Nghề làm tượng Phật ở P.12 (Q.6, TP.HCM) có lịch sử trên 100 nămẢNH: AN HUY
Tại con hẻm 1017 Hồng Bàng
(P.12, Q.6, TP.HCM) hiện đang bảo tồn, phát triển nghề làm tượng truyền
thống trên 100 năm. Tượng nơi đây chủ yếu là tượng Phật, thánh thần…
Cha truyền con nối
Gọi là làng nghề truyền thống nhưng thực chất nơi đây hiện chỉ có
hơn 10 hộ mở cơ sở đúc tượng theo kiểu cha truyền con nối, tập trung khu
vực xung quanh chùa Giác Hải (chân cầu Ông Buông, Q.6). Theo đó, các hộ
sống tại khu vực trừ một vài người đứng ra làm chủ, còn lại hầu như đều
làm thuê cho các cơ sở tại đây.
Dọc theo con hẻm 1017 Hồng Bàng hiện không khó để nhìn thấy hàng chục
tượng dọc lối đi đang trong giai đoạn hoàn thành, với đủ loại hình dáng
và kích cỡ khác nhau. Theo đó, những người thợ lành nghề nơi đây cũng
miệt mài ngồi cạnh lề đường làm công đoạn tô màu, chà nhám, khắc họa chi
tiết… Không khí lao động ở trong con hẻm nhỏ trở nên nhộn nhịp, sôi
động.
Nhiều tượng Phật đang trong giai đoạn hoàn thành được dựng dọc con hẻm 1017 Hồng Bàng (Q.6) ẢNH: AN HUY
|
Tượng được làm theo đơn đặt hàng của các đền chùa khắp nơi trên cả nước. Ngoài ra, tượng còn được xuất ngoại sang Anh, Mỹ, Úc…
Được xem là người gạo cội trong nghề đúc tượng tại địa phương, ông
Mai Văn Tuấn (60 tuổi, ngụ 1017/8 Hồng Bàng) cho biết, nghề đúc tượng
Phật tại địa phương không biết hình thành và có nguồn gốc từ thời gian
nào, ông chỉ biết mình là đời thứ ba nối nghiệp, phát triển nghề của gia
đình.
Những thợ đúc tượng hầu hết là người dân ở tại địa phương ẢNH: AN HUY
|
Lúc nhỏ, ông Tuấn đã thấy các thành viên trong nhà làm nghề đúc
tượng Phật. Năm lên 10 tuổi, ông cũng bắt đầu phụ cha làm những công
đoạn nhỏ sản xuất tượng như: chà nhám, đắp cát tạo mẫu… và ông cảm thấy
yêu công việc, học hỏi cha theo nghề từ đó.
Đến năm 20 tuổi, ông đã trở thành một thợ trẻ lành nghề có thể sản
xuất được những bức tượng đơn giản. Sau khi cha mất đi, ông nối nghiệp
và mở rộng cơ sở đến ngày nay.
“Tôi chỉ nghe mấy cô bác lớn tuổi kể lại trước đây ở địa phương sản
xuất tượng Phật bằng gỗ mít, được một vị sư trong chùa Giác Hải ở nơi
khác về đây làm và truyền nghề cho các đệ tử. Tuy nhiên, đến những năm
1960, tượng Phật đã được sản xuất bằng vật liệu xi măng và thạch cao.
Đến nay, trong gia đình chỉ còn mình tôi theo nghề và mướn mấy thợ ở khu
vực làm tượng, trả lương mỗi người từ 5 – 7 triệu đồng/tháng. Con cái
tôi đều đi học và có nghề nghiệp riêng”, ông Tuấn cho biết.
Để tạo ra được một tượng Phật phải trải qua nhiều công đoạn ẢNH: AN HUY
|
Theo ông Tuấn, tại khu vực chùa Giác Hải này khi đất nước thống
nhất thì chỉ có hai cơ sở làm tượng. Sau đó, những năm tiếp theo, một số
thợ lành nghề trưởng thành từ hai cơ sở này ra mở xưởng sản xuất riêng.
Đến nay, đã có hơn 10 cơ sở trải dài trong con hẻm 1017.
“Muốn làm và theo nghề này cần phải siêng năng, sáng dạ và tiếp thu
lẹ. Có những đứa theo tôi học nghề được thời gian cũng ra mở cơ sở làm
ngon lành, nên học nghề làm tượng nói chung cũng không khó”, ông Tuấn
chia sẻ.
Nghề không giàu nhưng sống khỏe
Cách đó không xa là cơ sở làm tượng Mai Văn Lai có thâm niên trên
100 năm, được ông Mai Văn Tình (54 tuổi) nối nghiệp cha tiếp tục mở rộng
sản xuất.
Ông Tình cho biết nghề này cũng như bao nghề khác, nếu yêu thích và
siêng năng thì có thể theo được. Nói khó thì chỉ là đối với những ai
mới vào nghề, còn những ai trải qua rồi mới cảm thấy dễ. Tùy theo đơn
đặt của khách mà người thợ sử dụng các khuôn mẫu khác nhau để làm. Nghề
này nói là làm giàu thì không thể, nhưng có thể nuôi sống được bản thân
và gia đình, con cái ăn học đầy đủ.
Tượng Phật nơi đây được đặt hàng từ khắp các tỉnh thành cả nước và xuất ngoại ẢNH: AN HUY
Tượng hiện nay được làm bằng hai chất liệu chính là xi măng và
thạch cao. Để làm ra một bức tượng, tùy theo độ lớn nhỏ mà người thợ
phải miệt mài từ 10 ngày đến một tháng, thậm chí vài tháng. Sản phẩm
được làm ở đây đa số là tượng các đức Phật như: Quán Thế Âm Bồ Tát,
Thích Ca, Di Lặc, A Di Đà…
Ông Huỳnh Khánh Sơn (59 tuổi), một thợ tại địa phương có 20 năm
hoạt động trong nghề cho biết, muốn làm ra một bức tượng hoàn chỉnh thì
phải trải qua rất nhiều công đoạn. Tùy kích thước tượng, người thợ sẽ
thiết kế những mẫu khuôn khác nhau.
Ông Nguyễn Khánh Sơn đang lắp những cánh tay tượng Phật lại với nhau ẢNH: AN HUY
|
Trước tiên người thợ làm khuôn bằng cách đắp cát theo hình thù
tượng và đổ xi măng lên để khô tạo khuôn. Các bộ phận của tượng cũng
được đúc riêng, sau đó ghép lại với nhau hoàn chỉnh.
Tiếp đến là khâu chà giấy nhám làm láng tượng và quét qua một lớp
sơn lót nền, sau đó phun lên một lớp màu tinh dầu trắng để khô, và tô
màu cho tượng. Trong đó, giai đoạn tạo khuôn mặt cho tượng có hồn quyết
định sự thành công của bức tượng và khẳng định tay nghề của thợ … Sau
khi hoàn chỉnh, tượng sẽ được đóng thùng và giao hàng bằng ô tô, tùy
theo tượng mà có mức giá từ vài triệu đến vài chục triệu đồng.
Theo: thanhnien.vn