì có thể lên đến 2
triệu đồng. Mình chỉ tranh thủ đi bán trong những ngày được nghỉ học và ngày lễ
thôi. Ngày nọ bù ngày kia, trừ vốn, trung bình, tháng nào mình cũng kiếm được
khoảng 4 - 5 triệu đồng, đủ tiền ăn học".
Có bột mới gột nên... tò he
Đều cho biết: "Trước khi làm tò he
phải chuẩn bị bột. Làm bột nặn tò he cũng chẳng khác gì làm đồ ăn, gạo tẻ trộn
với một phần gạo nếp, xay nhiều lần cho nhuyễn, mịn, té nước rồi phơi khô từ
hôm trước. Mỗi sáng, hòa bột ấy với nước màu rồi đem đồ chín thành bột nặn.
Nước màu chế từ các lá cây ăn được: Ngoài lá dứa, lá củ dền, gấc đỏ, còn có củ nghệ,
lá khúc, lá bắp cải, su hào... Vì có rất nhiều công đoạn nên ai muốn làm tò he,
đều phải rất kiên trì".
Để làm ra những con tò he bé bé, người nặn
cần chuẩn bị khá nhiều thứ
Mặc
dù công việc nhìn bề ngoài có vẻ đơn giản nhưng để kiếm được khoản tiền như
vậy, Đều phải dậy thật sớm, hấp bột và chuẩn bị đồ đạc, ngồi bán từ sớm đến
tối . Có hôm, gặp trời mưa, không kịp trú khiến bột nhão nhoét hết, lại phải bỏ
đi. "Đi nặn tò he buồn nhất là những
ngày Tết, đã năm năm nay mình không được đi chơi Tết với bạn bè. Vì dịp Tết là
những ngày bán được nhiều nhất, hầu như gần đến Giao thừa mình mới về tới nhà".
Nhắc
đến tên "Đều tò he", khoa Công tác Xã hội, trường ĐH KHXH& NV, không
ai là không biết. Bởi anh bạn này, ngay từ năm thứ nhất, đã nổi tiếng là học
giỏi và kiếm tiền "siêu". Ba năm học vừa qua, Đều đạt điểm loại giỏi,
được học bổng. Ngoài việc nặn tò he kiếm tiền, Đều còn đi làm dự án. Mùa Hè năm
ngoái, Đều tham gia dự án "Khảo sát về người khuyết tật" ở Thái Bình
và dự án "Đo lường truy cập Internet" ở Hà Nội.
Theo hoa học trò