Hồi đó, ông Văn là một giáo viên dạy xóa
mù ở các làng vùng sâu. Công việc khiến ông phải gần gũi với đồng bào,
ăn ở với họ. Cảm cái tình của ông, nhiều người mang tặng những vật dụng
trong gia đình để trả nghĩa. Từ chối không được ông đành cầm về để chất
đống trong nhà mà cũng chẳng mảy may biết giá trị của chúng như thế nào…
Một thời gian sau ông chuyển sang làm
nhân viên bưu điện nhưng nhiều gia đình đồng bào ốm đau không có tiền
khám bệnh vẫn ghé nhà nhờ ông giúp đỡ. Để tỏ lòng biết ơn, họ lại đem
những vật dụng đã cất kỹ nhiều năm, đem biếu ông…
Năm 1995, ông Văn mở quán cà phê và đem
tất cả những vật dụng của đồng bào tặng treo lên tường trang trí. Nhiều
người nước ngoài ghé quán ông đòi mua những đồ vật sưu tầm này. Ban
đầu, ông cũng bán chút ít để trang trải cuộc sống. Dần dà, nhận thức
được giá trị của chúng, ông Văn nảy ra ý tưởng sưu tầm để giữ gìn vốn
văn hóa quý giá này…
Để có được những vật dụng mang giá trị
văn hóa tiêu biểu của đồng bào thật chẳng dễ dàng gì. Với họ, những vật
dụng tổ tiên họ để lại không quan trọng chuyện tiền bạc mà vì cái tình
của ông. Nhờ cái tình đó mà ông Văn đã sưu tập được nhiều hiện vật có
một không hai. Giá trị nhất phải kể đến chiếc túi đi săn của đồng bào Tơ
Đrá ở Đăk Glei hơn 150 tuổi. Hay như chiếc chiêng Tha của người Jẻ
Triêng.
Hiện ông Văn sưu tầm được gần 700 hiện
vật với gần 100 chủng loại là các vật dụng của các đồng bào dân tộc
thiểu số trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Chiếc túi đi săn, có người nước
ngoài trả ông 2 triệu đồng (năm 1998), sau đó, có người Đức trả đến
2.000USD; chiếc chiêng Tha có người ra giá đến trên trăm triệu đồng
nhưng tất cả đều bị ông từ chối…
Nhiều đoàn bảo tàng đến Kon Tum để sưu
tầm các hiện vật đều thán phục bộ sưu tập của ông. Ông Văn đã cùng họ tổ
chức nhiều cuộc triển làm để giới thiệu giá trị văn hóa của các tộc
người...
Theo ông Văn, các vật dụng của đồng bào
dân tộc không chỉ có giá trị về văn hóa mà còn mang ý nghĩ tâm linh.
Điều tiếc nuối lớn nhất của ông là trước đây do chưa nhận thức đầy đủ về
giá trị văn hóa của các vật dụng sưu tầm được, ông đã bán đi những
chiếc khiên bằng da nai, da lợn rừng mà “bây giờ dù có đốt đuốc đi tìm
cũng không thể nào có được”.
Theo : danviet.vn