Ước tính mỗi ngày, các làng nghề sản xuất bún, sản xuất
giày dép da ở huyện Gia Lộc, sản xuất bánh đa ở thành phố Hải Dương,
chế biến nông sản ở huyện Kinh Môn, giết mổ trâu, bò Văn Thai, huyện Cẩm
Giàng... thải ra từ 20 đến 30 tấn rác. Theo đánh giá của các cơ quan
chuyên môn tỉnh Hải Dương, nguyên nhân chính của tình trạng ô nhiễm ở
các làng nghề là do quy mô sản xuất nhỏ nên khó khăn trong đầu tư cải
tiến công nghệ, nâng cấp máy móc, thiết bị; tập quán sản xuất, sinh hoạt
vẫn theo kiểu "tiểu nông”; trình độ của người lao động hạn chế, chỉ học
nghề theo kinh nghiệm; cơ sở hạ tầng ở nông thôn rất hạn chế. Đặc biệt,
nhận thức và ý thức trách nhiệm về bảo vệ môi trường của cộng đồng dân
cư còn rất hạn chế, hiệu quả quản lý nhà nước về môi trường chưa cao.
Trước thực trạng trên, tỉnh Hải Dương đã tập trung đưa
ra nhiều giải pháp nhằm cải thiện và bảo vệ môi trường tại các làng
nghề. Theo đó, Hải Dương sẽ tăng cường tuyên truyền trên các phương tiện
thông tin đại chúng để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng
trong công tác bảo vệ môi trường; tạo cơ chế khuyến khích cộng đồng làng
nghề tham gia phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý và khắc phục ô nhiễm, suy
thoái môi trường. Tỉnh cũng sẽ công bố danh sách các làng nghề gây ô
nhiễm môi trường nghiêm trọng trên các phương tiện thông tin đại chúng;
phổ biến, tuyên truyền các mô hình làng nghề thực hiện tốt công tác bảo
vệ môi trường; tập trung quy hoạch các làng nghề, chuyển đổi ngành nghề
sản xuất hoặc di dời vào khu, cụm công nghiệp tập trung.
Đối với các làng nghề phải chuyển đổi hoặc di dời, tỉnh
Hải Dương sẽ đưa ra những cơ chế chính sách hỗ trợ kịp thời như miễn
giảm tiền thuê đất, thuế sử dụng đất... Trong đó, sẽ tập trung vào nhóm
loại hình tái chế giấy, tái chế nhựa, tái chế kim loại, nhuộm, giết mổ
gia súc, chế biến thực phẩm. Để nâng cao ý thức, tỉnh cũng yêu cầu các
cơ sở hoạt động trong các làng nghề chủ động đầu tư xử lý môi trường
theo nguyên tắc “Người gây ô nhiễm phải trả tiền”. Tuy nhiên, đối với
các làng nghề truyền thống hoặc các làng nghề có đóng góp lớn cho địa
phương, UBND tỉnh sẽ hỗ trợ một phần kinh phí đầu tư xử lý...
Ngoài ra, để nâng cao hiệu quả bảo vệ môi trường làng
nghề, Hải Dương cũng lồng ghép chương trình bảo vệ môi trường làng nghề
với các chương trình khác như: chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng
nông thôn mới; chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi
trường nông thôn để hỗ trợ chuyển đổi ngành nghề sản xuất và xây dựng,
cải tạo hệ thống cơ sở hạ tầng bảo vệ môi trường làng nghề như hệ thống
tiêu thoát nước, các điểm thu gom, xử lý chất thải...
Đến năm 2020, Hải Dương phấn đấu 100% làng nghề mới
được công nhận đáp ứng đầy đủ các điều kiện về bảo vệ môi trường; 100%
các cụm tiểu thủ công nghiệp, làng nghề tuân thủ đầy đủ các yêu cầu về
bảo vệ môi trường; 100% số làng nghề truyền thống, 50% số làng nghề
thuộc nhóm A, 20% đến 30% số làng nghề thuộc nhóm B và nhóm C được đầu
tư về quản lý và xử lý môi trường đạt quy chuẩn môi trường cho phép.
Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường