Với người dân Ninh Giang, Hải Dương, đặc biệt là bà con làng Trịnh Xuyên, xã Nghĩa An, hội thi pháo đất trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu tại mỗi kỳ lễ hội Xuân ở địa phương.

Về với Lễ hội đền Tranh và Lễ hội đình Trịnh Xuyên những ngày tháng Hai âm lịch, người dân, du khách như bị cuốn vào không khí sôi động của hội thi pháo đất. Góp mặt trong các đội thi không chỉ là các thanh niên mà có cả những người trung niên khỏe mạnh. Sau khi nặn pháo là phần thi gieo pháo, các pháo thủ sẽ được đồng đội hỗ trợ nâng quả pháo lên, sau đó, pháo thủ chính phụ trách gieo thực hiện động tác gieo quả pháo xuống đất. Manh pháo văng xuống càng dài, tiếng hò reo và vỗ tay càng lớn. Tiếng “nổ” của quả pháo mỗi lần được gieo xuống cộng hưởng với sự cổ vũ của khán giả tạo nên không khí náo nhiệt tưng bừng.

Tại lễ hội đình Trịnh Xuyên, trong dòng người cổ vũ các pháo thủ đội thi của thôn Do Nghĩa thực hiện gieo quả pháo cuối cùng kết thúc phần thi, chúng tôi gặp một cụ ông đang rất chăm chú. Cụ cho biết, năm nay đã bước sang tuổi 91. Cụ biết đến pháo đất từ năm 17 tuổi và ở đâu có hội thi pháo đất đều tham gia cùng thôn đến năm 80 tuổi, sức yếu mới nhường sân chơi cho những lứa pháo thủ trẻ hơn. Tuy không còn tham gia thi đấu nhưng mỗi khi hội làng, nghe tiếng pháo đất rền vang, cụ lại ra sân đình dõi theo và chung vui với mọi người.

Pháo thủ Nguyễn Văn Chiễu, thành viên đội pháo thôn Do Nghĩa - đội vô địch tại hội thi pháo đất Lễ hội đình Trịnh Xuyên hai năm liền (năm 2024 và 2025) chia sẻ, ông biết đến pháo đất từ bé và mê say đến nay, hầu như không năm nào bỏ lỡ hội thi.

“Đầu tiên, tôi chỉ đến hội làng xem các cụ đánh pháo. Về sau, tôi và anh em khác được các cụ chỉ bảo cách chơi, cách lấy đất, làm đất. Trước kia, đất chỉ dùng một năm nhưng những năm gần đây, chúng tôi bảo quản kỹ và đã dùng được 4 năm”, ông Nguyễn Văn Chiễu chia sẻ.

Thôn Trịnh Xuyên nơi có đình Trịnh Xuyên được xem là cái nôi của pháo đất Ninh Giang. Thành tích đội pháo đất thôn Trịnh Xuyên nổi tiếng trong tỉnh bởi truyền thống chơi pháo đất được các thế hệ người dân làng Trịnh Xuyên gìn giữ.

Pháo thủ Nguyễn Đức Bôn - đội trưởng đội pháo đất thôn Trịnh Xuyên cho biết, gia đình ông có 9 người, tất cả đều biết chơi pháo đất, kể cả phụ nữ. Ông Bôn năm nay đã 55 tuổi nhưng vẫn rất say mê bộ môn này.

Lý giải về sức hấp dẫn của trò chơi pháo đất, ông Bôn cho biết, không chỉ mang lại sức khỏe cho người dân, trò chơi và hội thi pháo đất còn là chất keo làm gia tăng tình đoàn kết giữa các làng, xã.

Đội pháo thôn Trịnh Xuyên có hơn 30 thành viên. Từ năm 2011 đến nay, đội pháo Trịnh Xuyên đã 8 lần vô địch Hội thi do tỉnh tổ chức.

Bí quyết để vô địch là các thành viên tập luyện rất bền bỉ. Trong đội, anh em rất gắn kết và hiểu ý nhau...
                               Theo:  baotintuc.vn