Nhiều ý tưởng hay trong bảo tồn, phát triển
Nhiều ý tưởng mới lạ, có tính đột phá là cảm nhận chung của nhiều
người đối với cuộc thi ý tưởng Quy hoạch Dự án đầu tư bảo tồn, phát
triển làng nghề truyền thống kết hợp du lịch tại làng nghề dệt lụa Vạn
Phúc (quận Hà Ðông) và Làng gốm sứ Bát Tràng (huyện Gia Lâm) do UBND
thành phố Hà Nội tổ chức. Từ các phương án dự thi, Hội đồng thi tuyển
đã chọn ra năm phương án có nhiều ưu điểm để chấm giải. Ðiển hình cho
những ý tưởng mới lạ, đột phá này là đề xuất lập một xưởng thiết kế
theo mô hình quốc tế ở làng lụa Vạn Phúc của Công ty kiến trúc Pháp
Arep Ville. Cùng với việc tạo dựng hệ thống hạ tầng nội bộ, hạ tầng du
lịch, các phương án bảo tồn các công trình có giá trị trong làng cổ,
Công ty Arep Ville đề xuất mở một xưởng thiết kế. Tại đây, các nhà
thiết kế có thể đến tìm hiểu về những nét đặc sắc của lụa Vạn Phúc;
tham gia suy nghĩ, sáng tạo các mẫu mã để từ đó ứng dụng vào các sản
phẩm lụa Vạn Phúc. Theo đại diện Công ty Arep Ville, việc tạo dựng một
xưởng quy tụ các nhà thiết kế có thể khắc phục điểm hạn chế của lụa Vạn
Phúc về mẫu mã. Qua đó, giúp lụa Vạn Phúc chinh phục thị trường tốt
hơn. Ngoài ra, Công ty Arep Ville cũng chú trọng bảo tồn kinh nghiệm, bí
quyết dệt lụa truyền thống của những gia đình trong làng; khuyến khích
họ xây dựng dịch vụ, tiện nghi đáp ứng nhu cầu du khách. Ðể xây dựng
những sản phẩm du lịch đặc trưng như đưa khách tham quan nhà cổ, trực
tiếp theo dõi cách thức dệt lụa truyền thống... Chính nhờ những ý tưởng
độc đáo này, Công ty Arep Ville đã được Hội đồng thi tuyển trao giải
nhất cuộc thi ý tưởng quy hoạch làng lụa Vạn Phúc.
Giải nhất dành cho ý tưởng quy hoạch bảo tồn, phát triển làng nghề
truyền thống kết hợp du lịch làng gốm Bát Tràng được trao cho Liên danh
nhóm Nikken Sekkei Civil Engineering Ltd (Nhật Bản) và Văn phòng Tư
vấn và Chuyển giao Công nghệ xây dựng (Liên danh NSC - Ðại học Kiến
trúc Hà Nội). Ý tưởng "Tìm lại Bát Tràng" được liên danh này đưa vào
xuyên suốt trong thiết kế, tu bổ, xây dựng các hạng mục, công trình...
trong quy hoạch. Ðể tìm lại Bát Tràng xưa, hai đơn vị này hạn chế việc
xây dựng những công trình mới; chú trọng tìm lại những điểm hấp dẫn của
Bát Tràng, kiến tạo thêm một số hạng mục để tôn vinh vốn cổ. Theo đánh
giá của đại diện Liên danh, điểm yếu của Bát Tràng hiện nay là hệ thống
giao thông, giao thương và tạo dựng thương hiệu. Những đề xuất, thiết
kế của Liên danh nhằm khắc phục các nhược điểm này, củng cố hạ tầng kỹ
thuật, hạ tầng du lịch làm nền tảng cho việc phục vụ khách du lịch đến
với Bát Tràng.
Nền tảng để xây dựng thương hiệu quốc tế
Nói đến du lịch làng nghề Hà Nội, hai cái tên làng gốm Bát Tràng
(huyện Gia Lâm), làng lụa Vạn Phúc (quận Hà Ðông) luôn được xướng lên
đầu tiên trong hàng trăm làng nghề của vùng đất Thăng Long, cũng như xứ
Ðoài - đất trăm nghề. Vừa có những sản phẩm lưu niệm du lịch, sản phẩm
ứng dụng độc đáo, vừa giữ được không gian của làng cổ. Nhưng đến với
hai làng nghề nổi bật nhất của Thủ đô, điều mà ai cũng nhận ra là sự
yếu kém về hạ tầng... Từ khu vực đỗ xe ô-tô, hệ thống biển chỉ dẫn, hệ
thống đường giao thông nội bộ, đến nhà vệ sinh công cộng... đều không
có. Thiếu một quy hoạch tổng quát khiến cho làng nghề nói chung, du lịch
làng nghề nói riêng chưa phát triển tương xứng với tiềm năng.
Cuộc thi ý tưởng quy hoạch bảo tồn, gắn với phát triển du lịch làng
nghề Bát Tràng và Vạn Phúc đã mở ra hy vọng mới cho hai làng nghề nổi
tiếng này. Ngay từ khâu "ra đề" đã cho thấy tầm nhìn dài hạn có tính
tổng thể đối với hai làng nghề. Thành phố đặt ra yêu cầu các phương án
dự thi phải thiết kế một cách đồng bộ hệ thống giao thông nội bộ, hệ
thống hạ tầng dịch vụ du lịch (các công trình dịch vụ như nhà vệ sinh
công cộng, các ki-ốt bán hàng, biển bảng hướng dẫn...), cải tạo kết hợp
với chỉnh trang kiến trúc, cải tạo hạ tầng vui chơi, giải trí, xây
dựng hệ thống xử lý rác và nước thải cho đến hệ thống chiếu sáng...
Ngoài ra, còn phải có công trình dành cho sinh hoạt văn hóa cộng đồng
trên cơ sở bảo tồn, khai thác các giá trị văn hóa phi vật thể của dân
tộc; khu vực bảo tồn các công trình di tích lịch sử, công trình có giá
trị văn hóa, cơ sở sản xuất nghề truyền thống; khu vực xây dựng bảo
tàng hoặc nhà truyền thống làng nghề…Thành phố đã tổ chức trưng bày
những ý tưởng quy hoạch tham gia cuộc thi và được dư luận rộng rãi ủng
hộ. Nhìn vào các bản quy hoạch dự thi, có thể thấy, đây sẽ là những làng
nghề kết hợp du lịch được quy hoạch, thiết kế hoàn thiện đầu tiên của
nước ta.
Ngay trong Lễ trao giải cuộc thi ngày 30-11, từ những ý tưởng quy
hoạch được giải, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Ðức Chung đã
trực tiếp giao nhiệm vụ cho các đơn vị khẩn trương xây dựng quy hoạch
chi tiết hai làng nghề. Thành phố sẽ đầu tư xây dựng để đến năm 2020,
Bát Tràng và Vạn Phúc sẽ trở thành làng nghề kết hợp du lịch kiểu mẫu
của Thủ đô. Với những nền tảng sẵn có, cùng sự đầu tư bài bản, hy vọng
hai làng nghề du lịch có thương hiệu tầm quốc tế sẽ dần trở thành hiện
thực.
Theo: nhandan.com.vn