Sự phát triển phức tạp của làng nghề
tại Hà Nội trong thời gian gần đây đã khiến môi trường nước ở những nơi
này bị ô nhiễm nghiêm trọng là thực trạng nhức nhối từ nhiều năm nay.
Nhằm khắc phục triệt để tình trạng trên, TP. Hà Nội đã xây dựng kế hoạch
trong 2 năm (2016 - 2017) nhằm phân loại làng nghề để có biện pháp cụ
thể khắc phục tình trạng ô nhiễm.
Sống chung với ô nhiễm
Làng Triều Khúc (xã Tân Triều, huyện
Thanh Trì) nằm cách trung tâm thành phố Hà Nội chưa đầy 10 km, từ lâu đã
nổi tiếng với nghề thu gom phế thải, lông vũ, tái chế nhựa. Từ thập
niên 90 trở lại đây, các ngành nghề phụ với mức thu nhập cao từ Triều
Khúc cũng đã lan sang làng Yên Xá, vốn chỉ thuần nông.
Người dân trong vùng cũng từng thừa nhận
thực tế, sự phát triển đa ngành nghề, nhất là hoạt động xay xát, tái
chế nhựa phế liệu, sơ chế lông vũ, nhuộm hấp chỉ… đang khiến môi trường
của làng bị ô nhiễm. Bà Thanh Yên – một hộ dân làm nghề tái chế nhựa từ
nhiều năm nay - cho biết quy trình sản xuất hiện vẫn còn quá thủ công.
Nhựa thu gom về sẽ được cắt ra để cho vào máy xay. Nước thải từ quá
trình xay xát nhựa tại gia đình bà được xả thẳng xuống cống chung mà
không qua hệ thống xử lý nào. Được biết không chỉ riêng cơ cở sản xuất
nhà bà Yên mà toàn bộ nước thải của các cơ sở sản xuất trong làng đều
được xả thẳng ra môi trường khiến hệ thống nước mặt xung quanh Triều
Khúc bị ô nhiễm nặng. Hầu hết các ao hồ trong làng đều không thể nuôi
được cá, do phải tiếp nhận một lượng lớn nước thải.
|
Miến được sản xuất tại làng Cự Đà được phơi cạnh dòng sông ô nhiễm nước màu đen kịt |
Thực trạng ô nhiễm còn được phản ánh tại
làng Cự Đà (xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, Hà Nội). Làng miến này đang
đứng trước nguy cơ đáng báo động về vệ sinh an toàn thực phẩm và ô nhiễm
môi trường nghiêm trọng. Nằm trải dài bên bờ sông Nhuệ, dòng sông được
mệnh danh là “thiên đường ô nhiễm”. Dạo quanh các cơ sở sản xuất miến,
hình ảnh đầu tiên đập vào mắt là những phên nứa trải đầy miến, mùi chua
chua, ngai ngái bốc lên từ những bể ngâm bột dong riềng, mùi xú uế từ
những cống rãnh đen ngòm do ứ đọng chất thải. Điều đáng nói là các rãnh
thoát nước trong làng, mặc dù đã được bê tông hóa, song vẫn bốc lên mùi
hôi thối do nước thải từ hoạt động của các hộ làm nghề trong làng đều xả
thẳng xuống cống chung để đổ ra sông Nhuệ mà không qua bất cứ hệ thống
xử lý nước thải nào.
Từ thực trạng trên có thể thấy Triều
Khúc hay Cự Đà không phải là làng nghề duy nhất trên địa bàn Hà Nội gây ô
nhiễm môi trường nước.
Phân loại làng nghề để chống ô nhiễm
Hiện nay, Hà Nội có khoảng 1.350 làng
nghề và làng có nghề, thu hút gần 750.000 lao động. Về tình trạng ô
nhiễm môi trường tại các làng nghề, Sở Công Thương thành phố cũng thẳng
thắn chỉ rõ, hầu hết các làng nghề mới chỉ tổ chức thu gom rác thải sinh
hoạt mà chưa có hệ thống xử lý nước thải, khí thải, thu gom xử lý chất
thải rắn mà thải thẳng ra môi trường. Thực trạng này đòi hỏi phải có
giải pháp đồng bộ, hiệu quả để khắc phục triệt để tình trạng trên.
Kết quả
quan trắc chất lượng nước thải tại các làng nghề của Bộ Tài nguyên và
Môi trường cũng cho thấy, 100% số làng nghề được quan trắc đều có ít
nhất 3 chỉ tiêu phân tích nước thải vượt tiêu chuẩn cho phép. Đặc biệt,
các làng nghề chế biến nông sản, thực phẩm có chỉ tiêu quan trắc vượt
tiêu chuẩn cho phép cao nhất đến 9.200 lần so với quy chuẩn cho phép.
Môi trường không khí bị ô nhiễm cục bộ tại các làng nghề sắt thép và gốm
sứ… Ô nhiễm tiếng ồn tại các làng nghề cơ khí, dệt may… |
Theo thông tin mới nhất từ UBND TP. Hà
Nội, nhằm từng bước khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm các làng
nghề, TP. Hà Nội đã xây dựng kế hoạch trong 2 năm (2016 - 2017) sẽ tiến
hành điều tra, thống kê, kiểm kê, phân loại làng nghề trên địa bàn thành
phố theo 8 loại hình sản xuất gồm: Chế biến lương thực, thực phẩm; thủ
công, mỹ nghệ; nhuộm, thuộc da; tái chế chất thải; gia công cơ kim khí;
sản xuất vật liệu xây dựng; chăn nuôi, giết mổ gia súc; loại hình khác.
Bên cạnh đó, thống kê, phân loại các cơ sở trong làng nghề trên địa bàn
các xã theo các nhóm A (cơ sở sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường
thấp), nhóm B (cơ sở có một hoặc một số công đoạn sản xuất có nguy cơ
gây ô nhiễm môi trường cao) và nhóm C (cơ sở sản xuất có nguy cơ gây ô
nhiễm môi trường cao).
Trong giai đoạn 2016 - 2020, tiến hành
rà soát các điều kiện bảo vệ môi trường đối với các làng nghề đã được
công nhận, lập kế hoạch khắc phục và triển khai thực hiện đối với các
làng nghề đã được công nhận, nhưng chưa đáp ứng các điều kiện về bảo vệ
môi trường.
Theo: laodongthudo.vn