Bậc cửa rất cao thể hiện địa vị của quan Đốc học Đỗ Doãn Chính, đồng thời như lời nhắc khách tới nhà cúi đầu tôn kính gia chủ.
Ngôi nhà được xếp hạng nhà cổ loại I,
thiết kế dưới dạng 3 gian 2 chái. Ba gian chính dùng để thờ cúng và tiếp
khách, hai gian ngoài là nơi ngủ. Nhà sử dụng hệ thống cửa cánh phố có
thể nhấc ra, lắp vào dễ dàng.
Theo kiến trúc thời Hậu Lê, đuôi mái nhà
không vút cong mà ưu tiên sử dụng những đường thẳng. Sảnh nhà cũng được
thiết kế rộng rãi, thông thoáng.
Ngoài làm quan, cụ Đỗ Doãn Chính còn là
một nhà nho giáo nổi tiếng. Bậc cửa cao không chỉ thể hiện địa vị mà còn
là lời nhắc nhở khách phải cúi mình kính trọng người thầy sống trong
nhà.
Những nét điêu khắc tinh xảo thời Hậu Lê vẫn còn nguyên vẹn cho tới tận hôm nay.
Vợ chồng chị Dương Lan là đời thứ tám sống
trong ngôi nhà này. Để bảo toàn nét cổ xưa, anh chị chỉ kê thêm bộ bàn
ghế gỗ còn những đồ đạc khác vẫn được giữ nguyên. Dù không kinh doanh du
lịch nhưng anh chị vẫn mở cửa đón khách tới ngắm ngôi nhà.
Vào ban ngày, ngôi nhà luôn ngập tràn ánh
sáng do trần nhà xây cao, các khe cửa thông gió cũng được thiết kế để
ánh sáng lọt vào.
Đôi võng gỗ được vợ chồng chị Dương Lan
treo trang trọng hai bên bàn thờ. Đây là kỷ vật cụ Đỗ Doãn Chính được
vua ban ngày vinh quy bái tổ.
Đôi sừng vua ban khi cụ Đỗ Doãn Chính được phong chức quan Đốc học.
Cây chổi lông gà, chiếc ô... mà cụ Đỗ Doãn Chính hay dùng vẫn được treo ở những vị trí quen thuộc.
Đôi câu đối 'Trị gia hữu đạo duy tòng cổ/
Xử thế vô trì đãn xuất chân' được cụ Đỗ Doãn Chính chấp bút từ đầu triều
Nguyễn, nay theo thời gian bị mối mọt. Người nhà đã đóng kính câu đối
và treo giữa nhà cho khách chiêm ngưỡng.
Giàn chống trần được chạm trổ với hoa văn chữ Hán, phần trần được thiết kế cầu kỳ với nhiều thanh xà chống đỡ.
Năm ngoái, chính quyền địa phương đã hỗ
trợ gia đình trong việc trùng tu căn nhà. Phần trần nhà được đóng lại
cho chắc chắn, các cột trụ mối mọt được thay nhưng vẫn giữ nguyên kiến
trúc ban đầu
Theo: Vnexpress